Marius Titus
Marius Fourie Titus, ’n Suid-Afrikaanse skrywer, is op 26 Augustus 1946 op Stellenbosch gebore.
Lewe en werk[wysig | wysig bron]
Hy studeer by die Opleidingskollege Hewat in Crawford, Battswood en die Universiteit van die Wes-Kaap, waar hy homself as onderwyser bekwaam. Hierna hou hy skool by Driehoek-, Elsenburg- en RietenBosch skole en word later hoof van die Laerskool J.J. Rhode in Muldersvlei.[1] In 1996 tree hy af, waarna hy sy tyd aan sy skryfwerk en die teater wy. Hy is getroud met Nelda en die egpaar het twee seuns, Marius en Anton. Hulle bly in Idasvallei in Stellenbosch.
Terwyl hy aan die Hewat Opleidingskollege studeer begin hy dig deurdat hy en sy vriende per trein reis en dan 'n speletjie speel om die tyd om te kry.[2] Een sal 'n sin neerskryf, waarna 'n ander die volgende sin skryf en so ontstaan daar partykeer 'n lang gedig teen die tyd wat hulle by hulle bestemming aankom. Hy tree gereeld in die openbaar op om van sy gedigte voor te dra. By die bekendstelling van Gerrit Komrij se bloemlesing “Die Afrikaanse digkuns in 'n duisend en enkele gedigte” in Oktober 1999 in Antwerpen in België, is hy een van die digters wat uitgenooi word om op te tree, saam met Wilma Stockenström, Charl-Pierre Naudé, Daniel Hugo en Hennie Aucamp. In Maart 2003 deel hy in die Bergkelder op Stellenbosch die verhoog met Daniel Hugo, Marzanne Leroux van der Boon en die Nederlandse skrywers Henk van Woerden en Tom Lanoye. Op Erfenisdag in 2004 is hy op Stellenbosch by die Stellenbosch Museum deel van 'n program waar hy saam met Jeanne Goosen en ander digters gedigte voorlees, begelei deur musiek. Hy tree ook op by verskeie Woordfeeste en Versindabas in Stellenbosch, waar hy onder andere deelneem aan die gewilde Bekgevegte wat deur Louis Esterhuizen en H.J. Pieterse gereël word en waar digters mekaar poëties die stryd aansê.[3]
Skryfwerk[wysig | wysig bron]
As lid van die Breughel Teater in Stellenbosch skryf hy dramas soos “Gril” ('n musikale komedie) en “Gatlangs” ('n drama oor die sosiale knelpunte van die dag) wat onder e in die H.B. Thom-teater in Stellenbosch opgevoer word.
Dit is egter veral met sy gedigte, wat hy self bundel en uitgee, waarmee hy bekendheid verwerf. Sy debuut is in die versamelbundel “Aankoms uit die skemer”, waarin sy gedigte saam met ander bruin digters s’n verskyn.[4] In sy verse maak hy gereeld van die Kaapse taal gebruik en baie van sy verse handel dan ook oor die taal. Met hierdie medium beeld hy die lewe in die townships in die Kaap uit. 'n Ander belangrike tema is die gesprek met God, waarin hy aansluiting vind by iemand soos Adam Small. Hoewel hy ook verse met 'n politieke inslag skryf, word sy werk eerder gekenmerk deur sosiale kommentaar. Reeds in sy eerste digbundel, “Oop gemoed”, word hierdie temas aan die bod gestel. Die eerste afdeling van hierdie bundel bevat godsdienstige gedigte in normale Afrikaans. Hier is die gesprek met God in “Laat ons skyn” 'n hoogtepunt. In die Kaapse spreektaal dig hy in die tweede afdeling oor alledaagse gebeure in die township. “Skryfwerk” is 'n gedig oor die digkuns, waarin hy die formule gee om die taal kreatief te benut as jy dit wil beskerm, naamlik om dit te lees, te praat en te skryf. “Fix my op” beeld op geestige manier die spreker se sielestryd uit, met die metafoor van 'n motor as sy siel en die duiwel en God as werktuigkundiges wat deur gedig word. Die oorheersende temas in sy werk word voortgesit in die opvolg bundels “Dwangherfs” en “Genesing in vuil water”. “Dwangherfs”[5] se titel verwys na beperkings wat gelê is op die bruin gemeenskap. Die bundel bevat oorwegend kort gedigte, met baie van die verse wat versugtinge het oor 'n beter bedeling, soos onder andere 'n regverdige politieke bedeling en 'n nuwe landsvlag. “Genesing in vuil water” is soortgelyk van aard, met die religieuse gedig “Gebed” 'n hoogtepunt. “Guide ons” is 'n smeekbede van die inwoners van die township. “Oegtie roep” gee erkenning aan die Maleier se aandeel in die vorming van Afrikaans, met die mooi toespeling op sy kruie en die status van kombuistaal. Die rympie boek “Steggies: versies vir voorlees en self lees” bevat kinderverse. Van sy gedigte word opgeneem in verskeie versamel bundels, waaronder “Groot verseboek”, “Die Afrikaanse poësie in 'n duisend en enkele gedigte”, “Poskaarte”, “Aankoms uit die skemer”, “Nuwe verset” en “As die son kom oogknip”. Sy gedigte word ook in Tydskrif vir Letterkunde en op die Internet gepubliseer op webtuistes soos skoppensboer.co.za en poetry.com en word voorgeskryf aan skole. Hy skryf ook 'n paar Engelse gedigte.
Publikasies[wysig | wysig bron]
- 1990 - Oop gemoed
- 1992 - Dwangherfs
- 1999 - Genesing in vuil water
- 2004 - Steggies
Bronne[wysig | wysig bron]
- Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006
- Stellenbosch Writers: http://www.stellenboschwriters.com/titusm.html
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Arendse, Michael “Hoof maak binnekort debuut as digter” “Die Burger Ekstra” 26 Augustus 1989
- ↑ Arendse, Michael Die Burger: http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1989/08/26/6/1.html[dooie skakel]
- ↑ Kannemeyer, J.C. “Die Afrikaanse literatuur 1652-2004” Human & Rousseau Kaapstad en Pretoria Eerste uitgawe 2005
- ↑ Willemse, Hein “Aan die ander kant” Protea Boekhuis Pretoria Eerste uitgawe Eerste druk 2007
- ↑ Toerien, Barend J. “Die Burger” 15 Desember 1992
