Portaal:Sterrekunde

Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde ·

Sterrekundeportaal
Welkom in die ruimte! Sterrekunde (ook astronomie genoem) is ’n wetenskap wat die waarneming en verduideliking van gebeurtenisse buite die Aarde en die atmosfeer behels. Die oorsprong, evolusie, fisiese en chemiese eienskappe van voorwerpe wat in die hemelruim waargeneem kan word, word bestudeer. Waarnemings sluit die volgende in: mane, planete en eksoplanete, sterre, newels en sterrestelsels. Gebeurtenisse sluit in supernovas, gammastraaluitbarstings, die Oerknal en kosmiese agtergrondstraling. Meer oor sterrekunde . . .

Sterartikel
Die Europese Suidelike Sterrewag (ESO, amptelik: Europese Organisasie vir Sterrekundige Navorsing in die Suidelike Halfrond) is 'n interregeringsorganisasie van 16 lande vir sterrekundige navorsing. Dit is in 1962 gestig en het moderne geriewe op die been gebring vir die waarneming van die suidelike naghemel. Die organisasie het 730 personeellede en ontvang jaarlikse lidlandbydraes van sowat €131 miljoen. Sy sterrewagte is in Noord-Chili geleë. Die ESO het van die grootste en tegnologies mees gevorderde teleskope gebou. Dit sluit in die New Technology Telescope en die Baie Groot Teleskoop (VLT), wat bestaan uit vier verskillende teleskope elk met 'n primêre spieël van 8,2 m en vier kleiner hulpteleskope. Die Atacama Large Millimeter Array (ALMA) neem die heelal waar in millimeter- en submillimeter-golflengtes en is die wêreld se grootste sterrekundeprojek nog op die grond. Dit is in Maart 2013 voltooi danksy internasionale samewerking deur Europa (verteenwoordig deur die ESO), Noord-Amerika, Oos-Asië en Chili. ...lees verder

Het jy geweet?
Die Andromeda-sterrestelsel beweeg teen sowat 100 tot 140 km/s (400 ligjare elke miljoen jaar) in ons rigting en gaan oor 4,5 miljard jaar met die Melkweg bots. Die sterrebeeld Tafel (Latyn: Mensa) is na Tafelberg in Kaapstad genoem. Die Franse sterrekundige Nicolas-Louis de Lacaille het dit vanaf sy uitkykpunt op die berg ontdek. Hy het dit aanvanklik Mons Mensae (Tafelberg) genoem, maar dit is later verkort. Stephenson 2-18 is ’n rooisuperreusester en die grootste ster bekend. Sy radius is sowat 2 150 keer dié van die Son. ’n Teelepel neutronster sal sowat 10 miljard ton weeg. Die Son en die hele Sonnestelsel wentel om die middel van die Melkweg. William Herschel se teleskoop van 12 meter was 50 jaar lank die grootste teleskoop in die wêreld.

Sterrekundige gebeure
Tyd in UTC, tensy anders vermeld. 3 Julie, 11:41 – Digbynadering van Venus en M44 4 Julie, 19:59 – Mercurius by sy grootste westelike elongasie van 21,6 grade van die Son af 5 Julie, 14:48 – Die Maan by apogeum 6 Julie, 02:59 – Die Aarde by afelium 7 Julie, 04:39 – Konjunksie van die Maan en Mercurius 10 Julie, 01:17 – Donkermaan 21 Julie, 10:24 – Die Maan by perigeum 24 Julie, 02:37 – Volmaan 28 Julie, 03:17 – Piek van Delta Aquariides-meteoorreën

Sterfoto
Die Drie Konings, oftewel die Jagter se Gordel, is ’n sterrepatroon in die sterrebeeld Jagter (links). Dit bestaan uit drie helder sterre: Alnitak, Alnilam en Mintaka. Meer oor die Jagter . . .

Die 88 moderne sterrebeelde
Agterdek • Akkedis • Altaar • Andromeda • Arend • Beeldhouer • Beker • Berenike se Hare • Boogskutter • Bul • Kassiopeia • Kefeus • Dolfyn • Draak • Driehoek • Duif • Eenhoring • Eridanus • Feniks • Graveerstif • Groot Beer • Groot Hond • Haas • Hercules • Horlosie • Indiër • Jaghonde • Jagter • Kameelperd • Kameleon • Kiel • Klein Beer • Klein Hond • Klein Leeu • Koetsier • Kompas • Kraai • Kraanvoël • Kreef • Net • Leeu • Lier • Lugpomp • Maagd • Mikroskoop • Noordelike Kroon • Noordelike Waterslang • Oktant • Oond • Paradysvoël • Passer • Perseus • Pou • Pyl • Ram • Rooikat • Seile • Sekstant • Sentour • Skerpioen • Skild • Skilder • Slang • Slangdraer • Steenbok • Suidelike Driehoek • Suidelike Kroon • Suidelike Vis • Suidelike Waterslang • Suiderkruis • Swaan • Swaardvis • Tafel • Teleskoop • Toekan • Tweeling • Veewagter • Visse • Vlieënde Perd • Vlieënde Vis • Vlieg • Vos • Vul • Walvis • Waterdraer • Weegskaal • Winkelhaak • Wolf Asterismes Die sterrebeelde hierbo is die 88 amptelik erken sterrebeelde, wat in 1928 en 1930 in Leiden (Nederland) deur die Internasionale Sterrekundige Vereniging vasgelê is. In teenstelling hiermee word ’n asterisme, of sterrepatroon, nie amptelik erken nie. Voorbeelde van laasgenoemde is die Drie Konings of Sewe Susters.

Ruimteverkenning
Teleskope, sterrewagte en ruimtestasies Astronomiese Sterrewag van Molėtai • Baie Groot Teleskoop • Chandra-X-straalsterrewag • Fermi-gammastraal-ruimteteleskoop • Griffith-sterrewag • Herschel-ruimtesterrewag • Hubble-ruimteteleskoop • Internasionale Ruimtestasie • James Webb-ruimteteleskoop • Kanada-Frankryk-Hawaii-teleskoop • Kepler-ruimteteleskoop • Lamont-Hussey-sterrewag • Mauna Kea-sterrewag • MeerKAT • Mir • Palomar-sterrewag • SKA • SOFIA • Spitzer-ruimteteleskoop • Suider-Afrikaanse Groot Teleskoop • TESS • WISE-teleskoop • W.M. Keck-sterrewag Ruimteprogramme Apollo-program • Fobos-ruimteprogram • Loena-ruimteprogram • Loenochod-ruimteprogram • Mariner-program • Pioneer-program • Ranger-program • Saljoet-ruimteprogram • Sojoes-program • Sowjetse Mars-ruimteprogram • Spoetnik-ruimteprogram • Tiangong-program • Viking-program • Voyager-program • Wega-ruimteprogram • Wenera-ruimteprogram • Woschod-ruimteprogram • Wostok-ruimteprogram • Zond-ruimteprogram