Rhodes-gedenkteken
Die Rhodes-gedenkteken in Kaapstad herdenk die Britse imperialis en Suider-Afrikaanse sakeman en politikus Cecil John Rhodes.
Dit lê baie opvallend aan die voet van Duiwelspiek, in die Groote Schuur-landgoed in Rondebosch en langs die Upper Campus van die Universiteit van Kaapstad. Teenswoordig is dit deel van die Tafelberg Nasionale Park. Die De Waalrylaan, die M3, loop langs die monument verby. Op die besondere prominente ligging is besluit is deur sir Herbert Baker en sir Rudyard Kipling. Dit het 'n noordoostelike uitsig oor die stad en op 'n helder dag kan tot die Helderberg en die Hottentots-Hollandberge gesien word.
Die doel van die ontwerp deur Francis Edward Masey en sir Herbert Baker was dat die monument Rhodes se ambisie, rustelose energie en dinamiese krag moes uitbeeld en dat die monument soos 'n Griekse tempel sal lyk. Onder op die halfsirkelvormige terras staan 'n brons ruiterstandbeeld genaamd Physical energy deur die beeldhouer George Frederic Watts. Nege-en-veertig trappe (een vir elke jaar van Rhodes se lewe) lei na die rostrum. Langs die trappe is granietmure met op elke muur vier leeus in brons wat oor die stad uitkyk deur John Macallen Swan. Die U-vormige monument bestaan uit Doriese suile met 'n borsbeeld van Rhodes, ook deur J.M. Swan. In die breedte bo die pilare staan geskryf: "To the spirit and life work of Cecil John Rhodes who loved and served South Africa 1853–1902". Uitgekerf in die klip onder die borsbeeld is die bewoording "The immense and brooding spirit still shall quicken and control living. He was the land and dead his soul shall be her soul". Dit kom uit Kipling se gedig “The burial” van 1902.
Die monument is betaal deur die inwoners van Kaapstad en opgerig tussen die jare 1905 en 1908. Italiaanse vakmanne het die groot wit granietblokke op Tafelberg en in die Paarl vir die monument voorberei. Op 5 Julie 1912 is die monument onthul.
Tydens daglig is die monument oop vir besoekers. By uitsondering is dit al gebruik vir buitelug-konserte. Soms word 'n kerkdiens met sonsopkoms tydens Paasfees gehou. Dit is 'n besonder gewilde punt om foto's en films te maak van geleenthede soos huwelike en van die uitsig op Kaapstad.
Sien ook
[wysig | wysig bron]Bibliografie
[wysig | wysig bron]- Lantern, jaargang 29, nr. 3, September 1980. ISSN 0023-8422
- Standard Encyclopaedia of Southern Africa, deel 9. Kaapstad: Nasou, 1973.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Rhodes-gedenkteken.