Enif

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Enif
Enif se ligging (in die rooi sirkel).
Enif se ligging (in die rooi sirkel).
Sterrebeeld Vlieënde Perd
Bayer-naam Epsilon Pegasi
Spektraaltipe K2 Ib[1]
Soort Superreus
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 21h 44m 11.15614s[2]
Deklinasie +09° 52′ 30.0311″[2]
Skynmagnitude (m) 2,399[2] (0.7 - 3.5)
Absolute magnitude (M) -4,142[3]
B-V-kleurindeks  +1,527[4]
U-B-kleurindeks  +1,722[4]
Besonderhede
Massa (M) 11,7 ± 0,8[5]
Radius (R) 185[6]
Ligsterkte (L) 3 895[7]
Ouderdom (jaar) 20 ± 4,5 miljoen[5]
Temperatuur (K) 4 379[3]
Afstand (ligjaar) 690
Rotasiespoed (km/s) 8[8]
Metaalinhoud [Fe/H] -0,04[3]
Eienskappe
Veranderlikheid LC[9]
Ander name
8 Pegasi, BD+09°4891, FK5 815, HD 206778, HIP 107315, HR 8308, SAO 127029[10]
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Enif (ook bekend as Epsilon Pegasi of ε Peg) is die helderste ster in die noordelike sterrebeeld Vlieënde Perd (Pegasus). Met ’n gemiddelde skynbare magnitude van 2,4[4] is dit geredelik met die blote oog sigbaar. Volgens parallaksmetings[11][12] is dit sowat 690 ligjare van die Son af.[2]

Naam[wysig | wysig bron]

Die ster se Bayer-naam is "Epsilon Pegasi" en sy Flamsteed-naam "8 Pegasi". Sy tradisionele naam, "Enif", kom van die Arabiese woord vir "neus" vanweë sy posisie as die neus van die Vlieënde Perd.

In Julie 2016 het die Internasionale Astronomiese Unie se sternaamwerkgroep (WGSN)[13] dit as die amptelike naam van die ster goedgekeur.[14]

Eienskappe[wysig | wysig bron]

Enif is ’n geëvolueerde ster wat reeds sy superreusfase binnegegaan het, soos gesien kan word aan sy sterreklassifikasie van K2 Ib.[1] Sy massa is na raming 12 keer dié van die Son[5] en sy hoekdeursnee is 8,17 ± 0,09 milliboogsekondes.[15] Op hierdie afstand gee dit ’n enorme fisieke radius van 185 keer die Son s'n.[6] Sy ligsterkte is rofweg 12 250 keer die Son s’n[7] teen ’n effektiewe temperatuur van 4 337 K.[3] Dié temperatuur is laer as die Son s’n en dit gee die ster die tipiese oranje kleur van ’n K-tipe ster.[16]

Enif het waarskynlik ’n kort deel van sy lewensduur oor, hoewel dit onbekend is of dit as ’n supernova sal ontplof of ’n skaars neon-suurstof-witdwerg sal word, aangesien sy massa op die grens lê tussen sterre wat sal ontplof of nie. Volgens waarnemings het Enif al op ’n paar geleenthede skielik baie helderder geword, wat aanleiding gegee het tot die teorie dat dit (en moontlik nog ’n superreus) enorme vlamme genereer wat dié van die Son oorskadu.[17] Dit is ’n stadige onreëlmatige (LC-)veranderlike waarvan die skynbare magnitude wissel tussen 0,7 en 3,5.[9]

Sy spektrum toon ’n oormaat van die elemente stronsium en barium, wat die gevolg kan wees van die S-proses van nukleosintese in sy buitenste atmosfeer.[7] Dit het ’n relatief hoë uitsonderlike snelheid van 21,6 km s-1.[5]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 Morgan, W. W.; Keenan, P. C. (1973), "Spectral Classification", Annual Review of Astronomy and Astrophysics 11 (1): 29, doi:10.1146/annurev.aa.11.090173.000333, Bibcode1973ARA&A..11...29M 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 van Leeuwen, F. (November 2007), "Validation of the new Hipparcos reduction", Astronomy and Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357, Bibcode2007A&A...474..653V 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Soubiran, C. et al. (2008), "Vertical distribution of Galactic disk stars. IV. AMR and AVR from clump giants", Astronomy and Astrophysics 480 (1): 91–101, doi:10.1051/0004-6361:20078788, Bibcode2008A&A...480...91S 
  4. 4,0 4,1 4,2 Cousins, A. W. J. (1984), "Standardization of Broadband Photometry of Equatorial Standards", South African Astronomical Observatory Circulars 8: 59, Bibcode1984SAAOC...8...59C 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Tetzlaff, N.; Neuhäuser, R.; Hohle, M. M. (Januarie 2011), "A catalogue of young runaway Hipparcos stars within 3 kpc from the Sun", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 410 (1): 190–200, doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17434.x, Bibcode2011MNRAS.410..190T 
  6. 6,0 6,1 Lang, Kenneth R. (2006), Astrophysical formulae, Astronomy and astrophysics library, 1 (3 ed.), Birkhäuser, ISBN 3-540-29692-1, https://books.google.com/books?id=OvTjLcQ4MCQC&pg=PA41 .
  7. 7,0 7,1 7,2 Smith, Verne V.; Lambert, David L. (Junie 1987), "Are the red supergiants Epsilon Peg and 12 PUP victims of mild s-processing?", Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 226 (3): 563–579, doi:10.1093/mnras/226.3.563, Bibcode1987MNRAS.226..563S 
  8. Bernacca, P. L.; Perinotto, M. (1970). "A catalogue of stellar rotational velocities". Contributi Osservatorio Astronomico di Padova in Asiago. 239 (1). Bibcode:1970CoAsi.239....1B.
  9. 9,0 9,1 "eps Peg", General Catalogue of Variable Stars (Centre de Données astronomiques de Strasbourg), http://www.sai.msu.su/gcvs/cgi-bin/search.cgi?search=eps+Peg, besoek op 2010-01-05 
  10. "V* eps Peg -- Pulsating variable Star", SIMBAD (Centre de Données astronomiques de Strasbourg), http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?Ident=HD+206778, besoek op 2010-01-05 
  11. Perryman, M. A. C.; Lindegren, L.; Kovalevsky, J. (Julie 1997), "The Hipparcos Catalogue", Astronomy and Astrophysics 323: L49–L52, Bibcode1997A&A...323L..49P 
  12. Perryman, Michael (2010), "The Making of History's Greatest Star Map", The Making of History's Greatest Star Map:, Astronomers’ Universe (Heidelberg: Springer-Verlag), doi:10.1007/978-3-642-11602-5, ISBN 978-3-642-11601-8, Bibcode2010mhgs.book.....P 
  13. "IAU Working Group on Star Names (WGSN)" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Mei 2020. Besoek op 22 Mei 2016.
  14. "Bulletin of the IAU Working Group on Star Names, No. 1" (PDF). Besoek op 28 Julie 2016.
  15. Richichi, A.; Percheron, I.; Khristoforova, M. (Februarie 2005), "CHARM2: An updated Catalog of High Angular Resolution Measurements", Astronomy and Astrophysics 431 (2): 773–777, doi:10.1051/0004-6361:20042039, Bibcode2005A&A...431..773R 
  16. "The Colour of Stars", Australia Telescope, Outreach and Education (Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation), December 21, 2004, archived from the original on 2012-03-10, https://www.webcitation.org/6630AbtJZ?url=http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html, besoek op 2012-01-16 
  17. Kaler, James B., "ENIF (Epsilon Pegasi)", Stars (University of Illinois), http://stars.astro.illinois.edu/sow/enif.html, besoek op 2012-02-08 

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]

Koördinate: Sky map 21h 44m 11.158s, +09° 52′ 30.04″