Anglisisme

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

'n Anglisisme in Afrikaans is 'n woord, uitdrukking of sinskonstruksie wat uit Engels kom of direk onder invloed van 'n Engelse woord, uitdrukking of sinskonstruksie ontstaan het, wat anders is as normale Afrikaans. Suiwer taalkundig gesproke is 'n anglisisme nie iets wat noodwendig vermy moet word nie, maar weens Afrikaans se taalstryd van die afgelope eeu teen Engelse invloed word anglisismes in Afrikaans gewoonlik omskryf as iets wat suiwer Afrikaans in die gevaar stel of wat uit standaard-Afrikaans geweer moet word.

Die hantering van anglisismes in Afrikaans is dikwels subjektief en onwetenskaplik. Boonop is die kwessie van anglisismes vir baie Afrikaanssprekendes 'n emosionele of patriotistiese saak. Soms word barbarismes wat mettertyd algemeen in Afrikaans ingang vind, selfs deur taalkundiges nie as "anglisismes" beskryf nie. Soms word uitdrukkings wat bloot lyk soos Engels, maar nie werklik uit Engels kom of onder invloed van Engels ontstaan het nie, as "anglisismes" gereken. Die feit dat 'n bepaalde gebruik wel anglisisties is, lei soms daartoe dat sprekers uit onkunde ook die korrekte gebruik van dieselfde woord vermy of as 'n anglisisme beskou.

Verskillende gesaghebbende bronne definieer "anglisisme" verskillend, maar in die meeste gevalle word 'n anglisisme beskou as iets waarvan daar die gevaar is dat dit mettertyd sal veroorsaak dat 'n meer tradisionele uitdrukking in onbruik val. Dit blyk veral uit die gebruik van woorde soos "strydig", "verdring", "indringer" en "gewraakte" om anglisismes mee te beskryf. Vir baie mense is iets slegs 'n "anglisisme" as dit sleg is. Daar is selfs taalkundiges wat meen dat indien 'n bepaalde gebruik wel uit Engels kom, maar dit nie 'n bestaande woord of uitdrukking verdring nie of indien dit 'n huidige leemte vul, dit nie 'n "anglisisme" is nie.

Sommige mense beskou idiomatiese uitdrukkings waarvan daar 'n soortgelyke vorm in Engels voorkom, en waarvoor daar 'n alternatief bestaan of uitgedink kan word wat nie soos die Engels lyk nie, ook as anglismes. Dit lei soms tot verryking van die taal wanneer uitdrukkings doelbewus geskep word om in die plek van vermeende anglisismes gebruik te word (bv. "oortjies van die seekoei" i.p.v. "punt van die ysberg") of om die Engelse vorm te probeer vermy, selfs al word dit in ander Wes-Germaanse tale geleenvertaal (bv. "voetsoolvlak" i.p.v. "graswortelvlak").

Afrikaanssprekendes is oor die algemeen meer bewus van anglisismes as sprekers van ander tale omdat Suid-Afrika 'n meertalige land is waarin Engels en Afrikaans voortdurend noue kontak met mekaar het. Die meeste internasionale nuus en tegnologie kom Suid-Afrika binne deur die medium van Engels, en aangesien heelwat Afrikaanssprekers grotendeels volledig tweetalig is, word dié inligting dikwels deur nieberoepsvertalers uit Engels in Afrikaans vertaal, wat daartoe lei dat Afrikaans voortdurend onder druk van Engelse terme, segswyses en sinsbou staan.

Leenwoorde en leenvertalings is nie anglisismes nie, aangesien dit normale Afrikaans is om woorde te leen (bv. "garage") of te leenvertaal (bv. "grondeienaar" n.a.v. "land owner"). Iets is slegs 'n anglisisme as dit afwyk van normale Afrikaans of die manier waarop die taalkundige verskynsel normaalweg in Afrikaans hanteer word. Metafore, vergelykings en spreekwoorde wat soortgelyk is aan Engels is dikwels ook nie anglisismes nie.

Onkunde en opset is nie relevant nie: indien 'n spreker daarvan onbewus is dat iets uit Engels kom, of die uitdrukking by ander Afrikaanssprekers geleer het (bv. ouers, vriende, media, skool), of dit nie sélf uit Engels vertaal het nie, kan dit nog steeds 'n anglisisme wees.

Doen[wysig | wysig bron]

Vermeende anglisisme Voorgestelde alternatief Rede vir wel/nié anglisisme
Hy doen my 'n guns. Hy bewys my 'n guns. Nederlands: iemand een plezier doen
Dit het niks daarmee te doen nie. Dit het niks daarmee te make nie. Volgens HAT is hierdie uitdrukking aanvaarbare Afrikaans.
Sy gedrag doen hom eer aan. Sy gedrag strek hom tot eer. Nederlands: zijn naam eer aandoen
Hy doen nog sy hare in sy kamer. Hy kam/borsel nog sy hare in sy kamer. Volgens HAT is "doen" in die betekenis "versorg" of "behartig" aanvaarbare Afrikaans.
Sy laat haar hare by die haarkapster doen. Sy laat haar hare by die haarkapster kap/krul/kleur. Volgens HAT is "doen" in die betekenis "versorg" of "behartig" aanvaarbare Afrikaans.
Ek kan nie sonder my motor doen nie. Ek kan nie sonder my motor klaarkom nie.
Jy kan met 'n nuwe baadjie doen. Jy het 'n nuwe baadjie nodig.
Ons span doen vanjaar baie goed. Ons span vaar/presteer vanjaar baie goed.
Hy laat sy huis opdoen. Hy laat sy huis opknap.
Hou jy van braaivleis? Ek doen! Hou jy van braaivleis? Ja, baie!
Dit sal doen. Dit sal deug. Dit is genoeg; voldoende.

Gaan[wysig | wysig bron]

Vermeende anglisisme Voorgestelde alternatief Rede vir wel/nié anglisisme
Daar sal niks verkeerd gaan nie. Daar sal niks skeefloop nie.
Die vleuel gaan vir die hoek. Gaan vir jou opponent. Die vleuel pyl hoek toe. Storm op jou opponent af.
Ek sal sonder kos gaan. Ek sal sonder kos bly.
Die kwaai vrou het vir my gegaan. Die kwaai vrou het my ingeklim/ingevlieg.
Jy sal dié winter sonder 'n reënjas moet gaan. Jy sal dié winter sonder 'n reënjas moet klaarkom.

Hard[wysig | wysig bron]

Vermeende anglisisme Voorgestelde alternatief Rede vir wel/nié anglisisme
Hier het jy die harde feite. Hier het jy die nugtere feite.
Sy het 'n harde lewe. Sy ly 'n swaar lewe.
Hy is 'n harde man om voor te werk. Hy is 'n streng (veeleisende) man om voor te werk.
Dis baie hard op hom. Dis baie ongelukkig vir hom. Volgens HAT is "hard" in die betekenis "moeilik/lastig/swaar" aanvaarbare Afrikaans.
Dis harde lyne dat hy verloor het. Dis jammer (ongelukkig) dat hy verloor het.
Hy het harde arbeid gekry. Hy het dwangarbeid gekry.
Dit is darem hard op ons. Dit tref ons swaar.

In[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy het dit in hom. Dit sit in hom. Hy is die man daarvoor.
Een in 'n duisend sal dit doen. Een uit 'n duisend sal dit doen.
Hulle het die wedstryd in honderde bygewoon. Hulle het die wedstryd by die honderde bygewoon.
In drie weke se tyd is hy hier. Binne drie weke se tyd is hy hier.
Die trein is in. Die trein het aangekom.
Jy is in vir moeilikheid. Vandag ry jy aan die pen.
Jy moet die versoek in skrif doen. Jy moet die versoek skriftelik doen.
Kom in! Kom binne!

Merk[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy maak sy merk in die lewe. Hy onderskei hom in die lewe.
Hy is 'n gemerkte man. Hy word dopgehou. Hy is gebrandmerk.
Hy het goeie merke in die eksamen behaal. Hy het goeie punte in die eksamen behaal.
Merk hom in die lynstaan. Hou hom dop in die lynstaan.

Optel[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Die motoris het 'n ryloper opgetel. Die motoris het 'n ryloper opgelaai.
Hy tel baie gewig op. Hy sit baie lyf aan.
Hy het ons taal maklik opgetel. Hy het ons taal maklik aangeleer.

Part en apart[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy het 'n part in die toneelstuk . Hy het 'n rol in die toneelstuk.
Die toneelstuk was in parte goed. Die toneelstuk was gedeeltelik (plek-plek) goed.
Ek kan nie die stukkende part van my motor kry nie. Ek kan nie die stukkende onderdeel van my motor kry nie.
Hy neem altyd my part. Hy trek altyd vir my party. Hy kies altyd party vir my. Hy kies altyd my kant.
Apart hiervan is hy ook oneerlik. Afgesien hiervan is hy ook oneerlik.

Punt[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Maak 'n punt daarvan. Stel dit jou ten doel.
Hy kan vir jou 'n paar punte gee. Hy kan vir jou leer.
Tot op 'n sekere punt is dit waar. Tot op sekere hoogte is dit waar.
Hy wil nie my punt sien nie. Hy wil nie my standpunt insien nie.
Swem is sy sterk punt. Hy munt uit in swem.
In sy toespraak het hy nooit na die punt gekom nie. In sy toespraak het hy nooit oor die onderwerp (ter sake) gepraat nie.

Sien[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Jy sal nog die dag sien dat … Jy sal nog die dag belewe dat…
Laat my sien. Laat my eers dink. Wag 'n bietjie.
Hy het al die lewe gesien. Hy ken die lewe. Hy het baie lewenservaring.
Ek kan nie anders nie. Sien jy? Ek kan nie anders nie. Begryp jy?
Hy wou my nie sien toe ek hom besoek het nie. Hy wou my nie ontvang toe ek hom besoek het nie.
Ek gaan die hoof sien. Ek gaan die hoof spreek.
Siende dat hy nie daar was nie... Aangesien hy nie daar was nie...

Staan[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy staan daarop dat ek dit moet doen. Hy dring daarop aan dat ek dit moet doen.
Hy staan uit in sy klas. Hy blink uit in sy klas.
Hy kan nie 'n grap staan nie. Hy kan nie 'n grap verdra/verduur nie.
Ek kan die vent nie staan nie. Ek kan die vent nie verdra/veel nie.
Ek kan dit nie langer staan nie. Ek kan dit nie langer verduur/uithou nie.
Sy staan graag op seremonie. Sy is gesteld op die uiterlike.
Gaan jy staan vir die Parlement? Gaan jy jou verkiesbaar stel vir die Parlement?
Hy staan eerste op die lys. Hy is eerste op die lys.

Val[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Sy plan het deur (die mat) geval. Sy plan het in duie gestort.
Haar gesig het geval toe sy die tyding ontvang. Sy het verslae gelyk toe sy die tyding ontvang.
Hy sal voor/vir die versoeking val. Hy sal swig voor die versoeking.
Hy val terug op sy kapitaal. Hy neem sy toevlug tot sy kapitaal.

Selfstandige naamwoorde[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Ek verlê maklik my boekmerk. Ek verlê maklik my boeklêer.
Waar was die hoogwatermerk van die rivier? Waar was die hoogwaterlyn van die rivier?
Hy kan enige minuut opdaag. Hy kan enige oomblik opdaag.
Sy woon die dans by. Sy woon die dansparty by.
Hy bestudeer wet. Hy bestudeer die regte.
Hul woon twee deure van ons af. Hy woon twee huise van ons af.
Sy rughandhoue (‘backhand’) is onspeelbaar. Sy handrughoue is onspeelbaar.
Die boere span jakkalsproefdraad. Die boere span jakkalsdraad.
Kan jy 'n familieooreenkoms by die twee broers opmerk? Kan jy die familietrek by die twee broers opmerk?
Die oliepyplyn na die hawe kos baie. Die oliepypleiding na die hawe kos duur.
Dring deur tot die wortel van die saak. Dring deur tot die grond van die saak.
Die stadsvaders het die vryheid van die stad aan hom toegeken. Die stadsvaders het die ereburgerskap aan hom toegeken.
Sy perd het die ander met 'n kop geklop. Sy perd het die ander met 'n koplengte geklop.
Hy dra sandskoene. Hy dra strandskoene.
'n Soekparty is uitgestuur berg toe. 'n Soekgeselskap is uitgestuur berg toe.
My geldelike posisie is haglik. My geldelike omstandighede is haglik.
Dit is sy fout. Dit is sy skuld.

Byvoeglike naamwoorde[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy is 'n uitstaande speler. Hy is 'n uitmuntende speler.
Noem die uitstaande eienskappe van die gedig. Noem die kenmerkende eienskappe van die gedig.
Hy het 'n halfhartige poging aangewend. Hy het 'n floue poging aangewend.
Die speler is vandag af. Die speler is vandag van stryk af.
Die saal was gepak. Die saal was stampvol.
Die kis het 'n vals boom. Die kis het 'n dubbele boom.
Die winkelvoorrade is laag. Die winkelvoorrade raak op.
Jou berekening was uit. Jou berekening was foutief.
Hy is 'n rowwe man. Hy is 'n ruwe man.
Die man is vandag af siek. Die man is vandag afwesig weens siekte.
Ek is heeltemal oop vir oortuiging. Ek is heeltemal vatbaar vir oortuiging.

Voorsetsels[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Die bokser het die geveg op punte gewen. Die bokser het die geveg met punte gewen.
In die end sal reg seëvier. Op die (ou) end sal reg seëvier.
Hulle leef van die hand tot die tand. Hulle leef van die hand in die tand.
Hy dien op 'n raad, op 'n kommissie. Hy dien in 'n raad, in 'n kommissie.
'n Verhoging in die pryse is aangekondig. 'n Verhoging van die pryse is aangekondig.
'n Oog vir 'n oog en 'n tand vir 'n tand. Oog om oog en tand om tand.
Die boek is in die pers. Die boek is op die pers.

Werkwoorde[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy sal die testament, rooster, kontrak, optrek. Hy sal die testament, rooster, kontrak, opstel.
Hy sou gekom het, maar het uitgedraai. Hy sou gekom het, maar het (kop) uitgetrek.
Hy haat kantoorwerk. Hy verafsku (verfoei) kantoorwerk.
Waarvoor neem jy my? Waarvoor sien jy my aan?
Sit jou pêrelsnoer om. Hang jou pêrelsnoer om.
Hy hardloop weg van sy verpligtinge. Hy ontduik sy verpligtinge.
Ons het uit water gehardloop. Ons water het opgeraak.
Die uittreksel lees … Die uittreksel lui…
Maak 'n voorbeeld van hom. Stel hom tot 'n voorbeeld.
“Volg jy?” vra die onderwyser. “Verstaan/begryp jy?” vra die onderwyser.
Die regter het hom skuldig gevind. Die regter het hom skuldig bevind.
Die pen kom handig in. Die pen kom goed te pas.
Hy oordoen sy sport. Hy oordrywe sy sport.
Ek moet nog na my motor laat kyk. Ek moet nog my motor laat nasien.
Hy het sy pad in die veld verloor. Hy het in die veld verdwaal.
Moenie jou bure teen mekaar afspeel nie. Moenie jou bure teen mekaar opstook nie.
Hy het die brief opgeskeur. Hy het die brief stukkend geskeur.
Moenie die brief so afeindig nie. Moenie die brief so afsluit nie.
Registreer die pakkie by die poskantoor. Laat die pakkie by die poskantoor aanteken.
Hy rol in sy geld. Hy swem in sy geld.
Sy ouers het hom goed opgebring. Sy ouers het hom goed opgevoed.
Die boot is verlore. Die boot het vergaan.

Anglisismes in uitdrukkings[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Dis te mooi vir woorde. Dis onbeskryflik mooi.
Alles in alles geneem was ons ongelukkig. Alles tesaam beskou was ons ongelukkig.
Hierdie sakies in verband met die aanstelling is 'n kwessie van vorm. Hierdie dinge in verband met die aanstelling is net 'n formaliteit.
Hy wil altyd een beter gaan/wees as sy maat. Hy wil altyd sy maat oortref.
Hy hou laat ure. Hy gaan laat slaap.
Dit is waar, in my opinie. Dit is waar volgens/na my mening.
Tot 'n mate is dit waar. In 'n mate is dit waar.
Hy is nie veel van 'n spreker nie. Hy is nie 'n danige spreker nie.
Hy is uit en uit 'n knap leerling. Hy is deur en deur 'n knap leerling.
Jy sal nooit die laaste daarvan hoor nie. Jy sal nooit die einde daarvan hoor nie.
Hy lei 'n dubbele lewe. Hy voer 'n dubbele bestaan.
Ek het nog nie my gedagte opgemaak nie. Ek het nog nie besluit nie.
Die lank en kort van die saak is dit… Kortom, die saak kom hierop neer…
Moenie lank wees nie. Moenie lank versuim/draai/maak nie.
Hy het my op en af bekyk. Hy het my van kop tot tone bekyk.
Hy het sterk taal gebruik. Hy het hom kras uitgedruk.
Hy ontmoet sy moeilikhede halfpad. Hy loop sy moeilikhede vooruit.
Die seun se plan is see toe. Die seun wil matroos word.
Wat is jou naam? Hoe is jou naam? Hoe heet jy? Hoe voer jy die van?
Dat sý van almal dit gedoen het, is vir my 'n raaisel. Dat juis sý dit gedoen het, is vir my 'n raaisel.
Hy sal dit teen enige prys doen. Hy sal dit tot elke/enige prys doen.
Jy is reg. Jy het gelyk.
Baie mense is rugbymal. Baie mense is verslaaf aan rugby.
Hy sal ver gaan. Hy sal dit ver bring.
Hy kon nie sy voete in die nuwe skool kry/vind nie. Hy kon nie koers in die nuwe skool kry nie.
Neem dit van my. Glo my.
Wie sal die deurklokkie beantwoord? Wie sal die deur oopmaak?
Ek het geen sê in die saak nie. Ek het geen seggenskap in die saak nie.

Anglisismes in idiome[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Hy gee my 'n koue skouer. Hy kyk my met die nek aan.
Nuuskierigheid het 'n kat doodgemaak. Van uitvra is die tronke vol (en die kerke leeg). Nuuskierige agies hoort in die wolwehok.
Hy sit tussen die duiwel en die diepsee. Hy sit tussen twee vure. Tussen Scylla en Charibdis.
Dit pas soos 'n handskoen. Dit pas of dit aangegiet is.
Moenie die gans slag wat die goue eier lê nie. Moenie die hoender slag wat die goue eier lê nie.
Dit verkoop soos warm koekies. Dit verkoop soos soetkoek.
Die vet is in die vuur. Die poppe sal dans. Die gort is gaar.
Hy lag in sy mou. Hy lag in sy vuis.
Hy vrywe dit nou vir my in. Hy vrywe dit nou onder my neus.
Hy hardloop maklik weg met 'n idee. Hy is behep met 'n idee.
'n Mens moet die lyn êrens trek. 'n Mens moet die perke êrens stel.
Sy blaf is erger as sy byt. Blaffende honde byt nie.
Hy trek my been. Hy hou my vir die gek.
Bloed is dikker as water. Bloed kruip waar dit nie kan loop nie.
Hy is 'n vierkantige pen in 'n ronde gat. Hy pas nie.
(`n) Pennie vir jou gedagtes. Waaroor dink jy?
Jy moet jou sokkies optrek. Ruk jou reg.
Dit reën nie of dit stort. 'n Ongeluk kom nooit alleen nie.
Hy gaan van sy kop af. Hy raak van sy verstand af.
Hy praat 'n donkie se agterbeen af. Hy praat 'n sloot in die grond.
Hy laat die kat uit die sak. Hy laat die aap uit die mou.
Dit was die laaste strooi (wat die kameel se rug gebreek het). Dit was die laaste druppel (wat die emmer laat oorloop het).

Nog algemene woorde en uitdrukkings[wysig | wysig bron]

Engels Anglisisme Suiwer Afrikaans
Take a risk 'n Risiko vat 'n Risiko loop
Go in for a competition Ingaan vir 'n kompetisie Inskrywe vir 'n kompetisie.
Six of the one and half a dozen of the other Ses van die een en 'n halfdosyn van die ander Dis vinkel en koljander, soos die een is, so is die ander
My car must have a wash My kar moet 'n was kry My motor moet gewas word
I am going for a haircut Ek gaan vir 'n haarsny Ek gaan my hare laat sny
I have not given the matter a thought Ek het nie 'n gedagte daaraan gegee nie Ek het nog nie daaroor (na)gedink nie
He plays a good game of tennis Hy speel 'n goeie spel tennis Hy speel goed tennis
She was killed. Sy was gedood. (Lewe sy dan nou weer?) Sy is gedood.
The rumour was spread. Die gerug was versprei. Die gerug is versprei.
Union Buildings Uniegeboue Uniegebou
Victoria Falls Victoria-watervalle Victoria-waterval
Sports Sports Sport
Statistics Statistieke Statistiek (statistieke is vir twee stelle of meer)
Stairs Trappe Trap
Ground(s) Grond(e) Terrein
My glasses My brille My bril
Anxious Angstig Gretig, begerig, ywerig
The better of the two students Die beter van die twee studente Die beste van die twee studente
You better do it. Jy beter dit doen. Jy moet dit liewer doen.
Remember to book our seats. Onthou om ons sitplekke te boek. Onthou om ons plekke te bespreek.
Town house Dorpshuis Meenthuis
Bottle store Bottelstoor Drankwinkel
And so on… En so aan… En so voorts…
Volume (magazine) Volume (tydskrif) Jaargang
The man in the street. Die man (in die/op) straat. Die gewone mens / Jan Alleman
Have one’s knife into someone. Jou mes inhê vir iemand. Iemand in ongunstige sin bejeën; 'n Wrok teen iemand koester; Op iemand pik.
Offline Aflyn Vanlyn

Anglisismes in verdere uitdrukkings[wysig | wysig bron]

Anglisisme Suiwer Afrikaans
Ek hoop vir die beste. Ek hoop (op) die beste..
Geniet jouself. Geniet dit; die partytjie; die vakansie; die tyd.
Dit sal handig inkom. Ek sal dit nuttig kan gebruik.
Let wel: Hy is 'n handige man (handvaardig) en hanteer die gereedskap handig is korrek.
Jy sit net aan; jy is nie so siek nie. Jy is nie so siek nie; jy oordryf; gee voor dat jy siek is.
Jy sit die speler af. Jy bring die speler van stryk.
Iemand by die stasie/lughawe gaan afsien. Iemand by die stasie/lughawe gaan wegsien.
Wanneer kom die wedstryd af? Wanneer vind die wedstryd plaas?
'n Petroldrom. 'n Petrolkonka.
Remdromme Remtromme
Pieter hou van sy nuwe dromstel (musiekinstrument) Pieter hou van sy nuwe tromstel. (musiekinstrument)
Dit is nie jou besigheid nie. Dit is nie jou sake nie; het niks met jou uit te waai nie. Dit traak jou nie.
Hy het 'n besigheid begin. Hy het 'n saak/winkel begin.
Ons gaan stad toe vir besigheid. Ons gaan stad toe vir sake.
'n Reis breek. 'n Reis onderbreek.
'n Wet breek. 'n Wet oortree.
In iemand se slegte boeke wees. By iemand in onguns wees. Sleg aangeskrewe staan by iemand.
Ons sal wegdoen met daardie gebruik. Ons sal daardie gebruik afskaf.
Hy het ons skool se naam opgehou. Hy het ons skool se naam hoog gehou.
Hoe hou jy van my nuwe motor? Hou jy van my nuwe motor? / Wat dink jy van my nuwe motor?
Hy sal nie sommer ingee nie. Hy sal nie sommer kopgee/swig/moed opgee nie.
Ons het na die diens oor die radio ingeluister. Ons het na die diens oor die radio geluister.
Dit neem te lank. Dit duur te lank.
Hy neem sy etes by 'n kafee. Hy eet by 'n kafee.
Neem jy melk in jou tee? Gebruik jy melk in jou tee?
Watter prent wys vanaand? Watter prent word vanaand vertoon?
Ek sien nie my weg oop nie. Ek sien nie kans nie.
Wat is die goed daarvan? Wat baat dit? Wat is die nut daarvan?
Ons handig ons boeke in. Ons lewer/dien ons boeke in.
Vat jou tyd. Moenie haastig wees nie.
Hy maak 'n gek van homself. Hy maak hom belaglik.
Hy kan nie die grap vang nie. Hy kan nie die grap snap nie.
Dit is by verre die beste. Dit is verreweg die beste.
Die teller het my die verkeerde bedrag gegee. Die kassier het my die verkeerde bedrag gegee.
Die firma se terme is billik. Die firma se voorwaardes is billik. (Dit laat terme en voorwaardes geld na 'n pleonasme lyk, nè?)
Hulle koop op terme. Hulle koop op paaiemente.
Hulle het weer opgemaak. Hulle is weer versoen (nogal dubbelsinnig). Dit is weer aan tussen hulle.
Spaardele van motors is deesdae baie duur. (Motor)onderdele van motors is deesdae baie duur.
Botter is al weer op. Botter is al weer duurder.
Jy spandeer te veel tyd aan sport. Jy bestee te veel tyd aan sport.
'n Stywe opdraand lê voor. 'n Steil opdraand lê voor.
Dit is 'n staande reël. Dit is 'n vaste reël.
Hy groei tabak. Hy kweek tabak.
Hy groei 'n baard. Hy kweek 'n baard.
Hy gee my 'n kwaai kyk. Hy kyk my kwaai aan. Hy gluur my aan.
Hy is as 'n reël nie Saterdae op kantoor nie. Hy is in die reël nie Saterdae op kantoor nie.
Dit is 'n geboortemerk. Dit is 'n moedervlek.
'n Lawaai opskop. 'n Lawaai maak. 'n Kabaal maak.
Dit werk op tot 'n rusie. Dit stuur op 'n rusie af.
Ons het die probleem opgeklaar. Ons het die probleem opgelos.
Jy moet onthou om jou bestuurderslisensie te hernieu. Jy moet onthou om jou rybewys te hernieu.
'n Deur-tot-deur-veldtog 'n Huis-tot-huis-veldtog[1]
Hy het die trofee vyf jaar in 'n ry gewen. Hy het die trofee vyf jaar agtereenvolgend gewen.
Die massas is in bedwang gehou. Die menigte is bedwang gehou.
'n Afskrif wat in lyn is met die oorspronklike. 'n Afskrif ooreenkomstig die oorspronklike.
In Germany, one fifth of the biggest cities have been supporting rainwater harvesting for more than 10 years. In Duitsland word die opvang van reënwater (of reënwaterbenutting) al vir meer as 10 jaar in een-vyfde van sy grootste stede aangemoedig.

Bronnelys[wysig | wysig bron]

  • Rossouw, P.J.; Du Toit, H.A.; Louw, I.J.; Jurgens, M.L; Theron J.W. Die Lewende Taal. Afrikaans as Moedertaal vir die Junior Sekondêre Kursus (Standerds 9 en 10). Hardeband. Kaapstad, Wynberg: Juta en Kie. Beperk Uitgewers. Bl. 49-61.
  • Carstens, W.A.M. 2003. Norme vir Afrikaans. Vierde uitgawe. Pretoria: Van Schaik Uitgewers. pp. 320-329.
  • De Klerk, P.F.; Esterhuizen, B.J.; Hammann, H.J.R.; Neethling, E.L.; Afrikaans, My Taal. Standerds 9 en 10. Afrikaans Eerste Taal Hoër Graad. Tiende Druk, 1983.
  • Le Roux, J.J. 1952. Anglisismes. Kaapstad: Nasionale Pers.

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Vergelyk "huis tot huis" in die Afrikaanse 1933/53-Bybel by Lukas 10:7, Handelinge 2:46 en Handelinge 5:42. Door to door mag in die Engelse taal sin maak soos only a few doors down, (slegs enkele huise verder), maar sal mens in Afrikaans aan badkamer- en slaapkamerdeure ook gaan klop?