Naby-aarde-voorwerp: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Uitgebrei, nog besig
Uitgebrei, nog besig
Lyn 68: Lyn 68:


Naby-aarde-asteroïdes wat kleiner as ~1 meter is, is naby-aarde-meteoroïdes. Hulle word op die meeste asteroïdetabelle as asteroïdes gelys. Die kleinste naby-aarde-meteoroïde is {{mp|2008 TS|26}}, met ’n absolute magnitude van 33<ref name="JPL-50meter"/> en ’n geraamde deursnee van net 1&nbsp;meter.<ref name=h>[http://neo.jpl.nasa.gov/glossary/h.html Conversion of Absolute Magnitude to Diameter]</ref>
Naby-aarde-asteroïdes wat kleiner as ~1 meter is, is naby-aarde-meteoroïdes. Hulle word op die meeste asteroïdetabelle as asteroïdes gelys. Die kleinste naby-aarde-meteoroïde is {{mp|2008 TS|26}}, met ’n absolute magnitude van 33<ref name="JPL-50meter"/> en ’n geraamde deursnee van net 1&nbsp;meter.<ref name=h>[http://neo.jpl.nasa.gov/glossary/h.html Conversion of Absolute Magnitude to Diameter]</ref>

===Naby-aarde-asteroïdes===
[[Beeld:NEO by size af.png|thumb|Naby-aarde-asteroïdes volgens grootte.]]
[[Beeld:Neas.svg|thumb|Klassifikasie van naby-aarde-asteroïdes.]]

Dit is voorwerpe in ’n wentelbaan na aan die Aarde sonder die [[koma]], of stert, van ’n komeet. In Junie 2015 was 12&nbsp;745 naby-aarde-asteroïdes bekend,<ref name=nasa_neo/> wat gewissel het van 1&nbsp;m tot ~32&nbsp;km in deursnee (1036&nbsp;Ganymed). Daar is na raming 981 wat ’n deursnee van meer as 1&nbsp;km het, waarvan meer as 90% al ontdek is,<ref name="pia14734"/><ref>{{cite web|url = http://www.jpl.nasa.gov/releases/2000/neat.html|title = Asteroid Population Count Slashed|date = January 12, 2000|author = Jane Platt|publisher = National Aeronautics and Space Administration|accessdate = 2007-10-22}}</ref><ref name = "Rabinowitzetal00">{{cite journal|title = A reduced estimate of the number of kilometer-sized near-Earth asteroids|journal = Nature|author = David Rabinowitz|author2 = Eleanor Helin|author3 = Kenneth Lawrence|author4 = Steven Pravdo|last-author-amp = yes|date = 13 Januarie 2000|volume = 403|pages = 165–166|accessdate = 2007-10-22|url = http://www.nature.com/nature/journal/v403/n6766/full/403165a0.html|doi = 10.1038/35003128|pmid = 10646594|issue = 6766|bibcode = 2000Natur.403..165R }}</ref> en sowat ’n miljoen van sowat 40&nbsp;m breed, waarvan sowat 1% ontdek is.<ref name="Schweickart20150227">{{cite web|url=http://www.asteroidday.org/asteroid-day-expert-blog/2015/2/26/asteroid-day-blog-3-how-many-are-we-talking-about-anyway|title=Rusty's Planetary Defense Blog #3 - How many are we talking about, anyway?|author=Rusty Schweickart|accessdate=3 Maart 2015}}</ref>

Die samestelling van naby-aarde-asteroïdes is min of meer dieselfde as dié in die [[Asteroïdegordel]], dus van ’n verskeidenheid [[spektraaltipe]]s.<ref>{{cite journal|title = On the Origins of Earth-Approaching Asteroids|author = D.F. Lupishko|author2 = T.A. Lupishko|last-author-amp = yes|journal = Solar System Research|volume = 35|issue = 3|pages = 227–233|date=Mei 2001 | doi = 10.1023/A:1010431023010|bibcode = 2001SoSyR..35..227L}}</ref> Naby-aarde-asteroïdes oorleef net ’n paar miljoen jaar in hul wentelbaan.<ref name = "MorbidelliAstIII">{{cite journal|url = http://www.boulder.swri.edu/~bottke/Reprints/Morbidelli-etal_2002_AstIII_NEOs.pdf|title = Origin and Evolution of Near-Earth Objects|first=Alessandro |last=Morbidelli |first2=William F. |last2=Bottke Jr. |first3=Christiane |last3=Froeschlé |first4=Patrick |last4=Michel |journal = Asteroids III|editor = W. F. Bottke Jr.|editor2 = A. Cellino|editor3 = P. Paolicchi|editor4 = R. P. Binzel|pages = 409–422|date=Januarie 2002|publisher = University of Arizona Press|format=PDF |bibcode=2002aste.conf..409M}}</ref> Hulle word eindelik uit die weg geruim deur planeetversteurings, wat veroorsaak dat hulle óf uit die Sonnestelsel gewerp word óf teen die Son of ’n planeet bots. Die getal asteroïdes wat naby die Aarde waargeneem word, kan verduidelik word aan die hand van die feit dat nuwe asteroïdes voortdurend in naby-aarde-wentelbane inbeweeg. Hul aanvaarde oorsprong is die Asteroïdegordel, van waar hulle na die binneste Sonnestelsel beweeg omdat hul [[wentelresonansie]] met [[Jupiter (planeet)|Jupiter]] hul wentelbane versteur. Die Asteroïdegordel het gapings, bekend as [[Kirkwood-gaping]]s, wat ontstaan deur asteroïdes wat in ander wentelbane geskuif word. Nuwe asteroïdes beweeg dan in die gapings in en dit veroorsaak ’n voortdurende toename in naby-aarde-asteroïdes. ’n Klein aantal NAV's is uitgedoofde komete wat hul vlambare oppervlakmateriaal verloor het.

Die asteroïde met die grootste bekende kans om die Aarde te tref (1 uit 16; op 5&nbsp;September 2095) is {{mpl|2010 RF|12}}. Vanweë sy deursnee van sowat 7&nbsp;m sal hy waarskynlik nie groot skade aanrig nie.

Naby-aarde-asteroïdes word geklassifiseer volgens hul [[Ellips|semi-hoofas]] (a), [[Apside|perihelium]] (q; kleinste afstand van die Son af) en [[Apside|afelium]] (Q, grootste afstand van die Son af):<ref name=NEO-groups/><ref name = "MorbidelliAstIII" />

* Die '''Atiras''' of '''Apohele''' het wentelbane wat streng binne dié van die Aarde bly: ’n Atira se afelium (Q) is kleiner as die Aarde se perihelium (0,983&nbsp;AE). Dus is Q&nbsp;< 0,983&nbsp;AE. (Dit dui daarop dat die asteroïde se semi-hoofas ook minder as 0,983&nbsp;AE is.)
* Die '''Atens''' het ’n semi-hoofas van minder as 1&nbsp;AE en kruis die Aarde se wentelbaan. Dus is a&nbsp;< 1&nbsp;AE en Q&nbsp;> 0,983&nbsp;AE.
* Die '''Apollo's''' het ’n semi-hoofas van meer as 1&nbsp;AE en kruis die Aarde se wentelbaan. Dus is a&nbsp;> 1&nbsp;AE en q&nbsp;< 1,017&nbsp;AE (1,017&nbsp;AE is die Aarde se afelium.)
* Die '''Amors''' se wentelbane lê streng buite dié van die Aarde. Dus is q&nbsp;> 1,017&nbsp;AE. Amors is ook NAV's en dus is q&nbsp;< 1,3&nbsp;AE. Dus is 1,017&nbsp;AE <&nbsp;q <&nbsp;1,3&nbsp;AE. (Dit dui daarop dat Amors se semi-hoofas ook groter as 1,017&nbsp;AE is.) Sommige Amors kruis [[Mars (planeet)|Mars]] se wentelbaan.

Atiras en Amors kruis dus nie die Aarde se wentelbaan nie en hou nie onmiddellike impakgevaar in nie, maar hul wentelbane kan verander en in die toekoms die Aarde se wentelbaan kruis.

===Naby-aarde-komete===
In Februarie 2015 was 96 naby-aarde-komete ontdek.<ref name=nasa_neo/> Hoewel daar geen bevestigde geval van ’n komeetbotsing met die Aarde is nie, kon die [[Toengoeska-voorval]] veroorsaak gewees het deur ’n fragment van [[Komeet Encke]].<ref>{{cite journal| title=The Tunguska object – A fragment of Comet Encke| publisher=Astronomical Institutes of Czechoslovakia| bibcode=1978BAICz..29..129K| author1=Kresak| first1=L'.| volume=29| date=1978| pages=129| journal=Astronomical Institutes of Czechoslovakia}}</ref> Brokstukke van komete kon ook verantwoordelik gewees het vir sommige botsings deur naby-aarde-voorwerpe. Komete beweeg selde nader as 0,1&nbsp;AE (15&nbsp;000&nbsp;000&nbsp;km) by die Aarde verby.<ref name="closest">{{cite web
| title=Closest Approaches to the Earth by Comets
| publisher=Minor Planet Center
| url=http://www.minorplanetcenter.org/iau/lists/ClosestComets.html
| accessdate=2012-06-28}}</ref>


==Verwysings==
==Verwysings==

Wysiging soos op 21:47, 7 April 2016

Die naby-aarde-voorwerp 433 Eros, wat in 2000 deur die tuig NEAR Shoemaker besoek en op ’n afstand van 200 km van sy middelpunt af gefotografeer is.

’n Naby-aarde-voorwerp (NAV) is enige voorwerp in die Sonnestelsel waarvan die wentelbaan naby aan dié van die Aarde kom. Per definisie is alle NAV's se kleinste afstand van die Son af (hul perihelium) minder as 1,3 astronomiese eenhede (AE).[1] Dit sluit in 13 000 naby-aarde-asteroïdes, meer as 100 naby-aarde-komete en verskeie ruimtetuie en meteoroïdes wat groot genoeg is om in die ruimte op te spoor voordat dit die Aarde tref.

Daar word nou aanvaar botsings in die verlede het ’n groot rol gespeel in die vorming van die Aarde se geologiese en biologiese geskiedenis.[2] NAV's het sedert die 1980's van toenemende belang geword vanweë ’n groter bewustheid van die moontlike gevaar wat sommige asteroïdes en komete vir die Aarde inhou.[3] In Januarie 2016 het Nasa bekendgemaak dat ’n liggaam, die Planetary Defense Coordination Office, gestig is om NAV's groter as 30 tot 50 meter in deursnee op te spoor en ’n doeltreffende beskermingsplan op te stel.[4]

NAV's het wentelbane van tussen 0,983 en 1,3 AE van die Son af.[5] Wanneer ’n NAV waargeneem word, word dit onder die aandag van die Internasionale Astronomiese Unie (IAU) se Kleinplaneetsentrum gebring om te katalogiseer. Sommige NAV's se wentelbane kruis die Aarde s’n en hou dus ’n gevaar in.[6]

Komete
  
 0.8%
Atiras/Apohele
  
 0.1%
Atens
  
 7.2%
Apollo's
  
 53.5%
Amors
  
 38.4%
Subgroepe NAV's

’n Botsing met enige NAV met ’n deursnee van meer as ’n kilometer kan katastrofies wees. In Junie 2015 was daar 872 sulke NAV's bekend, waarvan 153 moontlike gevaar inhou.[7] In 2006 is geraam 20% van dié soort voorwerpe is nog nie ontdek nie.[8] ’n Meer positiewe raming is dat 93% van NAV's groter as 1 km gevind is en net sowat 70 nog ontdek moet word.[9] Mindere kennis bestaan oor kleiner voorwerpe, wat steeds grootskaalse skade kan aanrig.

Die bedreiging van moontlik gevaarlike voorwerpe (MGV's) word gemeet aan hoe naby hulle aan die Aarde kan kom.[10] Voorwerpe wat tot 0,05 AE of minder van die Aarde se wentelbaan kan kom en ’n absolute magnitude (H) van 22 of hoër het (’n rowwe aanduiding van die grootte) word as MGV' beskou. Voorwerpe wat nie nader as dit van die Aarde kan kom nie of ’n kleiner deursnee as sowat 150 m het, word nie as gevaarlik beskou nie.[1] Nasa se katalogus van naby-aarde-voorwerpe sluit ook hul afstand in maanafstande in,[11] en dit word dikwels in die media gebruik as ’n algemene maateenheid wanneer oor dié voorwerpe berig word.

Sommige NAV's wat nie groot gevaar inhou nie is van besondere belang omdat hulle maklik verken kan word.[12][13] In 2012 het ruimtetuie al drie NAV's besoek: 433 Eros deur Nasa se Near Earth Asteroid Rendezvous-tuig,[14] 25143 Itokawa deur die Hayabusa-sending[15] en 4179 Toutatis deur die Sjinese Ruimteagentskap se Chang'e 2-tuig.[3][16]

Risikoskale

’n 2013-voorstelling van die wentelbane van moontlik gevaarlike asteroïdes (met ’n grootte van meer as 140 meter en ’n afstand van minder as 7,6×106 km van die Aarde se wentelbaan af).

Daar is twee skemas vir die wetenskaplike klassifikasie van moontlik gevaarlike NAV's:

  • Die Torinoskaal
  • Die ingewikkelder Palermoskaal

Op 24 Desember 2004 is aan die kleinplaneet 99942 Apophis (destyds bekend as 2004 MN4) ’n 4 toegeken op die Torinoskaal, die hoogste toekenning nog. Daar was ’n kans van 2,7% dat dit die Aarde op 13 April 2029 sou tref. Op 28 Desember 2004 is die toekenning na 0 afgebring vir 2029, maar die toekomstige impakmoontlikheid was steeds 1. Die 2036-risiko is in Augustus 2006 ook afgebring na 0. Daar is geen moontlikheid dat Apophis die Aarde voor 2060 sal tref nie.[17]

’n NAV met ’n risikofaktor van groter as 1 op die Palermoskaal was (29075) 1950 DA, maar ná verdere waarnemings is die toekenning afgebring na -1,81.

Nasa het ook ’n lys van die gevaarlikste NAV's in die volgende 100 jaar.[17] Al die voorwerpe, of die meeste daarvan, sal waarskynlik van die lys af verdwyn met verdere waarnemings en dus meer akkurate voorspellings van hul wentelbaan. Die lys sluit nie (29075) 1950 DA in nie, want dit sal nie die Aarde binne die volgende 800 jaar tref nie.[3][18]

Getal en klassifikasie

NAV's word geklassifiseer as meteoroïdes, asteroïdes of komete na gelang van hul grootte en samestelling. Asteroïdes kan ook deel van ’n asteroïdefamilie wees, en komete kan strepe meteoroïdes agterlaat wat meteoorreëns kan veroorsaak.

Teen Junie 2015 was 12 849 NAV's ontdek:[7] 104 komete en 12 745 asteroïdes. Van hulle is 934 Aten-asteroïdes, 4 892 Amor-asteroïdes en 6 904 Apollo-asteroïdes (sien onder). Daar is 1 595 NAV's wat geklassifiseer is as moontlik gevaarlike asteroïdes (MGA's). Tans het 153 MGA's en 872 NAV's ’n absolute magnitude van 17,75 of helderder, wat dui op ’n deursnee van rofweg 1 km.[7]

In dié tyd was daar 586 NAV's op die impakrisikobladsy op Nasa se webtuiste.[17] Taamlik baie van hulle is 50 meter in deursnee of kleiner, en nie een van die gelyste voorwerpe is in die "groen/geel sone" (Torinoskaal 1-2) nie, wat beteken hulle regverdig nie die publiek se aandag nie.[19] Die JPL-kleinliggaamdatabasis lys 2 360 naby-aarde-asteroïdes met ’n absolute magnitude van dowwer as 25 (rofweg 50 meter in deursnee).[20]

Naby-aarde-asteroïdes wat kleiner as ~1 meter is, is naby-aarde-meteoroïdes. Hulle word op die meeste asteroïdetabelle as asteroïdes gelys. Die kleinste naby-aarde-meteoroïde is 2008 TS26, met ’n absolute magnitude van 33[20] en ’n geraamde deursnee van net 1 meter.[21]

Naby-aarde-asteroïdes

Naby-aarde-asteroïdes volgens grootte.
Klassifikasie van naby-aarde-asteroïdes.

Dit is voorwerpe in ’n wentelbaan na aan die Aarde sonder die koma, of stert, van ’n komeet. In Junie 2015 was 12 745 naby-aarde-asteroïdes bekend,[7] wat gewissel het van 1 m tot ~32 km in deursnee (1036 Ganymed). Daar is na raming 981 wat ’n deursnee van meer as 1 km het, waarvan meer as 90% al ontdek is,[9][22][23] en sowat ’n miljoen van sowat 40 m breed, waarvan sowat 1% ontdek is.[24]

Die samestelling van naby-aarde-asteroïdes is min of meer dieselfde as dié in die Asteroïdegordel, dus van ’n verskeidenheid spektraaltipes.[25] Naby-aarde-asteroïdes oorleef net ’n paar miljoen jaar in hul wentelbaan.[5] Hulle word eindelik uit die weg geruim deur planeetversteurings, wat veroorsaak dat hulle óf uit die Sonnestelsel gewerp word óf teen die Son of ’n planeet bots. Die getal asteroïdes wat naby die Aarde waargeneem word, kan verduidelik word aan die hand van die feit dat nuwe asteroïdes voortdurend in naby-aarde-wentelbane inbeweeg. Hul aanvaarde oorsprong is die Asteroïdegordel, van waar hulle na die binneste Sonnestelsel beweeg omdat hul wentelresonansie met Jupiter hul wentelbane versteur. Die Asteroïdegordel het gapings, bekend as Kirkwood-gapings, wat ontstaan deur asteroïdes wat in ander wentelbane geskuif word. Nuwe asteroïdes beweeg dan in die gapings in en dit veroorsaak ’n voortdurende toename in naby-aarde-asteroïdes. ’n Klein aantal NAV's is uitgedoofde komete wat hul vlambare oppervlakmateriaal verloor het.

Die asteroïde met die grootste bekende kans om die Aarde te tref (1 uit 16; op 5 September 2095) is 2010 RF12. Vanweë sy deursnee van sowat 7 m sal hy waarskynlik nie groot skade aanrig nie.

Naby-aarde-asteroïdes word geklassifiseer volgens hul semi-hoofas (a), perihelium (q; kleinste afstand van die Son af) en afelium (Q, grootste afstand van die Son af):[1][5]

  • Die Atiras of Apohele het wentelbane wat streng binne dié van die Aarde bly: ’n Atira se afelium (Q) is kleiner as die Aarde se perihelium (0,983 AE). Dus is Q < 0,983 AE. (Dit dui daarop dat die asteroïde se semi-hoofas ook minder as 0,983 AE is.)
  • Die Atens het ’n semi-hoofas van minder as 1 AE en kruis die Aarde se wentelbaan. Dus is a < 1 AE en Q > 0,983 AE.
  • Die Apollo's het ’n semi-hoofas van meer as 1 AE en kruis die Aarde se wentelbaan. Dus is a > 1 AE en q < 1,017 AE (1,017 AE is die Aarde se afelium.)
  • Die Amors se wentelbane lê streng buite dié van die Aarde. Dus is q > 1,017 AE. Amors is ook NAV's en dus is q < 1,3 AE. Dus is 1,017 AE < q < 1,3 AE. (Dit dui daarop dat Amors se semi-hoofas ook groter as 1,017 AE is.) Sommige Amors kruis Mars se wentelbaan.

Atiras en Amors kruis dus nie die Aarde se wentelbaan nie en hou nie onmiddellike impakgevaar in nie, maar hul wentelbane kan verander en in die toekoms die Aarde se wentelbaan kruis.

Naby-aarde-komete

In Februarie 2015 was 96 naby-aarde-komete ontdek.[7] Hoewel daar geen bevestigde geval van ’n komeetbotsing met die Aarde is nie, kon die Toengoeska-voorval veroorsaak gewees het deur ’n fragment van Komeet Encke.[26] Brokstukke van komete kon ook verantwoordelik gewees het vir sommige botsings deur naby-aarde-voorwerpe. Komete beweeg selde nader as 0,1 AE (15 000 000 km) by die Aarde verby.[27]

Verwysings

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 "NEO Groups". NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. Besoek op 4 Junie 2012.
  2. ↑ Richard Monastersky (1 Maart 1997). "The Call of Catastrophes". Science News Online. Besoek op 23 Oktober 2007.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 "The IAU and Near Earth Objects". Besoek op 6 November 2013.
  4. ↑ "NASA is opening a new office for planetary defense". extremetech.com. Besoek op 14 Januarie 2016.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 Morbidelli, Alessandro; Bottke Jr., William F.; Froeschlé, Christiane; Michel, Patrick (Januarie 2002). W. F. Bottke Jr.; A. Cellino; P. Paolicchi; R. P. Binzel (reds.). "Origin and Evolution of Near-Earth Objects" (PDF). Asteroids III. University of Arizona Press: 409–422. Bibcode:2002aste.conf..409M.
  6. ↑ Clark R. Chapman (Mei 2004). "The hazard of near-Earth asteroid impacts on earth". Earth and Planetary Science Letters. 222 (1): 1–15. Bibcode:2004E&PSL.222....1C. doi:10.1016/j.epsl.2004.03.004.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 "NEO Discovery Statistics". Besoek op 23 Februarie 2014.
  8. ↑ Shiga, David (27 Junie 2006). "New telescope will hunt dangerous asteroids". New Scientist. Besoek op 15 November 2008.
  9. ↑ 9,0 9,1 "WISE Revises Numbers of Asteroids Near Earth". NASA/JPL. 29 September 2011. Besoek op 17 Mei 2012. (NASA Space Telescope Finds Fewer Asteroids Near Earth)
  10. ↑ "Potentially Hazard Asteroids". NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. Besoek op 5 Mei 2011.
  11. ↑ NEO Earth Close Approaches at NASA/JPL Near-Earth Object Program Office
  12. ↑ Dan Vergano (2 Februarie 2007). "Near-Earth asteroids could be 'steppingstones to Mars'". USA Today. Besoek op 22 Oktober 2007.
  13. ↑ Rui Xu; Pingyuan Cui; Dong Qiao; Enjie Luan (18 Maart 2007). "Design and optimization of trajectory to Near-Earth asteroid for sample return mission using gravity assists". Advances in Space Research. 40 (2): 200–225. Bibcode:2007AdSpR..40..220X. doi:10.1016/j.asr.2007.03.025. {{cite journal}}: Onbekende parameter |last-author-amp= geïgnoreer (hulp)
  14. ↑ Donald Savage; Michael Buckley (31 Januarie 2001). "NEAR Mission Completes Main Task, Now Will Go Where No Spacecraft Has Gone Before". National Aeronautics and Space Administration. Besoek op 22 Oktober 2007. {{cite web}}: Onbekende parameter |last-author-amp= geïgnoreer (hulp)
  15. ↑ Don Yeomans (11 Augustus 2005). "Hayabusa's Contributions Toward Understanding the Earth's Neighborhood". National Aeronautics and Space Administration. Besoek op 22 Oktober 2007.
  16. ↑ Emily Lakdawalla. "Chang'e 2 imaging of Toutatis".
  17. ↑ 17,0 17,1 17,2 "Sentry Risk Table". Besoek op 5 Mei 2015.
  18. ↑ "Asteroid 1950 DA". NASA/JPL Near-Earth Object Program Office. Besoek op 14 Oktober 2011.
  19. ↑ The Torino Impact Hazard Scale
  20. ↑ 20,0 20,1 "JPL Small-Body Database Search Engine: asteroids and NEOs and H > 25 (mag)". JPL Small-Body Database. Besoek op 23 Februarie 2014.
  21. ↑ Conversion of Absolute Magnitude to Diameter
  22. ↑ Jane Platt (12 Januarie 2000). "Asteroid Population Count Slashed". National Aeronautics and Space Administration. Besoek op 22 Oktober 2007.
  23. ↑ David Rabinowitz; Eleanor Helin; Kenneth Lawrence; Steven Pravdo (13 Januarie 2000). "A reduced estimate of the number of kilometer-sized near-Earth asteroids". Nature. 403 (6766): 165–166. Bibcode:2000Natur.403..165R. doi:10.1038/35003128. PMID 10646594. Besoek op 22 Oktober 2007. {{cite journal}}: Onbekende parameter |last-author-amp= geïgnoreer (hulp)
  24. ↑ Rusty Schweickart. "Rusty's Planetary Defense Blog #3 - How many are we talking about, anyway?". Besoek op 3 Maart 2015.
  25. ↑ D.F. Lupishko; T.A. Lupishko (Mei 2001). "On the Origins of Earth-Approaching Asteroids". Solar System Research. 35 (3): 227–233. Bibcode:2001SoSyR..35..227L. doi:10.1023/A:1010431023010. {{cite journal}}: Onbekende parameter |last-author-amp= geïgnoreer (hulp)
  26. ↑ Kresak, L'. (1978). "The Tunguska object – A fragment of Comet Encke". Astronomical Institutes of Czechoslovakia. Astronomical Institutes of Czechoslovakia. 29: 129. Bibcode:1978BAICz..29..129K.
  27. ↑ "Closest Approaches to the Earth by Comets". Minor Planet Center. Besoek op 28 Junie 2012.
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Naby-aarde-voorwerp&oldid=1442487"