Nadezjda Kroepskaja
| Nadezjda Kroepskaja | |
|---|---|
 Nadezjda Kroepskaja, omstreeks 1890's.
| |
| Gebore | 26 Februarie [O.S. 14 Februarie] 1869; Sint Petersburg, Russiese Ryk |
| Oorlede | 27 Februarie 1939 Moskou, Sowjetunie |
| Volle naam | Nadezjda Konstantinowna Kroepskaja (Надежда Константиновна Крупская) |
Nadezjda Konstantinowna Kroepskaja (Russies: Наде́жда Константи́новна Кру́пская, ook bekend as Nadia of Kroepskaja; 26 Februarie [O.S. 14 Februarie] 1869 – 27 Februarie 1939)[1] was ’n Russiese Bolsjewistiese rewolusionêr en politikus. Sy is in 1898 getroud met haar mede-rewolusionêr Wladimir Lenin en was van 1929 tot 1939 ’n onderminister van opvoeding.
Vroeë lewe[wysig | wysig bron]
Sy was die dogter van Konstantin Ignatewitsj Kroepski, ’n Russiese offisier, en Elizaweta Wasiljewna Tistrowa, die dogter van grondlose adellikes. Haar ouers se adellike afkoms en opvoeding, tesame met haar eerstehandse kennis van die werkersklas het waarskynlik gelei tot die vorming van baie van Kroepskaja se ideologieë.
As student in Sint Petersburg het sy deelgeneem aan besprekingsgroepe en die teorieë van Karl Marx leer ken. Dit was hier dat sy Lenin ontmoet het.
In Oktober 1896, ’n paar maande ná Lenin se inhegtenisneming wees ’n komplot teen tsaar Aleksander III, is Kroepskaja ook gearresteer. Toe Lenin na Siberië verban word, het hy beweer sy is sy verloofde en die owerheid versoek dat sy by hom aansluit. Dit is toegelaat op voorwaarde dat hulle so gou as moontlik trou.
Ná hul vrylating het sy en Lenin in Londen gaan woon.
Kroepskaja het vermoedelik gely aan Grave se siekte,[2] wat die skildklier aantas en veroorsaak dat die oë uitstaan en die nek styf word.
Ná die rewolusie[wysig | wysig bron]
Kroepskaja was ná die Oktober-rewolusie onder andere onderminister van opvoeding en voorsitter van die opvoedingskomitee, en sy het ’n groot rol gespeel in die stigting van die Kommunistiese Party se jeugliga, die Komsomol. Verder was sy nou betrokke by die organisering van Sowjet-biblioteke. Sy het later ook lid van die party se Sentrale Komitee en van die Opperste Sowjet en ’n ereburger van die Sowjetunie geword. Sy het Die Memoires van Lenin[3] geskryf – dit is die volledigste werk oor die Sowjetleier se lewe voor hy aan die bewind gekom het. Dit eindig in 1919, kort ná die Bolsjewiste se bewindsoorname.
’n Asteroïed wat in 1939 ontdek is, die 2071 Nadezjda, is na haar genoem.[4] ’n Sjokoladefabriek is ook na haar genoem en het vandag steeds die naam Kroepskaja.[5]
Galery[wysig | wysig bron]
-
Nadezjdaja Kroepskaja as jong vrou. -
Kroepskaja in 1936. -
Kroepskaja (middel) in die 1930's. -
Naambord by ’n kindertuin in Berlyn-Spandau, Duitsland.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Nadezhda Krupskaya
- ↑ McNeal, 13.
- ↑ H. Rappaport, Conspirator (Londen: Hutchinson, 2009), 200.
- ↑ N. K. Krupskaya's. Reminiscences of Lenin, Geskryf: 1933; Eerste uitgawe: International Publishers, 1970
- ↑ Schmadel, Lutz D. (2003). Dictionary of Minor Planet Names (5de uitg.). New York: Springer Verlag. p. 168. ISBN 3-540-00238-3.
- ↑ Crace, John (27 Januarie 2010). "The Soviet chocolate named after Lenin's widow". The Guardian (in Engels). London. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Maart 2013. Besoek op 19 Mei 2010.
Bronne[wysig | wysig bron]
- McNeal, Robert Hatch (1973). Bride of the Revolution: Krupskaya and Lenin. Gollancz. ISBN 0-472-61600-5.
- Raymond, Boris The contribution of N. K. Krupskaia to the development of Soviet Russian Librarianship: 1917–1939 (Ann Arbor : Die Universiteit van Chicago, 1978)
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
 |
Wikimedia Commons bevat media in verband met Nadezjda Kroepskaja. |
- Nadezjda Kroepskaja Geargiveer 15 April 2009 op Wayback Machine
- Internetargief
Normdata  |
|
|---|