Delila

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Antoon van Dyck (2de helfte van die 17de eeu): Simson en Delila. Kunsthistorisches Museum, Wene
Delila in die skildery Die bespotting van Simson deur Jan Steen

Delila, uit die Sorekdal, is volgens Rigters in die Hebreeuse Bybel 'n vrou waarmee Simson 'n verhouding gehad het.

Etimologie[wysig | wysig bron]

Die etimologie en betekenis van die naam Delila (Hebreeus: דְּלִילָה, dəlilāh) verskaf verskeie gesprekspunte:

  1. 'n Moontlike interpretasie van die Hebreeus, דלל, dll (I), naamlik "hangende," sou "krullende lokke" kon wees.[1]
  2. Van die Hebreeus דלל, dll (II), dit wil sê "klein / gering wees", is die moontlikheid van "die klein...." ter sprake.[2]
  3. Andere sien weer 'n verwantskap met die Arabiese dalla naamlik, "om te koketteer / te flirt".[3]
  4. Ten slotte bestaan daar die teorie dat die naam bestaan uit die Aramese genitiefdeeltjie d(ī) en die Hebreeuse לילה, lailāh, "nag".[4] Dit is egter twyfelagtig, ook al sou die volksetimologie assosiasies oplewer by lesers wat die verhaal teenwoordig nog lees.

Verhaal[wysig | wysig bron]

Nadat Simson 'n verhouding met Delila aanknoop, word sy genader deur die Filistynse stadvorste. Hulle beloof haar 'n groot hoeveelheid silwer indien sy kan ontdek waarin Simson se geweldige krag lê, en hoe hulle hom weerloos kan maak. Delila het daarin geslaag om die geheim van sy geweldige krag by Simson te ontlok deur hom herhaaldelik daaroor uit te vra. Die eerste keer antwoord hy: "As hulle my met sewe klam boogsnare vasmaak, sal ek net so magteloos wees soos enige ander mens."[5] Delila probeer dit, waarskynlik terwyl Simson slaap, maar die boogsnare breek asof dit toutjies is.

Delila vra hom opnuut na sy geheim. Hierdie keer antwoord Simson: "As ek behoorlik vasgebind word met nuwe toue wat nog nooit gebruik is nie, sal ek magteloos wees. Ek sal soos 'n gewone mens wees."[6] Maar Simson laat die toue soos draadjies van sy arms breek.

Delila het vir Simson gesê: "Hoe lank gaan jy nog 'n gek van my maak en vir my leuens vertel? Sê my tog waarmee kan jy vasgebind word." Hy sê toe vir haar: "Jy moet net my sewe haarlokke in jou materiaal op die weefstoel vasweef."[7] Maar hy trek daarna maklik sy hare uit die materiaal.

"So het sy dae lank by hom bly neul en hom lastig geval. Hy het so ongeduldig geraak dat hy kon sterf. Toe vertel hy haar sy lewensgeheim. Hy het vir haar gesê: 'My hare is nooit geskeer nie, want ek is van my geboorte af aan God gewy. As my hare afgeskeer word, sal my krag verdwyn en ek sal magteloos wees. Ek sal soos 'n gewone mens wees."[8] "Delila het besef dat hy haar hierdie keer sy lewensgeheim vertel het. Sy het toe die leiers van die Filistyne laat roep: 'Kom hierdie keer! Hy het my sy lewensgeheim vertel.' Hulle het toe na haar toe gekom en die geld saamgebring. Sy het vir Simson op haar skoot aan die slaap gemaak en 'n man geroep, en sy het Simson se sewe haarlokke afgeskeer. [9] "So het sy hom laat swak word, sy krag het verdwyn. Toe sy sê: 'Die Filistyne is hier, Simson!' het hy wakker geskrik en gedink: ek sal weer uitstap soos die vorige kere en my losruk. Maar hy het nie besef dat die Here hom verlaat het nie. Die Filistyne het hom gegryp en sy oë uitgesteek. Hulle het hom na Gasa toe gevat en hom met 'n dubbele bronsketting geboei." [10]

Kommentaar[wysig | wysig bron]

Volgens Flavius Josephus word Simson se verhouding met Delila voorafgegaan deur 'n noodlottige gedagteverandering van die hoofpersoon. Aan die een kant verontskuldig hy Simson se algemene menslike swakheid, maar aan die ander kant was Simson volgens Josephus goed bewus daarvan dat hy afwyk van die pad van sy vader, en maak hy daarmee 'n bewustelike keuse om met Delila in gesprek te tree. Delila self word prontuit deur Flavius 'n "hoer" genoem. Simson woon saam met haar buite die eg: dit was die begin van sy noodlottige einde.[11]

Sien ook[wysig | wysig bron]

Lys van persone in die Bybel

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. ↑ M. Noth (1966): Die israelitischen Personennamen im Rahmen der gemeinsemitischen Namengebung (BWANT 3/10), Stuttgart 1928, herdruk, pag. 227
  2. ↑ H.M. Niemann (1985): Die Daniten. Studien zur Geschichte eines altisraelitischen Stammes (FRLANT 135), Göttingen. pag. 185
  3. ↑ R.G. Boling (1975): Judges. Introduction, Translation, and Commentary (AncB 6A), Garden City/New York, pag. 248
  4. ↑ D.I. Block (1999): Judges, Ruth (New American Commentary 6), Nashville, pag. 454
  5. ↑ Rigters 16:7
  6. ↑ Rigters 16:11
  7. ↑ Rigters 16:13
  8. ↑ Rigters 16:16-17
  9. ↑ Rigters 16:18-19 - Terwyl ouer vertalings melding daarvan maak dat 'n Filistyn Simson se hare afgeskeer het, word Delila in die Nuwe Testament pertinent vermeld as die persoon wat Simson se hare afskeer. Sien die aantekening bij ‘schoor ze’, vir die regverdiging vir dié vertaling
  10. ↑ Rigters 16:20-21
  11. ↑ Flavius Josephus: Oude geschiedenis van de Joden, 5.8
Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Delila&oldid=2511483"