Gaan na inhoud

Risosfeer

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Diagram van die risosfeer A=amebe wat bakterieë vreet

Die risosfeer is 'n mikrobioom wat gevorm word deur die grond wat in onmiddellike aanraking met die wortels van plante is. Daar word 'n enorm wye verskeidenheid organismes in hierdie mikrobioom aangetref en dit word soms met die term "die plante se tweede genoom" aangedui. Die hoeveelheid genetiese inligting in hierdie tweede genoom kan baie groter wees as die inligting in die plant se eie gene. Die risosfeer se mikrobegemeenskap verteenwoordig die grootste voorraad genetiese verskeidenheid op aarde. Per gram wortel kan daar 1011 mikrobeselle wees wat meer as 30 000 prokariotiese spesies verteenwoordig.

Daar bestaan 'n sterk wisselwerking tussen die plant en die risosfeer se bewoners. Die plant se wortel skei stowwe uit waarmee die risosfeer beïnvloed word en die een plant het nie dieselfde risosfeer as die ander nie.[1]

Stikstofbindende bakterieë

[wysig | wysig bron]

Een groep mikrobes wat in die risosfeer leef is die stiktofbindende bakterieë wat vermag die stikstof van die lug -wat baie min reaktief is- om te sit in stikstofverbindings. Plante vermag nie om dit self te doen nie, maar daar is samewerking tussen byvoorbeeld grasspesies soos koring en mielies met bakteriespesies uit die genus Azospririllum in hul risosfeer wat 'n voordelige effek op die plantegroei het. Afskeidings van die plant speel 'n belangrike rol in hierdie samewerking.

Daar is ook plante wat hierdie samewerking tot 'n simbiotiese vennootskap ontwikkel het. Dit is veral die geval in peulgewasse wat knoppies aan hulle wortels het waarin stikstofbindende bakterieë uit die genera Rhizobium en Bradyrhizobium 'n tuiste vind.[2]

Ander bevordering van die plant se groei

[wysig | wysig bron]

Daar is risobakterieë -bakterieë wat in die risosfeer tuis is- wat die plant op ander wyse help om te groei, byvoorbeeld deur:[3]

  1. fosfate oplosbaar te maak
  2. yster oplosbaar te maak
  3. groeihormone te produseer
  4. die plant te beskerm teen plantpatogene

Verwysings

[wysig | wysig bron]