Ego, Superego en Id
Taalgebruik moet nagegaan word: Die teks moet vir spelling, sinsbou en woordkeuse nagegaan word. Indien dit nie binne twee weke versorg word nie, mag dit vir verwydering kwalifiseer. |
In sy teorie van psigoanalise wou Sigmund Freud die werking van die onderbewuste verstand verduidelik deur te kenne te gee dat dit 'n spesifieke struktuur het. Hy het vorendag gekom met die gedagte dat die self in drie dele verdeel is: die Ego, die Superego en die Id.
Die algemene bewering dat die verstand nie 'n monolitiese of homogene ding is nie, het steeds enorme invloed op mense buite die sielkunde.
Die antieke Grieke het ook die siel in drie dele van hulle eie verdeel, met slegs een deel in gemeen. Die Griekse dele was die begerende deel (wat soortgelyk is aan dit wat ons die id noem, maar sonder soveel implikasie van onderdrukte afwykende seksualiteit), die geestelike deel en die redenerende deel.
Die Id
[wysig | wysig bron]Die Id (Latyn, "it" in Engels, "Es" in die oorspronklike Duits) stel die primêre denkproses voor – ons mees primitiewe behoeftebevredigingstipe gedagtes. Die Id, het Freud gestel, maak deel uit van jou onderbewuste verstand. Dit is georganiseer rondom die primitiewe instinktelike dryfkragte van seksualiteit, aggressie en die behoefte aan onmiddellike bevrediging.
Die Superego
[wysig | wysig bron]Die Superego ("Über-ich" in die oorspronklike Duits, rofweg "super-I" in Engels) stel ons gewete voor en werk die Id teë met 'n primitiewe en onderbewustelike sin van moraliteit. Dit word onderskei van 'n etiese sin, wat 'n egoiese eienskap is, omdat etiek 'n kans vir oorweging oor sake van regverdigheid en gereg noodsaak. Die Superego, het Freud gestel, is die morele agent wat beide ons bewustelike en onderbewustelike verstande verbind. Die Superego staan teenoor die drange van die Id. Die Superego is self deel van die onderbewuste verstand; dit is die internalisering van die wêrelduitkyk en norme en sedes wat 'n kind van sy ouers en eweknieë absorbeer. Soos die gewete is dit 'n primitiewe of kind-gebaseerde kennis van reg en verkeerd; dit onderhou die taboes spesifiek tot 'n kind se internalisering van sy ouerkultuur.
Freud het die Oedipuskompleks as 'n formatiewe stadium geag in die ontwikkeling van die superego.
Die Ego
[wysig | wysig bron]In Freud se opinie staan die Ego ("ek" in Latyn; die oorspronklike Duitse woord wat Freud geskep het was "Ich") tussen die Id en die Superego om ons primitiewe behoeftes met ons morele oortuigings en taboes te balanseer. Hy het gestel dat die Ego bestaan uit ons bewustelike besef van self en wêreld, asook 'n hoogs-gestruktureerde stel onderbewustelike beskermings wat belangrik is in die definisie van beide individuele verskille in karakter of persoonlikheid en die simptome en inhibisies wat neuroses definieer. Deur op ervaring staat te maak verskaf 'n gesonde Ego die vermoë om aan te pas tot die realiteit en deel te maak van die buitewêreld in so 'n manier wat beide Id en Superego akkommodeer.
Carl Jung se opinie oor die Ego
[wysig | wysig bron]Carl Jung het die Ego gesien (wat Freud in die letterlike Duits as "die ek" geskryf het, dws., iemand se bewustelike ervaring van wat hy is) as die sentrum van die bewustelike deel van die psige. In Jungiaanse sielkunde het Ego vier funksies: gewaarwording, gevoel, denke en intuïsie. Deur die dominansie van sekere funksies te kombineer met die ekstraversie-intraversie-polariteit, kon Jung sy weergawe van sielkundige tipologie ontwikkel.
Die "ek" of Ego is verskriklik belangrik in Jung se kliniese werk. Jung se teorie van etiologie van psigopatologie kan amper vereenvoudig word tot 'n stelling van té rigiede bewustelike instelling teenoor die hele psige.