Babilonië

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Babilonië van Hammoerabi

Babilonië was 'n antieke kultuurstreek in Suidsentraal-Mesopotamië (die hedendaagse Irak), met Babilon as hoofstad. Babilonië het magtig geword toe Hammoerabi (fl. c. 1696–1654 v.C., kort chronologie) 'n ryk gevestig het uit die landstreke van die voormalige Akkadiese Ryk.

Babilonië het die geskrewe Semitiese taal Akkadies vir amptelike gebruik aangewend, en Sumeries vir godsdienstige gebruik behou, wat op daardie tydstip nie meer 'n gesproke taal was nie. Die Akkadiese en Sumeriese tradisies het 'n leidende rol gespeel in die latere Babiloniese kultuur, en die streek sou 'n belangrike kultuursentrum bly, selfs onder eksterne bewind, regdeur die Bronstydperk en die vroeë Ystertydperk.

Die vroegste vermelding van die stad Babilon word gevind in 'n tablet wat uit die regering van Sargon van Akkad, in die 23ste eeu v.C., dateer. Volgende was die val van die laaste Sumeriese "Ur III"-koningshuis aan die hand van die Elamiete (2002 v.C. tradisioneel, 1940 v.C. kort), en die Amoriete het beheer verkry van die oorgrote Mesopotamië, waar hulle 'n reeks klein koninkryke gestig het.

Tydens die eerste eeue, bekend as die "Amoritiese tydperk", was Isin en Larsa die magtigste stadstate, alhoewel dit Sjamsji-Adad I byna geluk het om die noordeliker streke rondom Assur en Mari saam te snoer. Een van hierdie Amoritiese dinastieë is gestig in die stadstaat Babilon, wat uiteindelik die ander sou oorneem om die eerste Babiloniese ryk te vorm, tydens die era wat ook bekend staan as die Ou Babiloniese Tydperk.

Die Ou Babiloniese Tydperk (omstreeks 2000-1600 v.C.) het begin met die dinastie van Isin (2017-1794 v.C), wat deur Ishbi-Erra gestig is. Die tydperk is oorheers deur die Amoriete wat oral in Benede-Mesopotamië hul eie dinastieë in die stadstate gestig het.

Die Amoriete het meestal Akkadies as spreek- en skryftaal gebruik. Die stadstate het voortdurend teen mekaar oorlog gevoer, en dit het dikwels gegaan om die besit van die meeste water (vir besproeiing) uit die riviere. Die konings van Isin het hulle as die regmatige opvolgers van die dinastie van Ur beskou. Daarom het hulle hulle in lofliedere laat besing en hulle as halfgode voorgedoen. Nippur is as godsdienssentrum behou, en Sumeries is as skryftaal gebruik.

Lipit-Ishtar (1934-1924 v.C.) het byvoorbeeld 'n eie wetboek in Sumeries laat opstel. Naas Isin was Larsa die belangrikste stad. Onder Rim-Sim (1822-1763 v.C.) het die dinastie van Larsa die leierskap in Benede-Mesopotamië verkry, maar dieselfde koning is op sy beurt verslaan deur Hammoerabi van Babilon, 'n nuwe stad wat verder stroomop geleë was. Hammoerabi het ten slotte daarin geslaag om sy ryk die omvang van dié van Sargon te gee deur die koning van Mari in Bo-Mesopotamië, 'n vasal van die Assiriërs, ook te verslaan.

Bronnelys[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]