Gaan na inhoud

Gaboen

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Gaboenese Republiek
République gabonaise (Frans)
Vlag van Gaboen Wapen van Gaboen
Vlag Wapen
Nasionale leuse: Union, Travail, Justice
(Frans vir: "Unie, Arbeid, Geregtigheid")
Volkslied: La Concorde
(Frans vir: "Die konkord")
Ligging van Gaboen
Hoofstad Libreville

0°23′N 9°27′O / 0.383°N 9.450°O / 0.383; 9.450

Grootste stad Libreville
Amptelike tale Frans
Regering Unitêre dominante party
presidensiële republiek onder 'n militêre junta
Brice Oligui
vakante pos
Raymond Ndong Sima
Onafhanklikheid
• Republiekwording
• van Frankryk
• Huidige grondwet

28 November 1958
17 Augustus 1960
11 Januarie 2018
Oppervlakte
 - Totaal
 
 - Water (%)
 
267 667 km2  (76ste)
103 347 myl2
3,76
Bevolking
 - 2022-skatting
 - Digtheid
 
2 340 613[1] (146ste)
7,9 / km2 (216de)
20,5 / myl2
BBP (KKP)
 - Totaal
 - Per capita
2023-skatting

$41,994 miljard[2]
$19 198[2]

BBP (nominaal)
 - Totaal
 - Per capita
2023-skatting

$21,545 miljard[2]
$9 850[2]

MOI (2021) 0,706[3] (112de)  –  hoog
Gini (2017) 38[4] –  medium
Geldeenheid Frank (XAF)
Tydsone
 - Somertyd
WAT (UTC+1)
nie toegepas nie (UTC+1)
Internet-TLD .ga
Skakelkode +241

Gaboen (Frans: Gabon, [ɡabɔ̃]), amptelik die Gaboenese Republiek (République gabonaise), is 'n land aan die weskus van Sentraal-Afrika. Dit word deur Kameroen, Republiek van die Kongo, Ekwatoriaal-Guinee en die Golf van Guinee begrens. Gaboen beslaan 'n oppervlakte van 267 667 km² en het 'n bevolking van 2 340 613 in 2022 gehad. Die hoofstad en grootste stad is Libreville.

Nasa-Satellietbeeld van Gaboen
Kaart van Gaboen

Gaboen is deur outokratiese presidente regeer sedert sy onafhanklikheid op 17 Augustus 1960 en het in 1990 met politiese hervormings begin. Oorvloedige ruolie en buitelandse private beleggings het gehelp om van Gaboen een van die voorspoedigste lande in Afrika suid van die Sahara te maak. Sedert 2022 is Gaboen naas Mosambiek, Rwanda en Togo die enigste lidland van die Britse Statebond wat vroeër geen Britse kolonie was nie.[5]

Etimologie

[wysig | wysig bron]

Gaboen se naam is moontlik afgelei van gabão, Portugees vir 'n kapmantel met moue (Engels: hooded cloak with sleeves) wat nagenoeg die vorm van die Komorivier se lang en breë monding naby Libreville sou wees.[6]

Demografie

[wysig | wysig bron]

Daar woon ongeveer 154 000 Europeërs (10% van die bevolking) in Gaboen.

Verwysings

[wysig | wysig bron]
  1. (en) "Gabon". Central Intelligence Agency. Besoek op 14 Januarie 2023.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 (en) "Gabon". Internasionale Monetêre Fonds. Oktober 2022. Besoek op 14 Januarie 2023.
  3. (en) "Human Development Report 2021/2022" (PDF). United Nations Development Programme. 2021. Besoek op 14 Januarie 2023.
  4. (en) "Gini Index – Gabon". Wêreldbank. Besoek op 14 Januarie 2023.
  5. (en) "Gabon and Togo join the Commonwealth". Britse Statebond. 25 Junie 2022. Besoek op 14 Januarie 2023.
  6. (en) "Gabon Estuary". Encyclopædia Britannica. Besoek op 14 Januarie 2023.

Bronnelys

[wysig | wysig bron]
Algemeen

Bibliografie

[wysig | wysig bron]

Eksterne skakels

[wysig | wysig bron]