Bloutrein
Luukse treindiens van Luxrail
Suid-Afrika
Ingevoer as
Union Limited in 1923
Hoofroetes
Pretoria-Kaapstad
Kaapstad-Pretoria
(1 600 km)
Kaapstad-Port Elizabeth
Reisspoed
90 km/uur
Reistyd
27 ure
Webtuiste
Die Bloutrein is 'n luukse treindiens wat deur Luxrail ('n afdeling van Transnet Freight Rail) op die roetes tussen Pretoria en Kaapstad en tussen Kaapstad en Port Elizabeth aangebied word. Spesiale treinreise na Durban en die Bakubung-wildkamp word eweneens aangebied.
Die Bloutrein is een van die weelderigste treine ter wêreld en word dikwels 'n "vyfsterhotel op spore" of 'n "paleis op spore" genoem waarin reeds konings en presidente gereis het. Die Bloutreindiens het sy oorsprong in die Union Express- en Union Limited-treindienste wat vanaf die 1920's Pretoria en Johannesburg met Kaapstad verbind het.
Die trein se naam is afgelei van die asuurblou Protea-restaurantwa wat in 1933 in bedryf gestel is. Weens die gewildheid van die kleurontwerp is vanaf 1936 alle Union Express- en Union Limited-treinstelle blou geverf. Hulle het vinnig die bynaam Bloutrein gekry, en ná 'n onderbreking gedurende die Tweede Wêreldoorlog is die treindiens vanaf 1946, toe dit hervat is, ook amptelik só genoem.
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die Bloutrein het sy oorsprong in die Union Limited-treindiens wat vanaf 1923 tweeweekliks op die suidwaartse roete tussen Pretoria/Johannesburg en Kaapstad aangebied is. Die suidelike eindstasies was Kaapstadstasie in die middestad en die Tafelbaaidokke. So kon passasiers in Kaapstadhawe oorstap na luukse passasier- en posskepe van die Britse Union-Castle-Redery wat op die roete tussen Kaapstad en Southampton in die Verenigde Koninkryk gevaar het. Die noordwaartse treindiens vanaf Kaapstad na Johannesburg en Pretoria is Union Express genoem. Albei dienste het uitsluitlik eersteklaspassasiers en pos vervoer.
In 1933 is 'n nuwe luukse restaurantwa, die Protea, op albei roetes ingevoer. Kenmerkend vir sowel die Protea asook die begeleidende kombuiswa was die kleurontwerp in asuurblou en roomwit met 'n silwer dak. Alle ander treinwaens was in dié tyd nog ongekleurd, met verniste teakhout-afwerkings. Die asuurblou kleur het só gewild geraak dat alle Union Express- en Union Limited-treinstelle vanaf 1936 in asuurblou en roomwit gekleur is. In 1939 is treinwaens met lugversorging ingevoer.
Gedurende die Tweede Wêreldoorlog is treindienste vanaf 1942 gestaak en eers vier jaar later onder die nuwe naam Bloutrein hervat. Die volgende mylpaal was die invoering van twee nuwe moderne treinstelle wat deur Union Carriage & Wagon Company (Pty.) Ltd. in Nigel naby Johannesburg gebou is.
'n Kwarteeu later het Spoornet, wat destyds die Bloutreindiens bedryf het, op die veranderende markvraag na langafstand-passasierstreindiense gereageer en besluit om die bestaande treinstelle deur superluukse waens met suites en privaat badkamers te vervang. Die eerste nuwe treinstel, wat in Transwerk se werkswinkels gebou is, is in 1997 in bedryf gestel, die tweede in die volgende jaar. Albei stelle het uit agttien waens bestaan, maar net een daarvan, treinstel nommer twee wat 76 passasiers kon vervoer, het oor 'n uitsigwa beskik wat ook vir konferensies gebruik kon word. In 'n spesiale klubwa kon passasiers die pad vorentoe op 'n reuseskerm bekyk.
Sedert die internasionale toerismebedryf se prestigepryse World Travel Awards vir buitengewone gehalte in 1993 in die lewe geroep is, is die Bloutrein verskeie kere as wenner in die kategorieë "die wêreld se leidende luukse trein" en "Afrika se leidende luukse trein" aangewys.[1]
Roetes
[wysig | wysig bron]Voor 2002 het die Bloutrein op vier verskillende roetes gery:
- die hoofroete tussen Pretoria (via Johannesburg) na Kaapstad,
- die skilderagtige "Tuinroete" vanaf Kaapstad na Port Elizabeth,
- die roete na Hoedspruit langs die westelike kant van die Nasionale Krugerwildtuin,
- en die roete na die Victoria-waterval in Zimbabwe.
Dienste op die twee laasgenoemde roetes is gestaak. Na die Hoedspruitroete was daar verminderde vraag, terwyl tariewe vir toegang tot Zimbabwe se spoorwegnetwerk weens dié land se ekonomiese moeilikhede nie meer voorspelbaar was nie.
Naas die hoofroete tussen Pretoria en Kaapstad word tans twee bykomende roetes aangebied:
- die roete na Durban met verblyf in die Zimbali-ruskamp wat oor 'n 18-putjiegholfbaan beskik en/of gesondheidsbehandelings aanbied, en
- die roete na die Bakubung-wildkamp in die Pilanesberg.
Daarnaas kan Bloutreinstelle vir treinritte na enige bestemming in Suid-Afrika gehuur word waar spoorlyne met die Bloutrein se tegnologie versoenbaar is.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Karl Zimmermann: Little Trains to Faraway Places. Bloomington, IN: Indiana University Press 2010, bl. 172-173