Lohengrin

Lohengrin is 'n romantiese opera van die komponis Richard Wagner. Die première was op 28 Augustus 1850 in Weimar, onder leiding van Franz Liszt. Die basis vir die verhaal is geneem uit Wolfram von Eschenbach se Parsival-epos en die Middeleeuse legendes van die Heilige Graal. Dit is een van Wagner se vroeë operas, wat 'n redelik konvensionele patroon van arias volg, soms met koor, afgewissel met resitatief.[1]
Opsomming
[wysig | wysig bron]Eerste bedryf
[wysig | wysig bron]Die verhaal handel oor Elsa, wie se pa, die hertog van Brabant, sterf. Ná die hertog se dood beskuldig sy regterhand, graaf Frederik van Telramund, haar van broedermoord. Graaf Telramund verdink Elsa dat sy haar broer Godfrey vermoor het om self oor Brabant te regeer. Tewens eis hy die reg op om die Hertog van Brabant op te volg, saam met sy Friese vrou Ortrud.[2]
Wanneer Elsa voor koning Hendrik de Vogelaar gebring word wat haar om 'n verduideliking vra, reageer sy deur te vertel van haar droom dat 'n ridder haar sou help. Op die laaste oomblik verskyn 'n ridder op die horison in 'n boot, getrek deur 'n swaan, op die Schelde. Die Swaanridder daag graaf Telramund uit tot enkelgeveg, met Elsa se hand op die spel. Die ridder wen die geveg, maar laat Telramund lewendig. Elsa behoort nou aan die ridder: hy wil met haar trou, maar op een voorwaarde: sy moet nooit na sy naam of herkoms vra nie. Elsa belowe dit.[3]
Tweede bedryf
[wysig | wysig bron]Telramund is woedend, nie net omdat hy sy eer verloor het nie, maar ook omdat hy sy vrou Ortrud van leuens verdink: daar word gesê dat sy die broedermoord met haar eie oë gesien het. Die egpaar is vasbeslote om dit nie daar te laat nie. Ortrud wil Elsa se guns wen om haar te oorreed om die verbode vraag aan die ridder te vra en Telramund wil die ridder van heksery beskuldig en hom in die geveg verwond om hom van sy vermeende toorkuns te bevry.[4][5]
Op die dag van die bruilof kondig 'n gesant van die koning aan dat Telramund verban gaan word, en die ridder oor Brabant sal regeer as 'Beskermer van Brabant'. Die volgende dag moet hy egter die weermag in die ooste lei. Wanneer die trouoptog met Elsa vooraan die kerk binnekom, eis Ortrud voorrang. Die koning vra Ortrud om die rede vir die rumoer. Telramund val hom in die rede, beskuldig die ridder van heksery en beveel hom om homself te openbaar. Die adellikes bied die ridder hul ondersteuning, maar met slinkse woorde laat Telramund vir Elsa twyfel. Die ridder sien Telramund saam met Elsa, maar toe hy vra of Elsa hom die verbode vraag wil vra, sê sy nee, sodat die huwelik voltrek kan word.[6][7]
Derde bedryf
[wysig | wysig bron]Ná die troue is Elsa en die Swaanridder uiteindelik alleen. Elsa kan haar egter nie beheer nie en vra na sy naam en herkoms. Op daardie oomblik kom Telramund gewapen na vore. Die ridder verslaan hom egter, wat lei tot Telramund se dood. Diep bedroef oor Elsa se vraag, besluit hy om voor die volk en koning te antwoord. Hy maak homself bekend as die Graalridder Lohengrin, seun van Parsival, die Koning van die Heilige Graal. Noudat hy homself bekend gemaak het, moet hy terugkeer, wat beteken dat hy nie die leërs van die Ryk kan aanvoer nie. Hy beloof koning Hendrik wel die finale oorwinning. Hy belowe dat Elsa se broer Godfrey na 'n jaar sal terugkeer, en dat hy sy geseënde horing, swaard en ring vir hom sal nalaat.
Ortrud verklaar dat sy Godfrey in 'n swaan omskep het deur haar heidense gode aan te roep. Deur ’n gebed van Lohengrin daal ’n wit Graalduif uit die hemel en Lohengrin bevry die swaan uit sy kettings, waarna dit weer verander in Godfrey: die nuwe Hertog van Brabant. Deur die wit duif getrek, verdwyn Lohengrin in sy boot oor die horison. Elsa val dood op die grond.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Millington 1992, p. 321.
- ↑ Spencer 2013, p. 70.
- ↑ Wagner 1992, Part One: 1813–41, p. 212.
- ↑ Wagner 1993, p. 312.
- ↑ Wagner 1992, Part One: 1813–41, p. 213.
- ↑ Spencer 2013, pp. 71–72.
- ↑ Spencer 2013, p. 71n.30.
Bronne
[wysig | wysig bron]- Millington, Barry (1992). "The Music". In Millington, Barry (red.). The Wagner Compendium. London: Thames and Hudson.
- Spencer, Stewart (2013). "Part II: Opera, music, drama – 4. The "Romantic operas" and the turn to myth". In Grey, Thomas S. (red.). The Cambridge Companion to Wagner. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64439-6.
- Wagner, Richard (1987). Spencer, Stewart; Millington, Barry (reds.). Selected Letters of Richard Wagner with original texts of passages omitted from existing printed editions. Vertaal deur Spencer, Stewart; Millington, Barry. London: J. M. Dent & Sons.
- Vernon, David (2021). Disturbing the Universe: Wagner's Musikdrama. Edinburgh: Candle Row Press. ISBN 978-1527299245.
- Wagner, Richard (1992). Whittall, Mary (red.). My Life. Vertaal deur Gray, Andrew. New York: Da Capo Press. ISBN 0-306-80481-6.
- Wagner, Richard (1993). "A Communication to My Friends". The Art-Work of the Future and Other Works. Vertaal deur Ellis, William Ashton. Lincoln: University of Nebraska Press. ISBN 0-8032-9752-1.