Portaal:Sterrekunde

Wikipedia-portale: Musiek · Letterkunde · Sport · Geografie · Geologie · Geskiedenis · Fisika · Chemie · Biologie · Sterrekunde · Krieket · Rugby · Vlae en wapens

Sterrekundeportaal
Welkom in die ruimte! Sterrekunde (ook astronomie genoem, wat "die wette van die sterre" beteken) is 'n wetenskap wat die waarneming en verduideliking van gebeurtenisse buite die Aarde se atmosfeer behels. Die oorsprong/kosmologie, fisiese en chemiese eienskappe van voorwerpe wat in die hemelruim waargeneem kan word, word bestudeer. Waarnemings sluit die volgende in: mane, planete en eksoplanete, sterre, newels en sterrestelsels. Gebeurtenisse sluit in supernovas, gammastraaluitbarstings, die Oerknal en kosmiese agtergrondstraling. Kosmologie is 'n onderafdeling van sterrekunde wat fokus op die studie van die oorsprong en evolusie van die heelal (dus, hoe alles begin en ontwikkel het) en behandel verskynsels wat buite die atmosfeer van die aarde voorkom, insluitend supernova-ontploffings, gammastraaluitbarstings, en kosmiese agtergrondstraling. Sterrekunde is een van die min wetenskappe waar amateurs steeds 'n rol speel, veral met die ontdekking en monitering van verskynsels van 'n verbygaande aard, soos komete en meteore. Meer oor sterrekunde . . .

Sterartikel
Die Driehoeksterrestelsel (ook bekend as onder meer Messier 33 en NGC 0598) is ’n spiraalsterrestelsel sowat 3 miljoen ligjare van die Aarde af in die sterrebeeld Driehoek. Dit is die derde grootste sterrestelsel in die Plaaslike Groep, wat die Melkweg, Andromeda en sowat 30 ander, kleiner stelsels insluit. Die sterrestelsel is die kleinste spiraalsterrestelsel in die Plaaslike Groep naas die Groot Magellaanse Wolk. Dit is vermoedelik 'n satelliet van Andromeda of besig om weer in dié stelsel opgeneem te word as gekyk word na hulle wisselwerkings, snelhede en nabyheid in die naghemel. Dit het ook 'n H II-kern. Dit is een van die verste permanente voorwerpe wat met die blote oog gesien kan word. Die sterrestelsel kry sy naam van die sterrebeeld Driehoek, waar dit gesien kan word. Dit word soms informeel die "Vuurwielsterrestelsel" genoem, maar volgens die sterrekundige databasis Simbad, wat formele name van sterrekundige voorwerpe vergelyk, verwys dié naam na Messier 101, wat in die sterrebeeld Groot Hond voorkom. ...lees verder

Het jy geweet?
Die Andromeda-sterrestelsel beweeg teen sowat 100 tot 140 km/s (400 ligjare elke miljoen jaar) in ons rigting en gaan oor 4,5 miljard jaar met die Melkweg bots. Die sterrebeeld Tafel (Latyn: Mensa) is na Tafelberg in Kaapstad genoem. Die Franse sterrekundige Nicolas-Louis de Lacaille het dit vanaf sy uitkykpunt op die berg ontdek. Hy het dit aanvanklik Mons Mensae (Tafelberg) genoem, maar dit is later verkort. ~1 500 sonradiusse is teoreties die limiet van stergroottes in die Melkweg. Sulke sterre is sowat 1 500 keer so groot soos die Son. ’n Teelepel neutronster sal sowat 10 miljard ton weeg. Die Son en die hele Sonnestelsel wentel om die middel van die Melkweg. William Herschel se teleskoop van 12 meter was 50 jaar lank die grootste teleskoop in die wêreld.

Sterrekundige gebeure, 2025
5 Mei Eta Aquarides-meteoorreën 11 Mei Die Maan by apogeum 12 Mei Volmaan 23 Mei Die Maan naby Venus en Saturnus 26 Mei Die Maan by perigeum 27 Mei Donkermaan

Sterfoto
Plekke soos die Paranal-sterrewag bied kristalhelder lug om hemelliggame met of sonder instrumente te sien. Meer oor die Paranal-sterrewag . . .

Die 88 moderne sterrebeelde
Agterdek • Akkedis • Altaar • Andromeda • Arend • Beeldhouer • Beker • Berenike se Hare • Boogskutter • Bul • Dolfyn • Draak • Driehoek • Duif • Eenhoring • Eridanus • Feniks • Graveerstif • Groot Beer • Groot Hond • Haas • Hercules • Horlosie • Indiër • Jaghonde • Jagter • Kameelperd • Kameleon • Kassiopeia • Kefeus • Kiel • Klein Beer • Klein Hond • Klein Leeu • Koetsier • Kompas • Kraai • Kraanvoël • Kreef • Net • Leeu • Lier • Lugpomp • Maagd • Mikroskoop • Noordelike Kroon • Noordelike Waterslang • Oktant • Oond • Paradysvoël • Passer • Perseus • Pou • Pyl • Ram • Rooikat • Seile • Sekstant • Sentour • Skerpioen • Skild • Skilder • Slang • Slangdraer • Steenbok • Suidelike Driehoek • Suidelike Kroon • Suidelike Vis • Suidelike Waterslang • Suiderkruis • Swaan • Swaardvis • Tafel • Teleskoop • Toekan • Tweeling • Veewagter • Visse • Vlieënde Perd • Vlieënde Vis • Vlieg • Vos • Vul • Walvis • Waterdraer • Weegskaal • Winkelhaak • Wolf Asterismes Die sterrebeelde hierbo is die 88 amptelik erken sterrebeelde, wat in 1928 en 1930 in Leiden (Nederland) deur die Internasionale Sterrekundige Vereniging vasgelê is. In teenstelling hiermee word ’n asterisme, of sterrepatroon, nie amptelik erken nie. Voorbeelde van laasgenoemde is die Drie Konings of Sewe Susters.

Ruimteverkenning
Teleskope, sterrewagte en ruimtestasies Astronomiese Sterrewag van Molėtai • Baie Groot Teleskoop • Chandra-X-straalsterrewag • Fermi-gammastraal-ruimteteleskoop • Griffith-sterrewag • Herschel-ruimtesterrewag • Hubble-ruimteteleskoop • Internasionale Ruimtestasie • James Webb-ruimteteleskoop • Kanada-Frankryk-Hawaii-teleskoop • Kepler-ruimteteleskoop • Lamont-Hussey-sterrewag • Mauna Kea-sterrewag • MeerKAT • Mir • Palomar-sterrewag • SKA • SOFIA • Spitzer-ruimteteleskoop • Suider-Afrikaanse Groot Teleskoop • TESS • WISE-teleskoop • W.M. Keck-sterrewag Ruimteprogramme Apollo-program • Fobos-ruimteprogram • Gemini-program • Loena-ruimteprogram • Loenochod-ruimteprogram • Maanwentelprogram • Mariner-program • Mercury-program • Pioneer-program • Ranger-program • Saljoet-ruimteprogram • Sojoes-program • Sowjetse Mars-ruimteprogram • Spoetnik-ruimteprogram • Tiangong-program • Viking-program • Voyager-program • Wega-ruimteprogram • Wenera-ruimteprogram • Woschod-ruimteprogram • Wostok-ruimteprogram • Zond-ruimteprogram