Sluitspier
’n Sluitspier of sfinkter is ’n silindriese spier wat gewoonlik ’n hol orgaan afsluit. Dit trek saam en ontspan as ’n normale deel die fisiologiese werking van die liggaam.
Sluitspiere kom in baie diere voor; daar is meer as 60 soorte in die menslike liggaam – sommige is mikroskopies klein, veral die miljoene wat in ons haarvatstelsel voorkom.[1] Wanneer iemand sterf, ontspan die sluitspiere en kan so vloeistof deurlaat.[2]
Funksies
[wysig | wysig bron]Baie sluitspiere word elke dag in die normale verloop van spysvertering en visie gebruik. Die onderste slukdermsluitspier aan die bokant van die maag keer byvoorbeeld dat maagsure en ander maaginhoud in die slukderm opstoot.
Sluitspiere kan verdeel word in anatomiese en funksionele sluitspiere:
- Anatomiese sluitspiere het ’n gelokaliseerde en dikwels ronde spierverdikking om hulle te laat werk.
- Funksionele sluitspiere het nie so ’n verdikking nie en werk deur die sametrekking om (ekstrinsiek) of binne-in (intrinsiek) die struktuur.
Sluitspiere se werking is willekeurig of onwillekeurig, na gelang van die senuwees wat hulle beheer.
Voorbeelde
[wysig | wysig bron]Sluitspiere kom onder meer op die volgende plekke in die liggaam voor:
- Die iris van die menslike oog.
- Aan die bo- en onderkant van die slukderm.
- Aan die onderkant van die maag.
- By die ontmoeting van die kronkelderm (ileum) en die dikderm.
- Die lewer, pankreas en galblaas.
- Die uretra of urinebuis.
- Die anus.
- Die haarvatstelsel (beheer bloedvloei na die haarvate).
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Vander, Arthur; Sherman, James; Luciano, Dorothy (1994). Human Physiology: The Mechanism of Body Function (6de uitg., Internasionale Uitgawe). McGraw Hill, Inc. pp. 437–440. ISBN 0-07-113761-0.
- ↑ http://www.medscape.com/viewarticle/716463_5
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia