Gesänge der Frühe
Gesänge der Frühe (Liedere van die Oggend), Op. 133, is 'n komposisie in vyf bewegings vir klavier, deur Robert Schumann. 'n Opvoering neem omtrent 13 minute.
Dit is drie jaar (in Oktober 1853) voor Schumann se dood gekomponeer, en is een van die komponis se laaste komposisies. Terwyl hy nog daaraan gewerk het, het hy reeds aan erge sielkundige en emosionele aftakeling gely. Die stel is vyf maande voor Schumann se poging tot selfmoord, en gevolglike opname in 'n geestesinrigting, voltooi. Dit is gewy aan "die hoë digteres", Bettina von Arnim.
Schumann se vrou, Clara Schumann, het daaroor in haar privaat dagboek soos volg uitgewei, "gesange van die daeraad, soos altyd baie oorspronklik, maar moeilik van begrip, hulle toon is tog so vreemd."[1]
Die Switserse komponis Heinz Holliger het in 1987 'n werk vir orkes en koor onder dieselfde titel gekomponeer, welke werk Schumann en die Duitse digter Friedrich Hölderlin aanhaal.
Bewegings[wysig | wysig bron]
 Die D majeur akkoord |
Die vyf bewegings is op tonale vlak georganiseer deur die drie note in D majeur: D, F #, en A. Die eerste, tweede, en vyfde bewegings is in D majeur; die vierde beweging in F # mineur; en die derde beweging in A majeur.
1. Im ruhigen Tempo (In 'n rustige tempo, D majeur)
- Die eerste beweging is soos 'n koraal, met ritmiese eenvoud en 'n gedempte, maar ryk tekstuur. Verskeie dissonante intervalle deurdring die deursigtige tekstuur. Die hoofmelodie kan gehoor word in stretto in die laaste twee fraserings. Die beweging beskik oor 'n byna godsdienstige sonoriteit.
2. Belebt, nicht zu rasch (Lewendig, nie te vinnig nie, D majeur)
- Die beweging is byna geheel en al kontrapuntaal van aard.
3. Lebhaft (Lewendig, A majeur)
- Hierdie beweging is waarskynlik die mees virtuose beweging van die stel, en beskik oor 'n konstante, volgehoue, galopperend-ritmiese dryf. Die oktawe en akkoorde dra by tot die swaar sonoriteit.
4. Bewegt (Met beweging, F # mineur)
- Die melodie word gemeng met die deurlopende begeleiding van 32ste note. Die musiek is rusteloos en raak onrustig in die klimaks.
5. Im Anfange ruhiges, im Verlauf bewegtes Tempo (Aanvanklik rustig, dan in vinniger tempo, D majeur)
- Die finale beweging keer terug na 'n soortgelyke karakter en klank as die van die eerste beweging. 'n Vinniger 16de noot-begeleiding kom voor uit die dun tekstuur. Die gebrek aan 'n sterk finale kadens bring hierdie enigmatiese stuk tot 'n dubbelsinnige, maar pragtige, afsluiting.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Johnston, Blair. Gesänge der Frühe by AllMusic. Retrieved 27 April 2013.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
- Gesänge der Frühe: Partituur op die International Music Score Library Project
- Performance op YouTube, Frederic Bager
- Animated Score op YouTube, Anatol Ugorski
