Gaan na inhoud

Zürich Lughawe

Koördinate: 47°27′53″N 008°32′57″E / 47.46472°N 8.54917°O / 47.46472; 8.54917
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Zürich Lughawe
Flughafen Zürich
IATA: ZRH – ICAO: LSZH
Opsomming
Tipe lughawe Openbaar
Eienaar Flughafen Zürich AG
Bedien Zürich, Switserland
Ligging Kloten
Spil vir
Hoogte bo seevlak 432 m / 1 416 vt
Koördinate 47°27′53″N 008°32′57″E / 47.46472°N 8.54917°O / 47.46472; 8.54917
Webtuiste zurich-airport.com
Landkaart
ZRH is in Switserland
ZRH
ZRH
Ligging van die lughawe in Switserland
Aanloopbane
Rigting Lengte Oppervlak
vt m
10/28 8 202 2 500 Beton
14/32 10 827 3 300 Beton
16/34 12 139 3 700 Beton
Statistieke (2024)
Passasiers 31 204 287
8%[1]
Lugbewegings 261 103 6%

Zürich Lughawe (IATA-kode: ZRH, ICAO: LSZH), ook bekend as Zürich–Kloten Lughawe, is die grootste internasionale lughawe van Switserland en die belangrikste middelpunt van Swiss International Air Lines. Dit bedien Zürich, Switserland se grootste stad, en via sy landvervoer, die res van die land. Die lughawe is 13 kilometer (8 myl) noord van sentrale Zürich geleë, in die munisipaliteite van Kloten, Rümlang, Oberglatt, Winkel en Opfikon, wat almal in die kanton van Zürich is.[2][3]

Zürich-lughawe is die grootste internasionale lughawe van Switserland en die hoofsentrum van Swiss International Air Lines. Dit bedien Zürich, die grootste stad in Switserland, en, met sy landverbindings, meeste van die res van die land. Die lughawe is 13 km noord van sentraal Zürich, in die munisipaliteite Kloten, Rümlang, Oberglatt, Winkel en Opfikon, wat almal binne die kanton Zürich is.[4][2]

Die lughawe is in besit van "Flughafen Zürich AG", 'n maatskappy genoteer op die SES Switserse Beurs. Die grootste aandeelhouers is die kanton van Zürich, met 33,33% plus een van die aandele, en die stad Zürich, met 5% van die aandele. Geen ander aandeelhouer het 'n belang van meer as 3% nie.[5]

Geskiedenis

[wysig | wysig bron]

In die Zürich-omgewing het gemengde burgerlike en militêre lugverkeer vanaf 1909 by die Dübendorf-vliegveld, noordoos van die stad, ontwikkel. Vanaf 1919 was die lughawe die tuiste van Swissair se voorganger Ad Astra Aero, en vanaf 1932 ook na Swissair.[6] Die eerste gereelde internasionale vlugdiens het op 1 Junie 1922 begin met 'n Ad Astra-roete na Fürth, Duitsland.[7] In die vroeë jare van lugvaart het die Dübendorf-lugbasis, geleë 9 km suidoos van die lughawe van Zürich, het ook as die stad se kommersiële vliegveld gedien. Die behoefte aan 'n toegewyde kommersiële fasiliteit het gelei tot die soeke na 'n plek om 'n vervangende lughawe te bou.[8]

In 1939 moes burgerlike lugverkeer met die uitbreek van die Tweede Wêreldoorlog weens militêre strategiese redes opgeskort word. Alhoewel Swissair toegelaat is om geskeduleerde lugverkeer in September 1940 te hervat, het dit tydens die konflik op 'n beskeie skaal gebly.[6]

Eerste fase van konstruksie: siviele ingenieurswese

[wysig | wysig bron]

Op 25 Februarie 1946 het die Kantonraad van Zürich 'n boulening van CHF 36,8 miljoen goedgekeur. Die kantonale referendum van 5 Mei 1946 het 'n duidelike goedkeuring tot gevolg gehad met 105 705 stemme ten gunste en 29 372 daarteen.[9] "Projek IV" het nooit tot stand gekom nie, aangesien dit verder ontwikkel is deur dit aan te pas by die ICAO- standaarde wat destyds vinnig verander het. In plaas van vier aanloopbane het die nuwe "Projek V" van 20 Mei 1946 slegs drie voorsien. Projek VI" van 9 Oktober 1946 het die afmetings van al drie aanloopbane vergroot. Uiteindelik is die effens gewysigde "Projek VII" van 20 Desember 1947 gerealiseer.[10] Binne drie jaar het die ontwerp op die tekenbord heeltemal verander van 'n suiwer grasvliegveld met 'n vierbaanstelsel sonder rybane na 'n driebaanstelsel met geplaveide rybane. Die verspringende ontwerp het beteken dat dit moontlik was om op veranderinge te reageer sonder om die konstruksie heeltemal te staak.[11]

Infrastruktuur

[wysig | wysig bron]

Terminaalkompleks

[wysig | wysig bron]

Die lughawe het drie lugkantpiere, wat bekend staan as terminale A, B en E (ook aangedui as Hekke A, B/D en E). Dit is gekoppel aan 'n sentrale lugkantgebou genaamd Airside Centre, gebou in 2003. Langs die Airside Centre, bestaan die grondkant terminaalkompleks genaamd Airport Centre uit verskeie geboue, en sluit lugredery-inboekareas, 'n winkelsentrum, 'n spoorwegstasie, parkeerterreine en 'n bus- en tremterminaal in. Alle vertrekkende passasiers kry via lughawe-sekuriteit toegang tot dieselfde vertrekvlak van die Airside Centre, wat belastingvrye inkopies en verskeie kroeë en restaurante insluit. Hulle word dan geskei tussen passasiers vir Schengen- en nie-Schengen-bestemmings op pad na die heksitkamers, met laasgenoemde wat eers deur emigrasiekontroles gaan. Aankomende Schengen- en nie-Schengen-passasiers word in afsonderlike areas van die Airside-sentrum hanteer en bereik dit deur verskillende roetes, met nie-Schengen-passasiers wat eers deur immigrasiekontroles gaan. Die drie lugkantterminale is:

Terminaal A

[wysig | wysig bron]

Terminaal A bevat hekke met voorvoegsel A. Dit is in 1971 geopen en word uitsluitlik deur vlugte na en van bestemmings binne die Schengen-gebied gebruik, insluitend Switserland se binnelandse vlugte na Genève. Sedert sy uitbreiding in 1982–1985, neem dit die vorm aan van 'n vingerpier, direk aan die een kant verbind met die Airside Centre.[12][13]

Terminaal A was geskeduleer om afgebreek en vervang te word deur 'n heeltemal nuwe fasiliteit vanaf 2021.[14] In die nasleep van die COVID-19-pandemie is die begin van die projek egter vir minstens drie jaar uitgestel.[15]

Terminaal B

[wysig | wysig bron]

Terminaal B bevat hekke met voorvoegsels B en D. Dit het in 1975 geopen en in November 2011 heropen na 'n uitgebreide drie jaar lange heropbou. Soos terminale A, neem dit die vorm aan van 'n vingerpier wat direk aan die een kant aan die Airside-sentrum gekoppel is. Sedert heropbou kan dit beide Schengen- en nie-Schengen-vlugte by dieselfde hekke akkommodeer. Elke hek het twee nommers, een voorvoegsel B en die ander D, maar met verskillende passasiersroetes na en van die hekke om die vloei van Schengen- en nie-Schengen-passasiers te skei.[13][16]

Terminaal E

[wysig | wysig bron]

Terminaal E bevat hekke met voorvoegsel E en staan ook bekend as die middelveldterminaal of Dock E. Dit is 'n alleenstaande satellietterminaal wat aan die oorkant van aanloopbaan 10/28 van die Airside Centre geleë is, en is tussen aanloopbane 16/34 en 14/32 geleë. Dit word geheel en al deur nie-Schengen internasionale vlugte gebruik en het op 1 September 2003 in werking getree. Dit is verbind met die Airside-sentrum deur die Skymetro, 'n outomatiese ondergrondse mensevervoerder.[13]

Aanloopbane

[wysig | wysig bron]

Zürich-lughawe het drie aanloopbane: 16/34 van 3 700 meter in lengte, 14/32 van 3 300 meter in lengte, en 10/28 van 2 500 meter in lengte. Die grootste deel van die dag en in die meeste toestande word aanloopbaan 14 vir landings gebruik en aanloopbane 16 en 28 word vir opstyg gebruik, hoewel verskillende patrone vroegoggend en saans gebruik word.[17] Kiesers van Zürich het op 3 Maart 2024 die verlenging van twee aanloopbane by die Zürich-lughawe goedgekeur. Die verlenging van aanloopbaan 28 met 400 meter na die weste en aanloopbaan 32 by 280 meter na die noorde word verwag om veiligheid te verhoog en geraasbesoedeling te verminder. Die projek word ondersteun deur die regering van Zürich en die meerderheid politieke partye.[18]

Statistiek

[wysig | wysig bron]

Besigste roetes

[wysig | wysig bron]
Besigste Europese roetes vanaf Zürich Lughawe (2023) [19]
Rang Stad Vertrek-
passasiers 		Totale
passasiers
1 Londen-Heathrow 559 958 1 112 182
2 Berlyn-Brandenburg 378 421 755 895
3 Amsterdam 375 074 739 354
4 Palma de Mallorca 344 555 694 605
5 Barcelona 340 585 673 870
6 Wene 339 646 669 532
7 Lissabon 323 767 647 110
8 Madrid 323 480 647 814
9 Frankfurt 296 801 590 186
10 Parys-Charles de Gaulle 280 592 557 948
Besigste interkontinentale roetes vanaf Zürich Lughawe (2023) [19]
Rang Stad Vertrek-
passasiers 		Totale
passasiers
1 Dubai-Internasionaal 322 074 660 115
2 Bangkok – Suvarnabhumi 221 359 435 113
3 New York-JFK 207 974 417 868
4 Singapoer-Changi 186 353 378 037
5 Chicago-O'Hare 166 016 331 263

Top lugrederye

[wysig | wysig bron]
Zurich Lughawe lugrederye (2021) [20]
Rang Lugrederye Persentasie
1 SWISS 51,7%
2 Edelweiss Air 9,7%
3 Lufthansa 3,0%
4 Chair Airlines 2,7%

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. ↑ (de) "Flughafen Zürich: Passagierzahlen erreichen fast Vorkrisen-Niveau".
  2. ↑ 2,0 2,1 Swiss Confederation. map.geo.admin.ch [map].
  3. ↑ "GIS-ZH" (in Duits). Amt für Raumentwicklung Zürich. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 September 2012. Besoek op 24 April 2011.
  4. ↑ "Das Geografische Informationssystem des Kantons Zürich" [The Geographical Information System of the canton of Zurich] (in Duits). Amt für Raumentwicklung Zürich. Besoek op 29 Junie 2017.
  5. ↑ "Corporate governance" (PDF). Zurich-airport.com. Besoek op 13 Februarie 2014.
  6. ↑ 6,0 6,1 Fehr, Sandro (12 Oktober 2012). Die Erschliessung der dritten Dimension (PDF). Zürich: Chronos Verlag. pp. 95, 99. ISBN 978-3-0340-1228-7. Besoek op 9 Julie 2020.
  7. ↑ "Der erste Schweizer Linienflug startete vor 100 Jahren". 31 Mei 2022.
  8. ↑ Bell, E. A. (10 Mei 1945). "Swiss Planning". Flight and Aircraft Engineer. XLVII (1898). Royal Aero Club: 501. Besoek op 5 Julie 2016.
  9. ↑ Fehr, Sandro (6 Junie 2016). Die Erschliessung der dritten Dimension (PDF). Chronos Verlag. p. 166. ISBN 978-3-0340-1228-7. Besoek op 24 Julie 2020.
  10. ↑ Fehr, Sandro (2014). Die Erschliessung der dritten Dimension (PDF). Chronos Verlag. pp. 168–169. ISBN 978-3-0340-1228-7. Besoek op 24 Julie 2020.
  11. ↑ AG, Flughafen Zuerich. "Airport History – Flughafen Zuerich". www.flughafen-zuerich.ch (in Engels). Besoek op 4 Maart 2024.
  12. ↑ "Airport History". Zurich Airport. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Junie 2012. Besoek op 27 Augustus 2012.
  13. ↑ 13,0 13,1 13,2 "Site Plans". Zurich Airport. Besoek op 1 Oktober 2014.
  14. ↑ tagesanzeiger.ch - Flughafen Zürich: Bau von Riesen-Terminal beginnt 2021 14 February 2018
  15. ↑ swissinfo.ch (German) 15 January 2021
  16. ↑ Stucki, Sonja Zöchling (11 April 2012). "Zurich Airport: European Central". Airport Focus International. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Maart 2016. Besoek op 29 Junie 2017.
  17. ↑ "Spotting at ZRH". planephotos.ch. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Desember 2013. Besoek op 18 Junie 2013.
  18. ↑ "Resultate und Infos - Wahlen & Abstimmungen | Kanton Zürich". app.statistik.zh.ch. Besoek op 3 Maart 2024.
  19. ↑ 19,0 19,1 "Air passenger transport between the main airports of Switzerland and their main partner airports (routes data)". Eurostat. Besoek op 20 Maart 2024.
  20. ↑ {{cite news}}: Leë aanhaling (hulp)
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Zürich_Lughawe&oldid=2771418"