Francisco Tárrega
Francisco Tárrega | |
---|---|
Gebore | Francisco Tárrega Eixea 21 November 1852 |
Sterf | 15 Desember 1909 (op 57) |
Frans van Assisi Tarrega Eixea (Villarreal, Castellon, 21 November 1852 - Barcelona, 15 Desember 1909) was 'n Spaanse komponis en kitaarspeler.
Biografie
[wysig | wysig bron]Tárrega het op jeugdige leeftyd byna sy vermoë om te sien verloor nadat hy in 'n besproeiïngs kanaal geval het. As gevolg van die ongeluk verhuis die familie na Castellon sodat hy daar musieklesse kon kry. Sy eerste musiekonderwyser, Manuel Gonzalez, was blind. In 1862 moedig die kitaarspeler Julian Arcas Tárrega aan om na Barcelona te reis, dié stad vir musici in daardie tyd. Sy vader het hom egter daarvan ontmoedig.
Tárrega begin in 1874 met 'n studie in komposisie by Pascual Emilio Arrieta y Corera verbonde aan die Madrileense konservatorium, finansieel ondersteun deur die welgestelde besigheidsman Antonio Canesa. Teen 1880 gee hy kitaarles (onder andere aan Emilio Pujol en Miguel Llobet) en bied hy gereeld konserte aan waar hy bekend word as die "Sarasate van die kitaar". Later vestig hy hom in Barcelona, waar hy in 1909 sterf.
Werk
[wysig | wysig bron]Tárrega skryf self kitaarstukke soos Recuerdos de la Alhambra, Capricho Árabe en Danza Mora, maar verwerk ook andere komponiste se stukke in kitaar, onder meer Ludwig van Beethoven, Frédéric Chopin, Robert Schumann en Felix Mendelssohn. Soos verskeie van sy tydgenote byvoorbeeld sy vriend Isaac Albéniz, kombineer hy graag die Romantiese stroming in die klassieke musiek met elemente uit die Spaanse volksmusiek. Hy transkribeer ook enkele van Albeniz se klavierwerke (waaronder Leyenda) na kitaarskrif.
Tárrega word beskou as die grondlegger van die twintigste-eeuse klassieke kitaarmusiek en dra by tot toenemende belangstelling in die kitaar as konsertinstrument. Die bekende kitaarspeler Andres Segovia gebruik baie van Tarrega se werk om die kitaar in Europese konsertsale bekend te stel.
Tárrega is ook die komponis van 'n bekende melodie in die wêreld: die Nokia-tune-luitoon, wat gebaseer is op Tárrega se Gran Vals.
Sy musiek inspireer verder ook vir Mike Oldfield, wie se Etude (The Killing Fields) gebaseer is op Tárrega se solostuk vir klassieke kitaar, Recuerdos de la Alhambra (Herinneringen aan het Alhambra).
Notas
[wysig | wysig bron]- ^ Foto van 'n Torres kitaar wat deur Tárrega gebruik is
- ^ Geargifeerde foto van 26 November 2010 by die Wayback Machine: "Jeff Elliott (links in foto) het die Gonzalez and Torres kitare restoreer. Die kitare is besit deur Shel Urlik (middel in foto) en gespeel Kenton Youngstrom (regs in foto)" (bron geargifeer op 15 Desember 2009 by die Wayback Machine)
Bronne
[wysig | wysig bron]- Diccionario biográfico–bibliográfico—histórico: crítico de guitarras (instrumentos afines), guitarristas (profesores–compositores–concertistas–lahudistas–amateurs), guitarreros (luthiers). Danzas y cantos—terminología by Domingo Prat (Buenos Aires: Romero y Fernández [1934]
- Tárrega. Ensayo biográfico by Emilio Pujol (Lisboa: Talleres Gráficos de Ramos, Afonso & Moita, L.D.A., 1960/ Valencia: Artes Gráficas Soler. S.A., 1978).
- Espinós, Adrián Rius (2002). Francisco Tárrega, 1852-2002 : biografía oficial (in Spaans). Spain: Ayuntamiento de Vila-Real. ISBN 84-88331-82-7. OCLC 56397161.
- "Concepción Gómez de Jacoby: Tárrega's Enigmatic Patron and Recuerdos de la Alhambra". Michael Lorenz. 29 November 2020.
- Francisco Tárrega – Selección de Obras deur Adrián Rius Espinós (insluitende 'n CD met historiese opnames van Josefina Robledo; voorbeeld: "Capricho árabe", gepubliseer deur Excmo. Ayuntamiento de Vila-Real and Instituto Valenciano de la Música
- Francisco Tárrega, Werden und Wirkung by Wolf Moser, gepubliseer deur Edition Saint-Georges. ISBN 3-00-012750-X.
- Francisco Tárrega, Complete Guitar Works by Michel Beauchamp, bygewerk deur Productions d'Oz. ISBN 989655-079-1
- Moser, Wolf (2009). Francisco Tárrega y la guitarra en España entre 1830 y 1960 (in Spaans). Valencia, España: Piles Editorial de Música. ISBN 978-84-96814-34-9. OCLC 795317547.
- Francisco Tárrega, Collected Guitar Works, reprints of early editions, deur Rafael Andia, Chanterelle 1001 and 1002. ISBN 3-89044-125-4