Queenstown (kiesafdeling)

Queenstown was een van die eerste 121 kiesafdelings vir die eerste Volksraadsverkiesing op 15 September 1910 in Suid-Afrika ná Uniewording op 31 Mei daardie jaar.

In die heel eerste verkiesing wen W.B. Berry die setel vir die Unionisteparty met 'n meerderheid van 214 stemme teen die onafhanklike J. Searle. Hy herhaal die prestasie met 'n vergrote meerderheid van 712 stemme in 1915 teen L.H. Brinkman van die Suid-Afrikaanse Party in 1915, maar in 1920 wen A.H. Frost eweneens van die Unionisteparty met 'n meerderheid van 680 teen die Nasionale Party se A.J. Oelofse en die onafhanklike A. Sim. Frost wen in die 1921 vir die S.A.P., nadat die party met die Unioniste saamgesmelt het, met 'n meerderheid van 738 teen E.H. Louw van die N.P. In 'n tussenverkiesing op 14 Desember 1921 wen L. Moffat van die S.A.P. teen E.H. Louw van die Nasionale Party met 516 stemme. Moffat word in 1924 onbestrede herkies.

W.F. de Wet behou die setel in die 1929-verkiesing vir die S.A.P. met 'n meerderheid van 832 stemme teen die N.P. se T.P.N. Coetsee en in 1933 word G.C. van Heerden onbestrede vir die S.A.P. verkies tydens die koalisieverkiesing nadat die S.A.P. en N.P. onder genls. Jan Smuts en J.B.M. Hertzog besluit het om saam te werk. In 1938 staan die Verenigde Party se C.M. van Coller teen P.H. Malherbe van die N.P. en H. Arnold van die Dominiumparty en behaal 'n meerderheid van 1 410 stemme. Hy vaar selfs beter in die verkiesing van 1943 toe hy met 2 376 stemme wen teen die N.P. se P.F. van Straaten en word dan ook in die algemene verkiesing op 26 Mei 1948 onbestrede vir die V.P. verkies.

In 1953 wen dr. Jan Steytler, wat in 1959 leier van die Progressiewe Party sou word, met 'n meerderheid van 1 492 stemme teen C.G. Vorster, 'n Nasionalis. 'n Buitengewone hoë stempersentasie van 96,2% in 1958 kos die V.P. amper die setel toe Steytler met slegs 13 stemme wen teen die Nasionale Party se H.H. Smit. In die volkstemming van 1960 oor republiekwording is die uitslag eweneens feitlik gelykop toe 5 378 kiesers teen die republiek stem en 5 257 daarvoor. Queenstown teken weer 'n buitengewone hoë stempersentasie van 95,8% aan. In die verkiesing van die volgende jaar wen die Nasionale Party die eerste keer in Queenstown toe J.J. Loots 369 stemme meer as die V.P. se C.J.S. Wainwright kry. Steytler het in daardie verkiesing in Port Elizabeth-Suid vir die Progressiewe Party gestaan en met 2 730 stemme teen die V.P. se R.P. Plewman verloor.

Loots behou Queenstown vir die N.P. in 1966 met 'n meerderheid van 709 teen die V.P. se S.A. van den Heever. 94,4% van die kiesers het gaan stem, vergeleke met 79,8% in die hele Kaapland. Loots behou Queenstown ook in 1970 se algemene verkiesing met 'n meerderheid van 599 bo die V.P. se R.I. Hillhouse en in 1974 met 'n meerderheid van 1 785 teen die V.P. se P.J. Bredenkamp. Nou is Queenstown 'n veilige Nasionale setel.

Partye en kandidate gewen

1910 - W.B. Berry van die Unionisteparty
1915 - W.B. Berry van die Unionisteparty
1920 - A.H. Frost van die Unionisteparty
1921 - A.H. Frost van die Suid-Afrikaanse Party
1924 - L. Moffat van die Suid-Afrikaanse Party (onbestrede)
1929 - W.F. de Wet van die Suid-Afrikaanse Party
1933 - G.C. van Heerden van die Suid-Afrikaanse Party (onbestrede)
1938 - C.M. van Coller van die Verenigde Party
1943 - C.M. van Coller van die Verenigde Party
1948 - C.M. van Coller van die Verenigde Party (onbestrede)
1953 - Dr. Jan Steytler van die Verenigde Party
1958 - Dr. Jan Steytler van die Verenigde Party
1961 - J.J. Loots van die Nasionale Party
1966 - J.J. Loots van die Nasionale Party
1970 - J.J. Loots van die Nasionale Party
1974 - J.J. Loots van die Nasionale Party
1977 -
1981 - M.H. Louw van die Nasionale Party

Bronne

Amptelike Jaarboek van die Republiek van Suid-Afrika 1983. 1983. Johannesburg: Chris van Rensburgpublikasies.
(af) Schoeman, B.M. 1977. Parlementêre verkiesings in Suid-Afrika 1910-1976. Pretoria: Aktuele Publikasies.