Rachel Ruysch
| Rachel Ruysch | |
|---|---|
 Portret van Rachel Ruysch deur Godfried Schalcken | |
| Gebore | 3 Junie 1664 Den Haag, Nederland |
| Sterf | 12 Oktober 1750 (op 86) Amsterdam |
| Nasionaliteit | Nederlander |
Rachel Ruysch (3 Junie 1664 – 12 Oktober 1750)[1] was 'n Nederlandse stillewe-skilder uit Noord-Nederland. Sy het in blomme gespesialiseer, haar eie styl uitgedink en internasionale roem in haar leeftyd verwerf. As gevolg van 'n lang en suksesvolle loopbaan wat oor ses dekades gestrek het, het sy die bes gedokumenteerde vroueskilder van die Nederlandse Goue Eeu geword.[2]
Lewe en werk
[wysig | wysig bron]
Rachel Ruysch is op 3 Junie 1664 in Den Haag gebore uit die huwelik van die wetenskaplike Frederik Ruysch en Maria Post, die dogter van die argitek Pieter Post. Haar pa was ook 'n professor in anatomie en plantkunde en 'n amateurskilder.[3] Hy het 'n groot versameling dieregeraamtes gehad, en minerale en plantkundige monsters wat Rachel gebruik het om haar tekenvaardighede mee te oefen.[4] Op 'n jong ouderdom het sy begin om die blomme en insekte van haar pa se versameling te skilder op die gewilde manier van Otto Marseus van Schrieck. [5] Deur van hierdie voorbeelde af te werk, het dit geblyk dat Rachel haar pa se talent om die natuur met groot akkuraatheid uit te beeld, ge-erf het.[6] Later, soos wat Rachel meer bekwaam geword het, het sy haar pa (en ook haar suster, Anna Ruysch) geleer hoe om te skilder.
In 1679, op die ouderdom van vyftien, het Ruysch 'n vakleerlingskap by Willem van Aelst, 'n prominente blommeskilder in Amsterdam gekry. Sy ateljee in Amsterdam het uitgekyk oor die ateljee van die blommeskilder Maria van Oosterwijck. Ruysch het by van Aelst studeer tot en met sy dood in 1683. [7] Behalwe vir skildertegniek het hy haar ook geleer hoe om 'n ruiker in 'n vaas te rangskik sodat dit spontaan en minder geformaliseer lyk. Hierdie tegniek het 'n meer realistiese en driedimensionele effek in haar skilderye gelewer. Teen die tyd dat Ruysch agtien was, het sy onafhanklik getekende werke vervaardig en verkoop.[8] Sy sou ook die blomskilders Jan en Maria Moninckx, Alida Withoos en Johanna Helena Herolt-Graff wat almal ongeveer haar ouderdom was geken en met hulle saamgekuier het. Hulle het vir die hortus-eienaar Agnes Block gewerk, wat, soos haar pa, ook saam met die plantversamelaars Jan en Caspar Commelin gewerk het.
In 1693 trou sy met die Amsterdamse portretskilder Juriaen Pool, by wie sy tien kinders gehad het. Gedurende haar huwelik en volwasse lewe het sy voortgegaan om te skilder en kommissies vir 'n internasionale kring van beskermhere te vervaardig.[8] Daar is van ander vroue in hierdie tydperk verwag om deel te neem aan kunsvorme wat meer tradisioneel deur vroue beoefen was, soos naaldwerk en spin. Ruysch het egter voortgegaan om as skilder te werk nadat sy getroud is, meestal omdat haar bydrae tot die gesin se inkomste hulle toegelaat het om hulp te huur om na hul kinders om te sien.[9]
Ruysch is op 12 Oktober 1750 in Amsterdam oorlede. Na haar dood, ondanks veranderende houdings en opvattings rakende blomskilderye, het Ruysch se reputasie steeds sterk gestaan.[10]
Werke
[wysig | wysig bron]
Dit is onbekend of Ruysch 'n lid van die Amsterdamse Gilde van Sint Lukas was, maar vroeë getekende werke deur haar in die 1680's toon die invloed van Otto Marseus van Schrieck. Teen 1699 het sy en haar gesin na Den Haag verhuis, waar sy lidmaatskap van die Confrerie Pictura as hul eerste vroulike lid aangebied is. [1] In 1701 word sy en haar man lede van die Haagse Skildergilde. In 1708 is Ruysch genooi om vir die hof in Düsseldorf te werk en dien as hofskilder vir Johann Wilhelm, keurvors Palatyn.[1] Sy het 'n kontrak gekry vir werke wat by die huis geverf is wat sy periodiek na Düsseldorf gebring het.[1] Sy het van 1708 tot die prins se dood in 1716 vir hom en sy vrou bly werk.
Kunshistorici beskou Ruysch as een van die mees talentvolle stillewekunstenaars van enige geslag.[7]Teen die tyd van haar dood op die ouderdom van 86 het sy honderde skilderye geskep, waarvan meer as 250 gedokumenteer is of aan haar toegeskryf word. [8] Haar gedateerde werke dui aan dat sy vanaf die ouderdom van 15 totdat sy 83 was, geskilder het, slegs 'n paar jaar voor haar afsterwe. Geskiedkundiges kan dit met sekerheid vasstel omdat sy haar ouderdom by die ondertekening van haar skilderye ingesluit het.[11]
Styl
[wysig | wysig bron]Ruysch het 'n besondere stewige begrip van teken en die tegnieke van vroeëre tradisies gehad. Hierdie kennis het haar skildervermoëns verbeter. Stilisties was haar kunswerk, met sy speelse komposisie en briljante kleure, deel van die Rococo-beweging. [12] Sy het uitgebreide aandag aan alle besonderhede in haar werk gegee. Elke blomblaar is noukeurig geskep deur middel van delikate kwaswerk. [13] Die agtergrond van Ruysch se skilderye is gewoonlik donker wat die mode vir blomskildery in die tweede helfte van die 17de eeu was. Haar asimmetriese komposisies met hangende blomme en wilde stingels het skilderye geskep wat skynbaar sterk energie uitgestraal het.
In haar vroeë werk het Ruysch 'n groot aantal bosvloerprente geskilder wat klein diere, reptiele, skoenlappers en swamme vertoon. Sy het later blommeverf as haar grootste fokus aangeneem en het tot haar dood voortgegaan om te skilder. Sy het sodoende die 17de-eeuse styl voortgesit tot in die middel van die volgende eeu.[14]
Ruysch se vaardigheid was geleë in die fyn waarneming van elke blom op 'n uiters naturalistiese wyse, saamgestel in 'n uitgebreide rangskikking wat baie moeilik in die natuur bereik sou kon word – die blomme sou mekaar nie so goed onder so 'n rangskikking ondersteun nie. In ooreenstemming met die meeste blomstukke uit die laaste derde van die 17de eeu, is die kleure van die blomme baie noukeuriger gebalanseer as in die vroeëre prente.
Die simboliek van elke blom is uitvoerig ontwikkel in die 17de eeu, maar die meeste hiervan het betrekking op die plasing van 'n enkele blom in 'n Vanitas- stuk. Behalwe Jan van Huysum het geen 18de-eeuse blommeskilder die vaardigheid van Rachel Ruysch bereik nie.
Ontvangs
[wysig | wysig bron]Ruysch het in haar leeftyd groot roem en reputasie geniet. Toe sy in 1750 oorlede is, het elf digters hul eer aan haar betoon met gedigte oor haar.[15] In die 17de eeu was die Nederlanders baie geïnteresseerd in blomme en tuinmaak, en daarom is skilderye wat die skoonheid van die natuur beklemtoon het, hoog op prys gestel. Dit het gehelp om Ruysch se kliënte-basis deurgaans in haar loopbaan uit te brei en in stand te hou. [8] In haar leeftyd is haar skilderye teen pryse van so hoog as 750–1200 gulde verkoop. In vergelyking het Rembrandt in sy leeftyd selde meer as 500 gulde vir 'n skildery ontvang.[16]
In 1999 is 'n skildery deur Ruysch in 'n plaashuis in Normandië ontdek en is op 'n veiling verkoop vir 2,9 miljoen Franse frank, sowat VS$ 508 000.[8]
In Maart 2021 is Ruysch se werk by die "Gallery of Honour" by die Rijksmuseum gevoeg. Ruysch, tesame met Gesina ter Borch en Judith Leyster is die eerste vroue wat by die galery ingesluit is.[17] [18]
Galery
[wysig | wysig bron]- Rachel Ruysch's works
-
Blomme op 'n boomstam; dit is 'n tipiese voorbeeld van die "bosvloer"-genre wat deur Marseus van Schrieck gewild gemaak is -
Blomme op 'n klipblad - haar mees algemene styl omstreeks 1700 -
Mandjie met blomme, 1711 -
Stillewe met blomme -
Rachel Ruysch, Stillewe met ruiker blomme en pruime, 1704, Koninklike Museums van Beeldende Kunste van België
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Koojimans, Luuc (13 Januarie 2014). "Ruysch, Rachel (1664-1750)". Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland (in Nederlands). Besoek op 27 Februarie 2019.
- ↑ Rachel Ruysch: https://www.theartstory.org/artist/ruysch-rachel/
- ↑ Keyes, George S. (2004). Masters of Dutch Painting (1st ed.). Detroit: Detroit Institute of Arts. pp. 212–214.
- ↑ Chadwick, Whitney (1990). Women, Art, and Society (1st ed.). New York, NY: Thames and Hudson. p. 138. ISBN 9780500202418.
- ↑ "Alida Withoos en haar werk – Bosstillevens" (in Nederlands). Wageningen University and Research. p. 11. Besoek op 27 Februarie 2019.
- ↑ Sterling, Susan Fisher; Heller, Nancy G. (18 November 2000). Women artists : works from the National Museum of Women in the arts. Washington, D.C.: National Museum of Women in the Arts. p. 35. ISBN 978-0847822904. OCLC 954866669.
- ↑ 7,0 7,1 Mitchell, Peter. "Ruysch, Rachel". oxfordartonline.com. Grove Art Online. Besoek op 29 Oktober 2014.
- ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 "Rachel Ruysch". Encyclopedia.com. Encyclopedia of World Biography. Besoek op 29 Oktober 2014.
- ↑ Russell, Margarita (1981). "The Women Painters in Houbraken's Groote Schouburgh". Woman's Art Journal. 2 (1): 7–11. doi:10.2307/1357893. JSTOR 1357893
- ↑ Rachel Ruysch, Dutch painter: https://www.britannica.com/biography/Rachel-Ruysch
- ↑ Rachel Ruysch, 1664–1750: https://nmwa.org/art/artists/rachel-ruysch/
- ↑ Vigué, Jordi (2002). Great Women Masters of Art. New York: Watson-Guptill Publications. p. 129. ISBN 978-0-8230-2114-7.
- ↑ Renraw, R. (1933). "Art of Rachel Ruysch". The Connoisseur. Art Index Retrospective. 92 (388): 397–99.
- ↑ James, St. (1990). International dictionary of Art and Artists. St. James. ISBN 978-1-55862-001-8.
- ↑ Rachel Ruysch: https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2021/women-artists/still-life-of-flowers-with-butterflies-insects-a
- ↑ Tufts, Eleanor (1974). Our Hidden Heritage: Five Centuries Of Women Artists (1st ed.). New York: Paddington Press. pp. 99–101.
- ↑ McGreevy, Nora. "For the First Time in Its 200-Year History, the Rijksmuseum Features Women Artists in 'Gallery of Honour'". Smithsonian Magazine (in Engels). Besoek op 15 Maart 2021.
- ↑ "For the First Time Ever, the Rijksmuseum Will Hang Works by Female Dutch Masters in Its Most Prestigious Gallery". Artnet News. 11 Maart 2021. Besoek op 15 Maart 2021.
