Arp 147

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Arp 147
’n Hubble-foto van die interaktiewe sterrestelsels Arp 147 (IC 298).
’n Hubble-foto van die interaktiewe sterrestelsels Arp 147 (IC 298).
Soort stelsel Interaktiewe sterrestelsels
Sterrebeeld Walvis
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 03h 11m 18.9s[1]
Deklinasie +01° 18′ 53″[1]
Skynmagnitude 14,8[2]
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 430-440 miljoen
(134,9 miljoen parsek)[3]
Skynbare grootte  0,650' x 0,286'[1]
Rooiverskuiwing  0,032209 ± 0,000060[1]
Kenmerke Massiewe H II-gebied
Massa ~3,6 x 1011[4]
Ander name IC 298, 2MASSX J03111863+0118498, IRAS 03087+0107, MCG +0-9-15, PGC 11890, CGCG 390-16, VV 787
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Arp 147 of IC 298 is twee interaktiewe sterrestelsels sowat 430 miljoen[5] tot 440 miljoen ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Walvis. Dit lyk nie of hulle deel van ’n noemenswaardige sterrestelselswerm is nie.[4] ’n Deel van Arp 147 is ’n ringsterrestelsel, ’n skaars formasie wat veroorsaak word deur die botsing van twee stelsels.

Die twee stelsels is op 29 Desember 1893 deur die Franse sterrekundige Stephane Javelle] ontdek[6] en kom in die Atlas of Peculiar Galaxies (ARP) voor.

Die stelsel is gevorm nadat ’n spiraalsterrestelsel (regs op die foto) teen ’n elliptiese sterrestelsel (links) gebots het.[7] Die botsing het ’n golf stervorming (in helderblou) veroorsaak wat sowat 40 miljoen jaar gelede teen ’n effektiewe snelheid van ≳100 km s-1 begin uitkring het.[4] Die tydperk van die grootste stervorming het na raming 15 miljoen jaar gelede geëindig. Namate die jong, superwarm sterre aan hul einde gekom het (as ontploffende supernovas), het hulle neutronsterre en swartkolke agtergelaat.[5]

Die regterkantse sterrestelsel het ’n deursnee van 30 000 ligjare[8] en is 21 000 ligjare van die ander een af geleë.[9]:3 Die hele stelsel het ’n deursnee van sowat 115 000 ligjare.[7]

Die stelsels[wysig | wysig bron]

Die hoofring bevat nege helder X-straalbronne wat swartkolke is, elk met ’n massa van 10 tot 20 sonmassas.[7] Die ring brei van kant tot kant uit teen 225 ± 8 km/s en daar is nie veel van ’n rotasie nie (47 ± 8 km/s).[10]:6 Stervorming in die ring geskied teen ’n tempo van sowat 4,68 sonmassas per jaar.[10]:7

Die rooierige bult in die hoofring is vermoedelik die kern van die primêre sterrestelsel[10]:1 en beslaan 30% tot 50% van die totale massa van die sterrestelsel.[10]:9

Die kleiner stelsel bevat ook ’n X-straalbron, wat ’n swartkolk kan wees.[7]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 SIMBAD Soektog na "IC 298"
  2. Students for the Exploration and Development of Space[dooie skakel]
  3. "Hubble Scores a Perfect Ten: Fast Facts" (in Engels). National Aeronautics and Space Administration. 30 Oktober 2008. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 24 Januarie 2019. Besoek op 30 November 2013.
  4. 4,0 4,1 4,2 Rappaport, S.; Levine, A. (2 Augustus 2010). "Ultraluminous X-Ray Sources In Arp 147". The Astrophysical Journal. The American Astronomical Society. 721 (2): 1348–1355. arXiv:1007.3271. Bibcode:2010ApJ...721.1348R. doi:10.1088/0004-637X/721/2/1348. Besoek op 30 November 2013.
  5. 5,0 5,1 "Cosmic Valentine's Day Photo Reveals Black Hole Ring" (in Engels). Space.com. 9 Februarie 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Oktober 2019. Besoek op 1 Desember 2013.
  6. Courtney Seligman. "IC Objects: IC 250 – 299" (in Engels). CSeligman.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Oktober 2019. Besoek op 30 November 2013.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 "Arp 147: Giant Ring of Black Holes" (in Engels). Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. 9 Februarie 2011. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Oktober 2019. Besoek op 30 November 2013.
  8. The Double Ring Galaxies of Arp 147 from Hubble, 4 November 2008. Besoek op 30 November 2013
  9. Gerber, Richard; Lamb, Susan (November 1992). "A model for ring galaxies – ARP 147-like systems" (GIF). Astrophysical Journal Letters. The American Astronomical Society. 399 (1): L51–L54. Bibcode:1992ApJ...399L..51G. doi:10.1086/186604. Besoek op 30 November 2013.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 Fogarty, Lisa; Niranjan, Thatte (Mei 2011). "SWIFT Observations of the Arp 147 Ring galaxy system". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Royal Astronomical Society. 417: 1–11. arXiv:1105.4423. Bibcode:2011MNRAS.417..835F. doi:10.1111/j.1365-2966.2011.19066.x.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Koördinate: Sky map 03h 11m 18.9s, +01° 18′ 53″

   Arp 143  •  Arp 144  •  Arp 145  •  Arp 146  •  Arp 147  •  Arp 148  •  Arp 149  •  Arp 150  •  Arp 151