Lemnos

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Lemnos (Grieks: Λήμνος; Antieke Grieks: Λῆμνος) is 'n Griekse eiland in die noordelike Egeïese See en deel van die Noord-Egeïese eilande. Die eiland vorm administratief deel van 'n aparte munisipaliteit binne die Lemnos-streekseenheid, wat deel is van die Noord-Egeïese streek. Die hoofdorp van die eiland en setel van die munisipaliteit is Myrina.[1] Lemnos is die agtste grootste eiland van Griekeland en beslaan 477,58 km².[2]

Geografie[wysig | wysig bron]

Lemnos uit die ruimte gesien

Lemnos is hoofsaaklik 'n plat eiland, maar die westelike streek, veral die noordweste, is rotsagtig en bergagtig. Op 430 meter bo seevlak is die berg Skopia die hoogste punt. [3] Die hoofdorpe is Myrina, aan die westelike kus, en Moudros aan die oostelike oewer van 'n groot baai in die middel van die eiland. Myrina (ook genoem Kastro, wat "kasteel" beteken) beskik oor 'n goeie hawe. Dit is die setel van alle handel wat met die vasteland plaasvind.

Lemnos het ook 'n woestyn van 7 hektaar, die Pachies Ammoudies van Lemnos.

Klimaat[wysig | wysig bron]

Lemnos het hoofsaaklik 'n Mediterreense klimaat.[4] Winters is oor die algemeen matig, maar sneeu kom ook af en toe voor. Sterk winde is 'n kenmerk van die eiland, veral in Augustus en gedurende die winter, met 'n maksimum gemiddelde windspoed van 20,7 km/h in Februarie, [5] vandaar sy bynaam "die windgeteisterde een" (in Grieks, Ανεμόεσσα) . Die temperatuur is tipies 2 tot 5 grade Celsius minder as in Athene, veral in die somer.

Mitiese Lemnos[wysig | wysig bron]

Vir antieke Grieke was die eiland heilig vir Hefaistos, god van metallurgie, wat — soos self vertel in Ilias — op Lemnos geval het toe Zeus hom uit Olimpus geslinger het. Daar is hy deur die Sinties versorg, volgens Ilias, of deur Thetis (Apollodorus, Bibliotheca I:3.5), en daar het hy saam met 'n Thraciese nimf Cabiro ('n dogter van Proteus) 'n stam verwek wat die Kaberoi genoem is. Heilige inwydingsrites wat aan hulle opgedra is, is op die eiland uitgevoer. Sy antieke hoofstad is Hephaistia genoem ter ere van die god.

Hefaistos se smee, wat op Lemnos geleë was, asook die naam Aethaleia, wat soms gebruik is om daarna te verwys, dui op sy vulkaniese karakter. Daar word gesê dat vuur af en toe uit Mosychlos, een van sy berge, uitgebars het. Die antieke geograaf Pausanias vertel dat 'n klein eilandjie genaamd Chryse, langs die Lemniese kus, deur die see ingesluk is. Daar is nie vulkaniese aktiwiteit op die eiland nie.

Daar word gesê dat die vroegste inwoners 'n Thraciese stam was, wat die Grieke Sintians ("rowers") genoem het. Volgens Hecataeus is die naam Lemnos in die vorm van 'n titel op Cybele onder die Thraciërs toegepas. [6][7] Die aanbidding van Cybele was kenmerkend van Thracië, waar dit in 'n baie vroeë tydperk vanaf Klein-Asië versprei het. Hypsipyle en Myrina (die naam van een van die hoofdorpe) is Amasone-name, wat altyd met Asiatiese Cybele-aanbidding verbind word.

Volgens die uittreksel van die Bibliotheca wat tradisioneel aan Apollodorus toegeskryf word ( Element I:9), toe Dionysus Ariadne op Naxos verlate gevind het, het hy haar na Lemnos gebring waar Thoas, Staphylus, Oenopion en Peparethus gebore is. Plinius die Ouderling in sy Natural History (xxxvi. 13) praat van 'n merkwaardige labirint in Lemnos, wat nie in die moderne tyd geïdentifiseer is nie.

Volgens 'n Helleense legende is die vroue almal deur hul mans verlaat vir Thraciese vroue, en as wraak het hulle elke man op die eiland vermoor. Uit hierdie daad het die uitdrukking Lemniese dade spreekwoordelik onder die Hellene geword. Volgens Apollonius van Rhodes se Argonautica het die Argonaute wat kort daarna geland het slegs vroue op die eiland gevind. Hulle is deur Hypsipyle, dogter van die ou koning Thoas, regeer. Die Argonaute en die Lemniese vroue se afstammelinge is die ras genaamd Minyans. Hulle koning was Euneus, seun van Jason en Hypsipyle, wat wyn en proviand na die Achajers by Troje stuur het. Volgens latere Griekse geskiedkundiges is die Miniane verdryf deur 'n Pelasgiaanse stam wat van Attika gekom het.

Die historiese element onderliggend aan hierdie tradisies is waarskynlik dat die oorspronklike Thraciese mense geleidelik in kommunikasie met die Grieke gebring is namate navigasie die verspreide eilande van die Egeïese See begin verenig het. Die Thraciese inwoners was tegnologies primitief in vergelyking met die Griekse seevaarders.

In 'n ander legende is Philoctetes op Lemnos deur die Grieke op pad na Troje agtergelaat. Daar het hy tien jaar se lyding van sy gewonde voet gely, totdat Odusseus en Neoptolemus hom oorreed het om hulle na Troje te vergesel. Volgens Sophokles het hy langs die berg Hermaeus gewoon, wat Aischylus een van die bakenpunte gemaak het om die nuus van Troje se ondergang aan Argos te kommunikeer.

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Gebou by die heuwel van Poliochne, wat uit die vroeë bronstydperk dateer.
Kabeirio argeologiese terrein
Antieke teater in Hephaistia
Lemnos stele, Lemniese (verwant aan Etruskiese) inskripsies wat in 'n krip ontdek is.

Bekende mense[wysig | wysig bron]

  • Alcamenes (5de eeu vC); beeldhouer
  • Ioannis Dimitriou, katoen- en nyweraarhandelaar
  • Peter Charanis, historikus
  • Komninos Pyromaglou, WWII-weerstandsfiguur
  • Ilias Iliou (1904 – 1985); politikus, leier van United Democratic Left
  • Rallis Kopsidis (1929 - 2010); skilder, skrywer
  • Panagiotis Magdanis, Olimpiese roeier

'n Effens gefiksionaliseerde Lemnos verskyn in die 2013 videospeletjie Arma 3 as die eiland "Altis", deel van die eilandstaat van die "Republiek van Altis en Stratis". Altis is die hoofomgewing van die speletjie, en het oorspronklik die naam "Lemnos" behou voordat 'n voorval in 2012 tussen die speletjie se ontwikkelaars en Griekse owerhede die ontwikkelaars genoop het om die eiland te hernoem. "Stratis", gebaseer op Agios Efstratios, is suid van die eiland soos dit in die werklike lewe is.

In God of War vind Kratos op 'n stadium in die verhaal 'n bottel Lemniaanse wyn, wat hy beweer van Lemnos, 'n plek naby aan waar hy gebore is, af kom. Hy deel dit uiteindelik met sy seun Atreus. [8]

Sien ook[wysig | wysig bron]

  • Lemniese taal
  • Lemniskate
  • Limnio wyn
  • Lemnian Athena
  • Wapenstilstand van Mudros

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "ΦΕΚ B 1292/2010, Kallikratis reform municipalities" (in Grieks). Greece Government Gazette.
  2. "Population & housing census 2001 (incl. area and average elevation)" (PDF) (in Grieks). National Statistical Service of Greece. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 21 September 2015.
  3. Nigel Wilson (31 October 2013). Encyclopedia of Ancient Greece. Routledge. p. 421. ISBN 978-1-136-78800-0.
  4. Kottek, M.; J. Grieser; C. Beck; B. Rudolf; F. Rubel (2006). "World Map of the Köppen-Geiger climate classification updated". Meteorol. Z. 15 (3): 259–263. doi:10.1127/0941-2948/2006/0130. Besoek op 29 Januarie 2013.
  5. "Κλιματικά Δεδομένα ανά Πόλη- ΜΕΤΕΩΓΡΑΜΜΑΤΑ, ΕΜΥ, Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία". www.emy.gr. Besoek op 8 Junie 2023.
  6. Bryant, Jacob (1807). iarchive:anewsystemorana08bryagoog
  7. An Analysis of Antient Mythology. J. Walker. iarchive:anewsystemorana08bryagoog/page/n433|p. 420. Besoek op 12 Augustus 2016 – via Internetargief.
  8. Kratos & Atreus Drink Wine - https://www.youtube.com/watch?v=Kcba7Rvv8Y0

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]