Nautilus (1800 duikboot)

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
'n Volgrootte snitmodel in Cherbourg, Frankryk

Die Nautilus was 'n primitiewe duikboot wat die eerste keer in 1800 getoets is. Hoewel dit deur Cornelius Drebbel se vaartuig van 1620 voorafgegaan is, word Nautilus meestal as die eerste praktiese duikboot beskou.

Agtergrond[wysig | wysig bron]

Die Nautilus is tussen 1793 en 1797 ontwerp deur die Amerikaanse uitvinder Robert Fulton, wat toe in die Franse Eerste Republiek gewoon het. Hy het onsuksesvol by die Vlootdirektoraat gepleit dat hulle die konstruksie subsidieer as 'n metode om die groeiende Britse seemag teen te staan. Sy tweede, ook onsuksesvolle, voorstel aan hulle was dat hy niks betaal hoef te word totdat die Nautilus van die Britse skepe gesink het nie, en dan slegs 'n klein persentasie van die prysgeld. Fulton het sy volgende voorstel aan die Minister van die Franse Vloot gerig, wat uiteindelik aan hom die toestemming verleen het om die vaartuig te begin bou.

Konstruksie[wysig | wysig bron]

Fulton het die eerste Nautilus van koperplate oor ysterribbes by die Perrier-skeepswerf in Rouen gebou. Dit was 6,48 m lank en 1,93 m breed. Aandrywing is verskaf deur 'n handgeslingerde houtskroef. Die hol ysterboeg was die vaartuig se ballastenk, oorstroom en leeggemaak om dryfvermoë te verander. Twee horisontale vinne of duikvlerke op die kort horisontale roer het die duikhoek beheer.

Nautilus het baie soos 'n moderne navorsingsduikboot gelyk, met 'n lang traanromp. Die ontwerp het 'n waarnemingskoepel ingesluit, ietwat soortgelyk in voorkoms, indien nie in funksie nie, aan die bevelstoring van later duikbote. Wanneer die duikboot op die wateroppervlak was, kon 'n waaiervormige opvoubare seil, wat herinner aan dié wat gewild was op Sjinese skepe, ontplooi word. Behalwe vir lug ingesluit in die vaartuig, kon verdere lug voorsien word deur 'n snorkel wat van waterdigte leer gemaak was.

Toetse[wysig | wysig bron]

Die Nautilus se eerste toetsduik was in die Seine by Rouen, in die Saint-Gervaisdok op 29 Julie 1800. Hierdie toetse was almal suksesvol, maar die rivierstromings het ingemeng met 'n paar toetse, dus het Fulton die duikboot na Le Havre geneem om in die stil soutwater van die hawe te werk. Hy toets die uithouvermoë met 'n aangesteekte kers en vind dat die vlam nie die lugtoevoer van die snorkel oorskry nie. Hy het ook die spoed getoets van sy twee mans wat die skroef slinger teen dié van twee mans wat 'n boot op die oppervlak roei. Nautilus bereik die 360 voet (110 m) afstand twee minute vinniger as die roeibemanning. Gedurende hierdie tyd het hy die skroef verander na een met vier lemme, soos 'n windpomp, en ook die roer.

Wapen[wysig | wysig bron]

Nautilus was van die begin af ontwerp om, wat Fulton 'n "karkas" genoem het, te ontplooi. Dit was 'n skeepsmyn wat bedoel was om gesleep te word totdat dit in kontak met 'n vyandige skip se romp kom. 'n Toestel bo-aan die koepel van die duikboot het 'n gespitste oog in die vyand se houtromp ingedryf. Die duikboot het dan sy myn vrygelaat aan 'n lang lyn wat deur die oog geryg was. Die duikboot het hierna spoedig weggevaar en wanneer die lang lyn klaar uitgerol het, het die myn die teikenromp getref en ontplof d.m.v. 'n ontsteker. Hierdie "karkasse" was verskillende groottes kopersilinders wat tussen 10 en 200 pond buskruit bevat het.

Sien ook[wysig | wysig bron]