Simfonie no. 2 in D-majeur, op. 36 (Beethoven)
Simfonie in D-majeur | |
---|---|
No. 2 | |
deur Ludwig van Beethoven | |
Portret van die komponis in 1803, die jaar van die simfonie se première | |
Katalogus | Op. 36 |
Styl | Klassieke periode |
Gekomponeer | 1801 | –1802
Toewyding | Karl Alois, prins Lichnowsky |
Opgevoer | 5 Mei 1803, Wene |
Bewegings | Vier |
Die Tweede Simfonie in D-majeur, Opus 36, is 'n simfonie in vier bewegings wat tussen 1801 en 1802 deur Ludwig van Beethoven gekomponeer is. Die werk is opgedra aan Karl Alois, prins Lichnowsky.
Agtergrond
[wysig | wysig bron]Beethoven se tweede simfonie is meestal gekomponeer tydens Beethoven se verblyf in Heiligenstadt in 1802, in 'n tyd toe sy doofheid vererger het en hy begin besef het dat dit onomkeerbaar sou wees. Die werk is vir die eerste keer op 5 April 1803 in die Theatre an der Wien in Wene uitgevoer onder leiding van die komponis self. Tydens dieselfde konsert is die Derde Klavierkonsert en die oratorium Christus op die Olyfberg ook vir die eerste keer uitgevoer.[1] Dit is een van die laaste werke uit Beethoven se vroeë tydperk.
Beethoven het die Tweede Simfonie sonder 'n standaardmenuet gekomponeer; in plaas daarvan neem 'n scherzo dié plek in, wat die komposisie 'n veel groter omvang en energie gee. Die scherzo en die laaste beweging word gevul met Beethoveniaanse musikale grappies, wat baie kritici van die tyd geskok het. Een Weense kritikus vir die Zeitung fuer die elegante Welt (Afrikaans: Koerant vir die elegante wêreld) het beroemd oor die simfonie geskryf dat dit 'n afskuwelike, gewonde draak is wat weier om te sterf, maar in sy laaste pyne ineenkrimp en hom uiteindelik in die vierde beweging doodbloei.[2]
Instrumentasie
[wysig | wysig bron]Die simfonie is gekomponeer vir twee fluite, twee hobo's, twee klarinette (in A), twee fagotte, twee horings (in D, E en A), twee trompette (in D, maar slegs vir eerste, derde en vierde bewegings), keteltromme (ook slegs in die eerste, derde en vierde beweging) en strykers. Die komponis het ook 'n transkripsie van die hele simfonie vir klaviertrio gekomponeer, wat dieselfde opusnommer het.
Vorm
[wysig | wysig bron]- 1. Adagio molto – Allegro con brio (D major) (lêerinligting) — speel in blaaier (beta)
- Probleme om na lêer te luister? Sien die mediahulp.
Die simfonie bestaan uit vier bewegings:
- Adagio molto, 3/4 (Allegro con brio, 4/4 D-majeur )
- Larghetto, 3/8 (A-majeur )
- Scherzo: Allegro, 3/4 (D-majeur)
- Allegro molto, 2/2 (D-majeur)
'n Tipiese opvoering duur tussen 33 en 36 minute.
Eerste beweging
[wysig | wysig bron]Die inleiding (adagio molto – "baie stadig") begin in D-majeur, maar verander in maat 11 na B-mol-majeur. In maat 12 tot 16 moduleer dit vir 'n oogwink na B-mol-majeur en onmiddellik terug na D. Die eksposisie (allegro con brio – "vinnig met geesdrif") begin met die A-tema in D-majeur tot maat 57. 'n Oorgang na die B-tema duur voort tot maat 72 en moduleer na A-mineur op maat 61. Die B-tema begin in A-majeur in maat 73 en beweeg weer terug na A-mineur op maat 113, met 'n kodetta in maat 117 tot 136 (wat in maat 120 weer terugkeer na D-majeur). Die ontwikkeling behels materiaal uit die A-tema wat deurlopend deur verskillende modulasies gaan. In maat 216 keer die A-tema terug in die rekapitulasie, wat tot maat 228 aanhou. Daar is 'n oorgang in maat 229 tot 244, wat na die B-tema in maat 245 terugkeer, maar hierdie keer in die tonika. In maat 327 keer B-mol-majeur kortliks terug, maar die toonaard herstel weer na D-majeur in maat 334 met 'n koda van maat 340 tot 360.
Tweede beweging
[wysig | wysig bron]Hierdie beweging, larghetto, ("effens stadig") is in die dominantsleutel van A-majeur en een van Beethoven se langste simfoniese stadige bewegings. Daar is duidelike aanduidings van die invloed van volksmusiek en die herderlike (pastorale), wat 'n vooruitblik is op die Sesde Simfonie.
Dié beweging is, soos die eerste beweging, in sonatevorm. Franz Schubert haal uit dié beweging aan in die tweede deel van sy Grand Duo vir klavier.[3]
Derde beweging
[wysig | wysig bron]Hierdie beweging, Scherzo: Allegro ("vinnig"), omsluit 'n melodieuse hobo-en-fagotkwartet in 'n tipies klinkende Oostenrykse syklapdans.
Vierde beweging
[wysig | wysig bron]Die vierde beweging, Allegro molto ("baie vinnig"), bestaan uit baie vinnige strykpassasies. Die musikoloog Robert Greenberg van die San Francisco Konservatorium vir Musiek beskryf die hoogs ongewone openingsmotief as 'n hik of winderigheid, gevolg deur 'n sug van pyn. Volgens Greenberg was Beethoven se spysverteringsprobleme – wat veral erg was in tye van groot spanning, soos die herfs van 1802 – legendaries. Dit was bykans sedert die dag van die première al bekend dat dit is waaroor die musiek handel. Beethoven het dit nooit ontken nie; trouens, hy het dit aangemoedig. Hoe kon só 'n interpretasie enigsins anders so algemeen word? En algemeen is dit beslis.[4]
Die musikoloog en komponis Bryan Townsend verwys egter na Greenberg se bewering as "'n voorbeeld van musikologiese oorreaksie".[5] Greenberg gee ook geen bronne om sy interpretasie te verdedig wat hy in sy kursusse "The symphonies of Beethoven" en "How to listen to and great great music" voorstel nie.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Steinberg, M. 1998. The concerto: A listener's guide. Oxford: Oxford University Press, bl. 59–63.
- ↑ Beethoven Symphony No. 2, Allmusic
- ↑ Grove, G.C.B. 1962. Beethoven and his nine symphonies. Derde uitgawe. New York: Dover Publications, bl. 28–33.
- ↑ Greenberg, R. 1996. Symphony No. 2: Beethoven at the Edge II. Op The Symphonies of Beethoven [DVD-reeks]. Chantilly: The Teaching Company.
- ↑ "The Music Salon: Beethoven: Symphony No. 2". 18 Julie 2013.
Eksterne skakels
[wysig | wysig bron]- 'n Ontleding van Beethoven se tweede simfonie op die bladsy All about Ludiwg van Beethoven.
- 'n Volledige uitvoering van die simfonie deur die Hanover Band onder leiding van Benjamin Bayl.
- Simfonie No. 2: Partituur op die International Music Score Library Project
- 'n Visuele ontleding van die simfonie.