Brice Clotaire Oligui Nguema

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Brice Clotaire Oligui Nguema (Franse uitspraak: [bʁis klɔ.tɛʁ ɔ.li.gi ŋgɛ.ma], gebore 1974 of 1975) is 'n Gaboense militêre offisier wat dien as President van Gaboen, voorsitter van die Komitee vir die Oorgang en Herstel van Instellings[1] en die opperbevelvoerder van die Gaboenese Republikeinse wag.[2][3][4] Hy het glo 'n sleutelrol gespeel in die Gaboenese staatsgreep in 2023 wat Ali Bongo omvergewerp het.

Vroeë lewe[wysig | wysig bron]

Die seun van 'n Teke-moeder en Fang-militêre offisier,[5][6] is Oligui gebore in die Haut-Ogooué-provinsie, Gaboen, wat as 'n vesting van die regerende Bongo-familie beskou is.[7] Hy is verwant aan die familie van oudpresident Omar Bongo en het aan die Omar Bongo Universiteit gestudeer. Oligui is meestal grootgemaak deur sy ma en haar gesin in Haut-Ogooué.[7][8]

Beroep[wysig | wysig bron]

Oligui het aan die Meknes Royal Military Academy in Marokko gestudeer.[4] Hy het gedien as 'n aide-de-camp vir president Omar Bongo tot sy dood in 2009. Hy het daarna as 'n militêre attaché by die Gaboenese ambassades in Marokko en Senegal gedien.[9]

In Oktober 2018 is hy teruggeroep na Gaboen waar hy president Ali Bongo se halfbroer kolonel Frédéric Bongo vervang het aan die hoof van die intelligensiediens van die Republikeinse Wag: die Direktoraat-generaal van Spesiale Dienste (DGSS).[7][10] Hy is toe in April 2019 bevorder tot Brigadier-generaal.[7] In 2021 het hy veral Operasie Mamba herbegin, 'n veldtog om korrupte amptenare in hegtenis te neem.[11]

Hy het in April 2020 die hoof van die Gaboenese Republikeinse Wag oorgeneem en generaal Grégoire Kouna, 'n neef van destydse president Ali Bongo, vervang.[12] Hy het die Spesiale Intervensie-afdeling (SIS), 'n spesiale eenheid wat onder die direkte gesag van die President geplaas is, aansienlik hervorm en dit van ongeveer dertig tot meer as 300 elemente vergroot.[10] Hy het ook 'n lied gekomponeer wat die reël "Ek sou my president met eer en lojaliteit verdedig".[9]

Volgens 'n 2020 Organised Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP)-ondersoek besit hy verskeie eiendomme in die Verenigde State ter waarde van meer as $1 miljoen[13] en het ook gehelp om die Bongos se oorsese besighede uit te brei. Gevra oor hierdie transaksies, het hy gesê dit is 'n "private aangeleentheid".[9]

Amptenare van Bongo se regime en ander wat interaksie gehad het met Oligui het hom beskryf as "taamlik intelligente man, maklik om mee te praat", "diskreet" en "'n man van konsensus" wat "baie waardeer word deur sy manne".[7]

2023 Gaboense staatsgreep[wysig | wysig bron]

Hoof artikel: 2023 Gaboenese staatsgreep

Na die Gaboense staatsgreep in 2023 wat president Ali Bongo omvergewerp het, het die Komitee vir die Oorgang en Herstel van Instellings Oligui as die tussentydse president van Gaboen benoem in 'n aankondiging wat op staatstelevisie uitgesaai is.[14] Hy is later gesien op die skouers van jubelende weermagpersoneel wat hom die "President" noem.[15]

In 'n onderhoud met Le Monde later die dag het hy na Bongo as "afgetree" verwys en gesê dat die weermag die staatsgreep uitgevoer het weens ontevredenheid wat in die land gegroei het sedert Bongo se beroerte in 2018, sy besluit om deel te neem vir 'n derde termyn, die verontagsaming van die land se grondwet en die verloop van die verkiesing.[16] Sy aanstelling as tussentydse president is later deur ander generaals bevestig,[17] en hy is op 4 September formeel as "oorgangspresident" by die Presidensiële Paleis ingesweer.[18][19] In sy intreerede het hy onderneem om 'vrye, deursigtige' verkiesings te hou, maar het nie 'n presiese datum gegee oor wanneer nie. Hy het ook die vorming van 'n nuwe regering in die komende dae aangekondig en nuwe verkiesingswetgewing, 'n nuwe strafkode, 'n referendum oor 'n nuwe grondwet, en die vrylating van alle politieke gevangenes voorgestel.[20]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "General Nguema appointed transitional president of Gabon following coup". Anadolu Agency. Kigali, Rwanda. 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Augustus 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  2. "Qui est Brice Clotaire Oligui Nguema, le Général à la tête de la transition gabonaise ?". Cameroun Actuel (in Frans). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  3. Agbehonou, Kané; edem.fiadjoe (30 Augustus 2023). "Qui est Brice Oligui Nguema, le général à la tête du Coup d'État au Gabon ?". AfrikBuzz (in Frans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  4. 4,0 4,1 "Putsch au Gabon: qui est le général Brice Clotaire, formé à l'Académie de Meknès?". H24info.ma (in Frans). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  5. "Who is General Oligui Nguema, Gabon's new strongman?". Africanews (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  6. "Gabon coup: General Oligui leads the charge as Bongo clan rivalries reach boiling point". Africa Intelligence (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Augustus 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 "General Brice Oligui Nguema, the man named to lead Gabon after coup". France 24 (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  8. "Putsch au Gabon : qui est le Général Brice Clotaire Oligui Nguema, nouvel homme fort du pays ?". Dakaractu (in Frans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  9. 9,0 9,1 9,2 "Who is Brice Oligui Nguema, alleged coup leader in Gabon?". Aljazeera (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  10. 10,0 10,1 Mondafrique, La redaction de (30 Augustus 2023). "Coup d'état Gabon, notre portrait du général Brice Oligui Nguema, patron de la Garde Républicaine". Mondafrique (in Frans). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  11. "GABON : Brice Clotaire Oligui Nguema resurrects Operation Mamba – 20/11/2019 – West Africa Newsletter". Africa Intelligence (in Engels). 20 November 2019. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 2 September 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  12. "JUST-IN: Col. Brice Nguema Is New Gabonese Leader, Replaces Ali Bongo" (in Engels (VSA)). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  13. Zalan, Emmanuel Freudenthal, Roshanak Taghavi, and Kira. "Gabon's First Family Stashed Cash in DC Property". OCCRP (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.{{cite web}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  14. "Qui est Brice Clotaire Oligui Nguema, le Général à la tête de la transition gabonaise ?" (in Frans). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  15. "Gabon military officers claim to have seized power after election". CNN (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  16. "Gabon's coup-leading general says President Bongo has been 'retired'". Le Monde (in Engels). 30 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 30 Augustus 2023. Besoek op 30 Augustus 2023.
  17. "Gabon coup leaders name General Brice Oligui Nguema as new leader". BBC (in Engels). 31 Augustus 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 31 Augustus 2023. Besoek op 31 Augustus 2023.
  18. "Gabon coup leader Brice Nguema sworn in as president". BBC (in Engels). 4 September 2023. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 September 2023. Besoek op 4 September 2023.
  19. France-Presse, Agence (4 September 2023). "Gabon coup leader takes presidential oath and promises 'free' elections". The Guardian. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 September 2023. Besoek op 5 September 2023.
  20. Naadi, Thomas (4 September 2023). "Gabon coup leader Brice Nguema vows free elections - but no date" (in Engels). BBC. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 September 2023. Besoek op 5 September 2023.