Abraham Bogaert
Abraham Bogaert (7 Oktober 1663, Amsterdam – 1 Desember 1727, Amsterdam) was ’n Nederlandse digter uit die agtiende eeu wat ’n groot rol speel in die opstand van die vryburgers teen die regering van goewerneur Willem Adriaan van der Stel, terwyl hy ook gedigte oor hierdie opstand en die lewe aan die Kaap skryf.
Lewe en werk
[wysig | wysig bron]Abraham Bogaert is op 7 Oktober 1663 in Amsterdam gedoop, waar hy hom as apteker bekwaam.
In 1683 trou hy en daarna tree hy as skeepsdokter in die diens van die Oos-Indiese Kompanjie. Hy besoek Siam in 1690. In 1701 onderneem hy reeds sy derde reis na die Ooste in sy amp as hoofdokter, waar hy onderweg in Julie 1702 by die Kaap aandoen. Hiervandaan gaan hy na Batavia waar hy hoofdokter is en later koopman word. As koopman gaan hy op reis deur Bengale, Ceylon en Indië. Met sy terugkeer na Holland doen hy weer die Kaap in 1706 aan en hy neem die beroemde petisie van Adam Tas, teen die regering van Willem Adriaan van der Stel, op 4 April 1706 saam na Holland. As kunstenaar teken hy verskeie Kaapse tonele tydens sy verblyf.
Hy is op 1 Desember 1727 in Amsterdam oorlede.
Skryfwerk
[wysig | wysig bron]In 1711 by die verskyning van die Contra-Deductie waarin Adam Tas en Jakob van der Heiden alle aantygings van Goewerneur Willem Adriaan van der Stel weerlê, skryf hy volgens agtiende eeuse mode ’n inleidende vers vir hul boek naamlik Op de Contradeductie der Kaapsche Voort plantelingen, uitgegeven door Jakob van der Heiden, en Adam Tas. Hierdie gedig word in Gerrit Komrij se bloemlesing Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte opgeneem.
Later skryf hy ook ten gunste van die boere in die twee dele van Historische Reizen door d’oostersche deelen van Asia en in sy De Gedichten. ’T Nieuwsgierige Aegje is ’n klug wat by die Amsterdamse Skouburg opgevoer is. Die tragedie Myrrha is gebaseer op Ovidius se Metamorphoses en het die mitologiese Myrrha as protagonis. Sy is ’n jong vrou wat desperaat verlief raak op haar vader Cinyras. Hierdie drama is merkwaardig daarin dat aan die einde van die drama al sewe hoofkarakters dood is, deur of moord, ongeluk of selfdood. Hierdie sterftes kan gesien word as kommentaar op die selfsug en immoraliteit van elkeen van hierdie karakters en hulle dood is dan ’n manier waarop die morele orde weer herstel word. Rhadamistus en Zenobia en Phocion is beide treurspele.
Benewens sy talle oorspronklike dramas, vertaal hy ook die beste Franse toneelstukke van die tyd, onder andere Alle de Werken van Focquenbroch wat in 1696 gepubliseer word, Stratonice van Quinault en De pleiters en Alexander de Groote van Jean Racine. Latynse werke wat hy vertaal sluit in C Suetonius Tranquillus, Van de XII keizers, Julius Cesars Aanteekeningen der Gallische Burgerlijke Oorlogen en Valerius Maximus, Gedenkwaardige voorbeelden, zoo der Romeinen als der Uitheemsche volken. Hy skryf ook twee boeke oor munte en pennings.
Publikasies
[wysig | wysig bron]Jaar | Publikasie |
---|---|
1679 | ’T Nieuwsgierige Aegje |
1688 | Myrrha of de gestrafte bloedschande |
1693 | Satyra VIII of Achtste Berispdicht |
1695 | S Schijnvoets Muntkabinet der Roomsche keizers en keizerinnen invaarzen beschreven |
1697 | Keurstoffen van Aloude Griekse en Romeinse Grootmoedigheden in Bijschriften en Puntdichten |
1711 | De gewaande Droes |
Historische Reizen door d’oostersche deelen van Asia (deel I) | |
1713 | Rhadamistus en Zenobia |
1719 | Historie van de grondlegging der Nederlandse vrijheid |
1723 | De gedichten. Met printverbeeldingen |
1724 | Geuzevelt, of De lustplaats van den heere Antony Klok |
1730 | Historische Reizen door d’oostersche deelen van Asia 1711 (deel II) |
1733 | Phocion |
Bronnelys
[wysig | wysig bron]Internet
[wysig | wysig bron]- Digitale bibliotheek voor Nederlandse letteren: http://www.dbnl.org/auteurs/auteur.php?id=boga001
- Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Bogaert,_Abraham
- Duitse Wikipedia: de:Abraham Bogaert