La vida de Lazarillo de Tormes
Die lewe van Lazarillo de Tormes en sy lot en teëspoed
| |
---|---|
[[Lêer:|264px]] | |
Oorspronklike titel | La vida de Lazarillo de Tormes y de sus fortunas y adversidades |
Skrywer | Anoniem |
Land | Spanje |
Taal | Spaans |
Genre | Picaresque |
Uitgewer | |
Uitgegee | 1554 |
Die lewe van Lazarillo de Tormes en sy lot en teëspoed (beter bekend as Lazarillo de Tormes) is 'n anonieme Spaanse roman wat in die eerste persoon en in 'n epistolêre styl (as 'n enkele lang brief) geskryf is en waarvan die oudste bekende uitgawes uit 1554 dateer. In die werk, wat in die 16de eeu afspeel, word die lewe van die hoofkarakter, die jong Lázaro de Tormes, op outobiografiese wyse uitgebeeld, vanaf sy geboorte en ellendige kinderjare tot sy volwassenheid.
Lázaro is 'n prototipiese antiheld, vergelykbaar met Don Quijote; hy is nóg besonder moedig, nóg besonder goedhartig, maar vertel met veel ironie en op beknopte wyse oor sy lotgevalle as dienaar van verskeie meesters, en lê so die skynheiligheid en kleingeestigheid van die belangrikste bevolkingslae bloot. Dit word beskou as die voorloper van die pikareske roman, as gevolg van elemente soos realisme, die eerstepersoonsvertelling, die rondreisende struktuur, die diens aan verskillende meesters en die moraliserende en pessimistiese uitkyk daarvan.
Die boek is in breë trekke 'n ironiese en meedoënlose skets van die samelewing van daardie era. Dit beklemtoon die ondeugde en skynheilige houding van veral die geestelikes en godsdienstiges.
Alhoewel dit nie duidelik is wie die werk geskryf het nie en daar verskeie teorieë bestaan betreffende die outeurskap daarvan, word die boek soms toegeskryf aan Diego Hurtado de Mendoza. Dit was onmiddellik na die publikasie daarvan reeds uiters gewild: in 1554 verskyn reeds drie uitgawes daarvan. Die skrywer was waarskynlik simpatiekgesind teenoor die idees van Erasmus. Dit het daartoe gelei dat die Inkwisisie die werk verbied het; die werk is in 1559 op die Index librorum prohibitorum geplaas. Dit is eers in die negentiende eeu weer volledig gepubliseer.
In sy tyd was Lazarillo de Tormes 'n beroemde werk: twee karakters uit die boek is deur Bredero gebruik vir sy Spaanschen Brabander. Die werk is kort: dit bestaan uit sewe hoofstukke, waarvan een uit slegs agt sinne bestaan.