Gereformeerde kerk Pretoria-Noord

Gereformeerde Kerk Pretoria-Noord
Sluit in	Dorandia Florauna Pretoria-Noord (gedeeltelik) Tileba
Klassis	Trans-Magalies/Trans Mogale
Huidige predikant(e)	Dr. Malan van Rhyn (tentmaker)
Belydende lidmate	161
Dooplidmate	15
Adres	H.v. Jack Hindon- en Genl. De Wetstraat Pretoria-Noord
Geskiedenis
Stigtingsdatum	1942
Afgestig van	Pretoria
Eerste predikant	C.E.G. Malan (1943–1948)

Die gemeente se kerkgebou, 2018.

Die huidige kerkgebou, ontwerp deur Pieter Dykstra, is op 11 Augustus 1956 in gebruik geneem.

Die gemeente se saalkerkie wat diens gedoen het van 2 Mei 1942 tot 1956.

Ds. Christian Ernst Gerhardus Malan, die leraar van 1943 tot 1948.

Ds. N.J. Grobler, die leraar van 1970 tot 1977, toe hy sy emeritaat aanvaar.

Ds. Willem Venter, leraar van 1949 tot 1966, sy laaste gemeente.

Ds. J.H. van der Walt, leraar van 1976 tot 1978.

Die Gereformeerde kerk Pretoria-Noord is die vierde oudste bestaande gemeente van die Gereformeerde Kerk in Pretoria. Einde 2015 het die gemeente 261 belydende (298 einde 2014) en 35 dooplidmate (44 einde 2014) gehad, vergeleke met 395 en 104 einde 2001.

Stigting

Met sy stigting in 1942 was dit die vyfde gemeente in die Jakarandastad, maar Pretoria-Oos, gestig in 1930 as die tweede gemeente naas Pretoria (1859), het in 2003 ontbind. Buiten die gedeelte van Pretoria-Noord wes van Eeufeesstraat, omvat die gemeentegrense ook die voorstede Dorandia, Florauna en Tileba. Die gebied oos van Eeufeesstraat val binne die Gereformeerde kerk Wonderboompoort, wat in 1960 van Pretoria-Noord afgestig het. Wes van Pretoria-Noord het die Gereformeerde kerk Akasia in 1978 afgestig.

Kerkbou

’n Boufonds is in 1932 in die wyk Pretoria-Noord gestig toe dit nog deel was van die moedergemeente. Ten spyte van baie terugslae het lidmate 10 jaar lank hard gewerk om genoeg geld bymekaar te kry om ’n eie kerkgebou in hul wyk te bou. Jare lank het ds. Derk Rumpff van Pretoria dienste in ouderlinge se huis gehou en van 1931 af min of meer maandeliks op ’n Sondagmiddag in die stadsaal (waarskynlik van Pretoria-Noord, hoewel die bron dit nie so uitstippel nie). Dit was egter nie ’n geskikte ruimte vir eredienste nie omdat dit Saterdagaande vir partytjies gebruik is. Die Nederduitsch Hervormde Kerk het die Gereformeerdes enkele jare lank tegemoetgekom deur hul kerkgebou vir eredienste beskikbaar te stel. (Die Hervormde gemeente Pretoria-Noord is op 3 April 1939 gestig en beslaan vandag (2015), ná nog sewe gemeentes tot stand gekom het in dit wat vandag die Ring van Pretoria-Noord is, net Pretoria-Noord en die Onderstepoort-kleinhoewes.)

Eindelik op 31 Januarie 1942 kon ds. J.A. Schutte van Pretoria die hoeksteen van die wyk se eie kerkgebou lê. Diaken Maarten Smit het die planne vir die saal, soos dit genoem is, geteken. Dié saalkerkie op die hoek van Burger- en Stasiestraat, ’n hanetree van die kerkperseel van die NG gemeente Onderstepoort in Eeufeestraat, is op 2 Mei daardie jaar in gebruik geneem. Net 18 dae later, op 20 Mei 1942, het Pretoria-Noord amptelik afgestig.

Tweede kerk

Ds. W.F. Venter, die leraar van 1949 tot 1966, het die leiding geneem in die pogings om ’n groter kerk op te rig. In 1952 het die kerkraad besluit om twee daglone van elke lidmaat te vra vir die boufonds. Kommissie het argitekte begin nader en kerkmodelle ondersoek wat hulle sou kon bekostig. ’n Ontwerp van die Gereformeerde argitek Pieter Dykstra is in 1953 aanvaar en in 1954 het die gemeente twee erwe op die hoek van Jack Hindon- en Genl. De Wetstraat aangekoop. ’n Jaar later is die bouaannemer Jan A. Sigle se tender aanvaar en op 24 September 1955 het ds. Venter die hoeksteen gelê. Die kerk, wat buiten die toring amper nes dié van die destyds Gereformeerde kerk Vanderbijlpark lyk, ook ’n Dykstra-ontwerp, is op 11 Augustus 1956 in gebruik geneem.

Die ou saalkerk, wat van 1942 tot 1956 diens gedoen het, is toe verkoop en dié gebou se hoeksteen is as gedenksteen in die huidige kerk ingemessel. Die saalkerk is intussen gesloop. Ook die kerkgebou van die NG gemeente Pretoria-Noord, wat by die NG gemeente Floraunapark ingelyf is, by Burgerstraat 248, is gesloop, maar die Hervormde kerk staan nog by Ben Viljoenstraat 287.

Predikante

1. Malan, Christian Ernst Gerhardus, 1943 – 1948
2. Venter, Willem Frederick, 1949 – 1966 (aanvaar sy emeritaat)
3. Ligthelm, Johan, 1966 – 1970
4. Grobler, Nicolaas Johannes, 1970 – 1977 (aanvaar sy emeritaat)
5. Van der Walt, Jan Hendrik, 1976 – 1978 (waarna eerste leraar van Akasia)
6. Viljoen, Johannes Hendrik, 1978 – 2000 (aanvaar sy emeritaat)
7. Van Wyk, Pieter, 2000 – 2009
8. Van Rhyn, dr. Hercules Philippus Malan, 2010 – 2020 (sedertdien as tentmaker

Bronne

• (af) Harris, C.T., Noëth, J.G., Sarkady, N.G., Schutte, F.M. en Van Tonder, J.M. 2010. Van seringboom tot kerkgebou: die argitektoniese erfenis van die Gereformeerde Kerke. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• Schalekamp, ds. M.E. (voorsitter: redaksiekommissie). 2001. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2002. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• Van der Walt, dr. S.J. (voorsitter: deputate almanak). 1997. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 1998. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1957. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1958. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• Venter, ds. A.A. (hoofred.) 1958. Almanak van die Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika vir die jaar 1959. Potchefstroom: Administratiewe Buro.
• Vogel, Willem (red.). 2014. Die Almanak van die Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika vir die jaar 2015. Potchefstroom: Administratiewe Buro.

Sien ook

• NG gemeente Pretoria-Noord

Eksterne skakels

• (en) Die kerkgebou, soos te sien op Google Maps. URL besoek op 9 Desember 2015.