Alexander F.I. Forbes
| Alexander Forbes Irvine Forbes | |
|---|---|
| Gebore | 13 April 1871 |
| Oorlede | 15 Mei 1959 (op 88) |
| Bekend vir | Ontdekking van periodieke komete |
| Eggenoot | Louisa Elizabeth Henrietta Crowther |
| Vakgebiede | sterrekunde, argitektuur |
Alexander Forbes Irvine Forbes (13 April 1871 - 15 Mei 1959) was 'n Suid-Afrikaanse sterrekundige, argitek en kunstenaar, veral bekend vir sy ontdekking van periodieke komete.
Vroeë lewe en loopbaan[wysig | wysig bron]
Forbes is in Kinellar, Aberdeenshire, Skotland op 13 April 1871 gebore. Sy pa was 'n amateur-sterrekundige wat op die landgoed "Blairythan" in County Aberdeen gewoon het,[1] wat aan 'n ander amateur-sterrekundige, David Gill, behoort het. Forbes senior het sy eie teleskoop gebou en sy belangstelling in sterrekunde met sy seun gedeel.[1][2]
Forbes is in Skotland opgelei en verhuis na die Kaapkolonie, Suid-Afrika in 1896. Hy het in Woodstock, Kaapstad, gebly waar hy as bouer gewerk het tot 1907 toe hy na Skotland terugkeer om argitektuur te studeer. Hy voltooi sy studies in 1909 en word lid van die Instituut vir Argitekte. Hy keer terug na Kaapstad en praktiseer daar tot 1932 as argitek.[1][2]
In 1912 neem hy deel aan 'n bod vir die ontwerp van die stad Canberra, Australië, en sy argitektoniese ontwerp was onder die aanvanklike kortlys van 46, maar is uiteindelik nie gekies nie.[3]
Hy woon toe in Rosebank, Kaapstad, waar hy 'n 200 mm weerkaatsende teleskoop en 'n klein sterrewag by sy huis, Craigie Brae, in Liesbeekweg gebou het.[1][2]
Forbes het gereeld lesings oor astronomiese onderwerpe gegee. In 1921 lees hy 'n referaat oor "Reflekterende teleskope, met praktiese aanwysings om die spieël te maal en uit te werk" aan die Kaapse Sterrekundige Vereniging en in 1927 "Satelliete en hul bewegings" aan die Natalse Astronomiese Genootskap voor. Hy het oor astronomiese instrumente vir die Journal of the Astronomical Society of Southern Africa en aantekeninge oor sy astronomiese werk vir die Monthly Notes of the Astronomical Society of Southern Africa geskryf.[2]
Komeet-ontdekkings[wysig | wysig bron]
Forbes het vier komete ontdek:[2]
- In 1928 herontdek hy die komeet Pons-Coggia-Winnecke (nou Pons-Coggia-Winnecke-Forbes of 27P/Crommelin ter ere van die sterrekundige wat sy wentelbaan bereken het.)
- 37P/Forbes
- 1930e (Forbes)
- 1932n (Dodwell-Forbes)
Lidmaatskap en erkenning[wysig | wysig bron]
- Lid van die Kaapse Astronomiese Genootskap[2]
- Ere-tesourier van die Kaapse Astronomiese Genootskap 1922
- Alternatiewe raadslid en ere-tesourier vir die Astronomiese Genootskap van Suid-Afrika 1923 - 1932
- Bibliotekaris van die Astronomiese Genootskap van Suid-Afrika 1926 - 1930
- President van die Astronomiese Genootskap van Suid-Afrika 1942 - 1943
- Direkteur van die komeetafdeling, Kaapse Astronomiese Genootskap 1929 - 1945
- Direkteur van die Sterretekenligafdeling, Kaapse Astronomiese Genootskap 1934 - 1945
- 127ste Donohoe Comet-toekenning 1929 (vir 27P/Crommelin).[4] Hy het nog 3 ander Donohoe Comet -toekennings ontvang vir ander ontdekkings.[5]
Persoonlike lewe[wysig | wysig bron]
Forbes het op 18 September 1900 in die Kaapprovinsie met Louisa Elizabeth Henrietta Crowther getrou.[6] Hy tree in 1932 af by Hermanus, waar hy 'n ander sterrewag by sy huis "Blairythan" bou en die teleskoop van Rosebank na Hermanus verskuif.[7] Hy het die huis ontwerp en al sy deure self gemaak. In 1956 keer hy terug na Kaapstad weens swak gesondheid[7] en woon tot sy dood in 1959 by sy niggie, mev. Hewiston.[1][2]
In 2009 is een van sy skilderye, Hermanus Coast Line op 'n veiling verkoop.[8][9]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 "Extract from: Minutes of the Meeting of the South African Astronomical Observatory, 19 June 1959" (PDF) (in Engels). Besoek op 30 September 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 "Forbes, Mr. Alexander Forbes Irvine (astronomy)". s2a3.org.za (in Engels). 15 Mei 1959. Besoek op 30 September 2021.
- ↑ "An Ideal City? - Competition Shortlist". Canberra City Town Planning (in Engels). 1912. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 Mei 2016. Besoek op 30 September 2021.
- ↑ "Comet Medal Awards". Publications of the Astronomical Society of the Pacific (in Engels). IOP Publishing. 41 (244): 368. 1929. Bibcode:1929PASP...41..368.. doi:10.1086/123974. ISSN 0004-6280.
- ↑ "Report of the Comet Medal Committee". Publications of the Astronomical Society of the Pacific (in Engels). IOP Publishing. 41 (239): 72. 1929. Bibcode:1929PASP...41...72.. doi:10.1086/123911. ISSN 0004-6280.
- ↑ "Transcriptions of South African Marriage Entries: British 1820 Settlers to South Africa - FORBES". British 1820 Settlers to South Africa (in Engels). 11 Maart 2019. Besoek op 30 September 2021.
- ↑ 7,0 7,1 Kleyn, Steve (Desember 2002). "A F I Forbes of Hermanus" (PDF). Monthly Notes of the Astronomical Society of Southern Africa (in Engels). 61 (11 & 12): 189–193. Bibcode:2002MNSSA..61..189K.
- ↑ Ehrmann, Thierry. "Auctions for Painting by Alexander Forbes Irvine FORBES: sold lots by Alexander Forbes Irvine FORBES". Artprice.com (in Engels). Besoek op 30 September 2021.
- ↑ "Alexander Forbes Irvine FORBES (1871 - 1959) OIL". invaluable.com (in Engels). 28 September 2009. Besoek op 30 September 2021.