Raymonde de Laroche
Raymonde de Laroche (22 Augustus 1882 – 18 Julie 1919) was 'n Franse vlieënier wat vermoedelik die eerste vrou was wat 'n vliegtuig beheer het. Sy het op 8 Maart 1910 die wêreld se eerste gelisensieerde vroulike vlieënier geword.
Sy het die 36ste vliegtuigvlieënierlisensie ontvang wat uitgereik is deur die Aeroclub de France, die wêreld se eerste organisasie wat vlieënierslisensies uitgereik het. Destyds was vlieënierlisensies slegs nodig vir vlieëniers wat vliegtuie vir kommersiële doeleindes gevlieg het.
Vroeë lewe
[wysig | wysig bron]Sy is gebore op 22 Augustus 1882 in Parys, Frankryk, as Elise Raymonde Deroche. Sy was die dogter van 'n loodgieter. Sy het as kind 'n voorliefde vir sport gehad, en later ook vir motorfietse en motors toe sy ouer was. As jong vrou het sy 'n aktrise geword en die verhoognaam "Raymonde de Laroche" gebruik. Sy is geïnspireer deur Wilbur Wright se 1908-demonstrasies van aangedrewe vlug in Parys en was persoonlik bekend met verskeie vlieëniers, insluitend die kunstenaar-wat-vlieënier-geword-het, Léon Delagrange, wat na bewering die pa van haar seun André was. As gevolg van al hierdie inspirasies was De Laroche vasbeslote om ook self te vlieg.[1]
Prestasies in lugvaart
[wysig | wysig bron]In Oktober 1909 het de Laroche 'n beroep op haar vriend, vlieënier en vliegtuigbouer Charles Voisin gedoen om haar te leer hoe om te vlieg. Op 22 Oktober 1909 het de Laroche na die Voisin-broers se vliegtuigbasis by Chalons, 90 miles (140 km) oos van Parys, gegaan. Voisin se vliegtuig kon net een sittende persoon neem, dus het sy die vliegtuig alleen gevlieg, terwyl hy op die grond gestaan en instruksies gegee het. Nadat sy die taxi om die vliegveld bemeester het, het sy opgestyg en 270 m De Laroche se vlug word dikwels aangehaal as die eerste deur 'n vrou in 'n aangedrewe, swaarder-as-lug-vaartuig; daar is bewyse dat twee ander vroue, P. Van Pottelsberghe en Thérèse Peltier, die vorige jaar met Henri Farman en Delagrange onderskeidelik as passasiers gevlieg het, maar nie as vlieëniers nie.[2]
Dekades later het die lugvaartjoernalis Harry Harper geskryf dat alvorens de Laroche haar gevierde vlug op die Voisin gemaak het, sy slegs een keer, vir 'n kort vlug, as passasier gevlieg het; toe sy die eerste keer die kontroles geneem het, het Charles Voisin haar uitdruklik verbied om 'n vlug te probeer; en nadat sy twee keer oor die vliegveld gery het, het sy opgestyg, "tien of vyftien voet hoog" gevlieg en die kontroles met "vernuftige, vinnige presisie" hanteer.[3]
Alhoewel Gabriel Voisin geskryf het, "... my broer [was] heeltemal onder haar invloed",[4] romantiseer die verhaal van de Laroche as 'n eiesinnige vrou, wat die vlug gedoen het ná skrale voorbereiding en teen Voisin se bevele in, byna seker wat plaasgevind het. Die tydskrif Flight, 'n week na die vlug, het berig: "Die barones neem al 'n geruime tyd lesse by M. Chateau, die Voisin-instrukteur, by Chalons, en verlede week Vrydag kon sy vir die eerste keer die stuurwiel vat. Hierdie aanvanklike reis in die lug was slegs 'n baie kort een, en terra firma is na 300 voet (270 m) weer bereik.[5] Flight was ook verantwoordelik daarvoor om die titel "Barones" aan de Laroche te gee, aangesien sy nie van adellike geboorte was nie. Flight het bygevoeg dat sy die volgende dag twee keer om die vliegveld gesirkel het, en "die draaie met uiterste gemak gemaak het". Tydens hierdie vlug van ongeveer vier myl (6 km) het daar 'n sterk rukwind gewaai, maar na die eerste twee draaie het die Barones gesê dat dit haar nie pla nie, aangesien sy die masjien heeltemal onder beheer het."[5]
Op 8 Maart 1910, het de Laroche die eerste vrou in die wêreld geword wat 'n vlieënierlisensie ontvang het toe die Aero-Club of France haar lisensie #36 van die Fédération Aéronautique Internationale (International Aeronautics Federation of FAI) uitgereik het).
De Laroche het deelgeneem aan lugvaartbyeenkomste by Heliopolis in Egipte sowel as Sint Petersburg, Boedapest en Rouen. Tydens die vertoning in St. Petersburg is sy persoonlik deur tsaar Nicholas II gelukgewens. Daar is sy weer voorgehou as "Barones" de Laroche. Na afloop hiervan is die titel algemeen gebruik.
De Laroche se pogings was nie probleemvry nie. La Petite Gironde het op 5 Januarie 1910 oor haar bedrywighede berig. La Petite Gironde het haar die eerste vrou genoem om te vlieg en berig dat haar vliegtuig tydens 'n vlug om die veld by Chalons, met helder lug en ligte wind, 4 of 5 meter bo die grond gevlieg het, maar toe skielik neergestort het. Nadat sy eers bewusteloos was het de Laroche wakker geword en gekla oor inwendige pyne, wat die gevolg van 'n skouerbesering was.[6] In Julie 1910 het de Laroche aan die weeklange lugskou by Reims in Frankryk deelgeneem. Op 8 Julie het haar vliegtuig neergestort, en sy het sulke ernstige beserings opgedoen dat haar herstel twyfelagtig was, maar twee jaar later was sy weer fiks en het teruggekeer om te vlieg. Op 26 September 1912 was sy en Charles Voisin in 'n motorongeluk betrokke. Voisin is dood, en sy is ernstig beseer.[7]
Op 25 November 1913 het de Laroche die Aero-Club of France se Femina-beker gewen vir 'n ononderbroke langafstandvlug wat meer as 4 ure geduur het.[8]
Aangesien vlieg as te gevaarlik vir vroue beskou was, het sy tydens die Eerste Wêreldoorlog, as 'n militêre vlieënier gedien en offisiere van die agterste sones na die voorfronte geneem, tydens aktiewe veldslae.
In Junie 1919 het de Laroche twee vroue hoogterekords opgestel,[9] een op 15 700 feet (4 800 m); en ook die afstandrekord vir vroue, op 201 miles (323 km).
Afsterwe en nalatenskap
[wysig | wysig bron]Op 18 Julie 1919 is[10] de Laroche, wat 'n talentvolle ingenieur was, na die vliegveld by Le Crotoy as deel van haar plan om die eerste vroulike toetsvlieënier te word.[11] Sy was mede-vlieënier van 'n eksperimentele vliegtuig (of sy dit gevlieg het, is nie bekend nie); tydens die aankoms vir die landing het die vliegtuig in 'n duik ingegaan en neergestort, wat beide de Laroche en die medevlieënier se lewens gekos het.
Daar is 'n standbeeld van de Laroche by Parys-Le Bourget-lughawe in Frankryk.[12]
Vanaf 6 tot 12 Maart 2010, om die eeufees van gelisensieerde vrouevlieëniers te vier, het vrouevlieëniers van agt lande op drie kontinente 20 soorte vliegtuie gebruik om 'n nuwe wêreldrekord op te stel: 310 meisies en vroue wat in een week deur vrouevlieëniers aan vlieënierswese bekendgestel is.[13]
Women of Aviation Worldwide Week word jaarliks gedurende die week wat 8 Maart insluit gehou, der herdenking aan Raymonde de Laroche se vlieënierslisensie.[14]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Eileen F. Lebow (2003). Before Amelia: Women Pilots in the Early Days of Aviation. Brassey's. p. 14; https://archive.org/details/beforeameliawome00lebo
- ↑ Early Aviators – Peltier Biography
- ↑ Air Trails, July 1953. "The Brave Baroness – First Licensed Ladybird" by Harry Harper.
- ↑ Voisin, G.: Mes 10000 Cerfs-Volants. Editions Table Ronde, 1960. ISBN 2-7103-2012-6.
- ↑ 5,0 5,1 https://www.sps-aviation.com/story/?id=496
- ↑ https://www.retronews.fr/journal/la-petite-gironde/05-janvier-1910/241/1404861/2
- ↑ Early Aviators – Charles Voisin Biography
- ↑ "Mme de Laroche gagne la Coup Femina". La Revue aérienne (in French). 10 December 1913. p. 669.
- ↑ University of Houson, "Engines of our Ingenuity, No. 1813: Raymonde de Laroche", undated article by John H. Lienhard, besoek op 27 Maart 2008.
- ↑ Polacco, Michel (2017). Pourquoi des avions s'écrasent-ils encore ? [Why are planes crashing again?] (in French). Hachette. p. 22. ISBN 9782851209764, https://books.google.co.za/books?id=YbE7DwAAQBAJ&pg=PT22&redir_esc=y
- ↑ "Raymonde de Laroche". Women in Aviation and Space History. National Air and Space Museum. Besoek op 28 Februarie 2019.
- ↑ "The Baroness of Flight". Historic Wings. 8 Maart 2013. Besoek op 28 Februarie 2019.
- ↑ "Women Pilots' Record: 310 First Flights". AVweb. 1 April 2010. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 4 April 2010.
- ↑ "WOAW – Frequently Asked Questions". Women of Aviation Worldwide Week. Besoek op 28 Februarie 2019.