Kwagga: Verskil tussen weergawes
Verbeter |
Uitgebrei |
||
| Lyn 20: | Lyn 20: | ||
}} |
}} |
||
Die '''kwagga''' is 'n uitgestorwe subspesie van die [[bontkwagga]] in die [[ |
Die '''kwagga''' is 'n uitgestorwe subspesie van die [[bontkwagga|bontsebra]] in die [[genus]] ''[[Equus]]''.<ref>[http://www.petermaas.nl/extinct/speciesinfo/quagga.htm "Equus quagga quagga"]. ''The Extinction Website''. 19 Mei 2008.</ref> Dit het eens in groot getalle in [[Suid-Afrika]] se gewese [[Kaapprovinsie]] en die suidelike dele van die [[Oranje-Vrystaat]] voorgekom. Dit kon onderskei word van ander [[sebra]]s deur die kenmerkende swart en wit strepe slegs aan die voorkant van die lyf. By die middellyf het die strepe verdof en het die donkerder tussenstreepspasies breër geword. Die agterkant was effe bruin. Die naam is afgelei uit die [[Khoi]]-woord vir "sebra", wat die klank van die kwagga se roep naboots. Die enigste lewende kwagga wat ooit gefotografeer is, was 'n [[wyfie|merrie]] by die Dierkundige Genootskap van die Londense Dieretuin in 1870. |
||
===Hertelingsprojek=== |
|||
{{Hoofartikel|Kwaggaprojek}} |
|||
[[Beeld:Buffaloes and Plains Zebras (Equus quagga burchellii) one of them presenting an extreme reduction of the "zebra" pattern ...... (32309547213).jpg|thumb|links|260px|Gewone sebras en sebras van die [[Kwaggaprojek]] in die [[Mokala Nasionale Park]].]] |
|||
Nadat die noue band tussen die kwagga en die bontsebra, of bontkwagga, ontdek is, het die Duitse natuurhistorikus Reinhold Rau die [[Kwaggaprojek]] in 1987 in Suid-Afrika begin om die kwagga terug te teel deur middel van ’n selektiewe teelproses met bontsebras wat tot dowwer strepe sou lei. Dié nuwe diere word "Rau-kwaggas" genoem,<ref name="Heywood">{{Cite journal | last1 = Heywood | first1 = P. | title = The quagga and science: What does the future hold for this extinct zebra? | doi = 10.1353/pbm.2013.0008 | journal = Perspectives in Biology and Medicine | volume = 56 | issue = 1 | pages = 53–64 | year = 2013 | pmid = 23748526| pmc = }}</ref> beide uit erkenning vir Rau se bydrae tot die projek en om die nuwe diere van die oorspronklike, uitgestorwe kwagga te onderskei.<ref name="Q&S">[http://www.quaggaproject.org/downloads/2013/The%20Quagga%20and%20Science%20-%20Prof%20Peter%20Heyward.pdf The Quagga and Science.]</ref> |
|||
Verskeie bontsebras van [[Namibië]] en Suid-Afrika met ligter strepe aan die agterlyf word in die projek gebruik. Die projek se eerste vul is in 1988 gebore, en die eerste een met duidelik ligter strepe in 2005. Die eerste vyfdegeslagvul is in Desember 2013 gebore.<ref name="the-project">https://quaggaproject.org/the-project/</ref> Hulle word onder meer aan die [[Tafelberg#Fauna|laer hange van Duiwelspiek]] in [[Kaapstad]] aangehou. Van die 116 diere wat die projek tans het, het ses individue ’n groot mate van ligter strepe.<ref name="the-project"/> |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Die projek is redelik omstrede, want die nuwe "kwaggas" lyk uiterlik soos die ware Jakob, maar verskil [[Geen|geneties]]. Die tegnologie om [[DNS]] vir [[kloning]] te gebruik, is nog nie ontwikkel nie.<ref name=Max>{{cite news|last=Max|first=D. T.|title=Can You Revive an Extinct Animal?|url=https://www.nytimes.com/2006/01/01/magazine/01taxidermy.html?pagewanted=all&_r=0|accessdate=3 Maart 2014|newspaper=The New York Times|date=1 Januarie 2006}}</ref><ref>{{Cite book |last1=Freeman |first1=C. |chapter=Ending Extinction: The Quagga, the Thylacine, and the 'Smart Human' |doi=10.1007/978-90-481-2479-4_13 |title=Leonardo's Choice |pages=235–256 |year=2009 |isbn=978-90-481-2478-7}}</ref> |
|||
{{Saadjie}} |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
{{Normdata}} |
{{Normdata}} |
||
Wysiging soos op 10:58, 6 Maart 2020
| Kwagga | |
|---|---|
| |
| 'n Foto van 'n kwagga, Londen Dieretuin, 1870. | |
| Wetenskaplike klassifikasie | |
| Koninkryk: | |
| Filum: | |
| Klas: | |
| Orde: | |
| Familie: | |
| Genus: | |
| Subgenus: | |
| Spesie: | |
| Subspesie: | †E. q. quagga
|
| Trinomiale naam | |
| †Equus quagga quagga Boddaert, 1785
| |
Die kwagga is 'n uitgestorwe subspesie van die bontsebra in die genus Equus.[2] Dit het eens in groot getalle in Suid-Afrika se gewese Kaapprovinsie en die suidelike dele van die Oranje-Vrystaat voorgekom. Dit kon onderskei word van ander sebras deur die kenmerkende swart en wit strepe slegs aan die voorkant van die lyf. By die middellyf het die strepe verdof en het die donkerder tussenstreepspasies breër geword. Die agterkant was effe bruin. Die naam is afgelei uit die Khoi-woord vir "sebra", wat die klank van die kwagga se roep naboots. Die enigste lewende kwagga wat ooit gefotografeer is, was 'n merrie by die Dierkundige Genootskap van die Londense Dieretuin in 1870.
Hertelingsprojek
- Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Kwaggaprojek.
_one_of_them_presenting_an_extreme_reduction_of_the_%22zebra%22_pattern_......_(32309547213).jpg)
Nadat die noue band tussen die kwagga en die bontsebra, of bontkwagga, ontdek is, het die Duitse natuurhistorikus Reinhold Rau die Kwaggaprojek in 1987 in Suid-Afrika begin om die kwagga terug te teel deur middel van ’n selektiewe teelproses met bontsebras wat tot dowwer strepe sou lei. Dié nuwe diere word "Rau-kwaggas" genoem,[3] beide uit erkenning vir Rau se bydrae tot die projek en om die nuwe diere van die oorspronklike, uitgestorwe kwagga te onderskei.[4]
Verskeie bontsebras van Namibië en Suid-Afrika met ligter strepe aan die agterlyf word in die projek gebruik. Die projek se eerste vul is in 1988 gebore, en die eerste een met duidelik ligter strepe in 2005. Die eerste vyfdegeslagvul is in Desember 2013 gebore.[5] Hulle word onder meer aan die laer hange van Duiwelspiek in Kaapstad aangehou. Van die 116 diere wat die projek tans het, het ses individue ’n groot mate van ligter strepe.[5]
Die projek is redelik omstrede, want die nuwe "kwaggas" lyk uiterlik soos die ware Jakob, maar verskil geneties. Die tegnologie om DNS vir kloning te gebruik, is nog nie ontwikkel nie.[6][7]
Verwysings
- ↑ Hack, M.A., East, R. & Rubenstein, D.I. (2008). Equus quagga quagga. 2008 IUBN Rooi Lys van bedreigde spesies. Internasionale Unie vir die Bewaring van die Natuur 2008. Verkry op 5 Januarie 2008.
- ↑ "Equus quagga quagga". The Extinction Website. 19 Mei 2008.
- ↑ Heywood, P. (2013). "The quagga and science: What does the future hold for this extinct zebra?". Perspectives in Biology and Medicine. 56 (1): 53–64. doi:10.1353/pbm.2013.0008. PMID 23748526.
- ↑ The Quagga and Science.
- ↑ 5,0 5,1 https://quaggaproject.org/the-project/
- ↑ Max, D. T. (1 Januarie 2006). "Can You Revive an Extinct Animal?". The New York Times. Besoek op 3 Maart 2014.
- ↑ Freeman, C. (2009). "Ending Extinction: The Quagga, the Thylacine, and the 'Smart Human'". Leonardo's Choice. pp. 235–256. doi:10.1007/978-90-481-2479-4_13. ISBN 978-90-481-2478-7.
