Ideologie: Verskil tussen weergawes

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Content deleted Content added
Sal môre klaarmaak
No edit summary
Lyn 1: Lyn 1:
'n '''Ideologie''' (meervoud: ideologieë) is 'n versameling idees wat die grondslag van 'n politieke of ekonomiese teorie of stelsel vorm, veral idees wat tot starheid, onversetlikheid van denke op optrede lei. Daar is baie verskillende tipes ideologieë. Voorbeelde hiervan is [[kommunisme]], [[sosialisme]] en [[kapitalisme]]. Iemand wat 'n bepaalde ideologie voorstaan of beoefen, word 'n ideoloog genoem.
{{Verwyderingskandidaat}}
'n '''Ideologie''' (meervoud: ideologieë) is 'n idee wat die grondslag van 'n politieke of ekonomiese teorie of stelsel vorm, veral idees wat tot starheid, onversetlikheid van denke op optrede lei. Daar is baie verskillende tipes ideologieë. Voorbeelde hiervan is [[kommunisme]], [[sosialisme]] en [[kapitalisme]]. Iemand wat 'n bepaalde ideologie voorstaan of beoefen, word 'n ideoloog genoem.


Ideologieë kan in twee hooftipes ingedeel word: ''politieke ideologieë'' en ''epistemologiese ideologie''. Politieke ideologieë is etiese idees oor hoe 'n land regeer moet word. Epistemologiese ideologieë is idees oor die [[filosofie]], die [[heelal]], en hoe mense besluite moet neem.
Ideologieë kan in twee hooftipes ingedeel word: [[Politieke filosofie|politieke]] en [[Epistemologie|epistemologiese ideologieë]]. Politieke ideologieë is etiese idees oor hoe 'n land regeer moet word. Epistemologiese ideologieë is idees oor die [[filosofie]], die [[heelal]], en hoe mense besluite moet neem.


Politieke ideologieë het twee dimensies:
Politieke ideologieë het twee dimensies:
# ''Doelwitte'': hoe die samelewing behoort te werk (of gereël moet word).
# ''Doelwitte'': hoe die samelewing behoort te werk (of gereël moet word).
# ''Metodes'': die mees geskikte maniere om die ideale reëling te bereik.
# ''Metodes'': die mees geskikte maniere om die ideale reëling te bereik.
Ideologieë word soms deur hulle posisie in die politieke spektrum geïdentifiseer. Voorbeelde hiervan is linkse, sentrum en regse politiek. Hierdie definisies is egter meestal omstrede. Ideologieë moet ook van politieke strategieë (soos [[populisme]]) en enkele kwessies waarom 'n party gebou is (soos die wettiging van [[dagga]]) onderskei word.
Ideologieë word soms deur hulle posisie in die politieke spektrum geïdentifiseer. Voorbeelde hiervan is linkse, sentrum en regse politiek. Hierdie definisies is egter meestal omstrede. Ideologieë moet onderskei word van politieke strategieë (soos [[populisme]]) en enkele kwessies waarom 'n party gebou is (soos die wettiging van [[dagga]]).


Daar is baie kommentators wat beweer dat ons vandag in 'n post-ideologieiese era leef,<ref>Bell, D. ''The End of Ideology: On the Exhaustion of Political Ideas in the Fifties (2000) (2de ed.). Cambridge, Mass: Harvard University Press, p. 393''</ref> waarin verlossende en alles-omvattende ideologieë misluk het. Die sienswyse word dikwels met [[Francis Fukuyama]] se skrywes oor die "einde van geskiedenis" geassosieer.<ref>Fukuyama, F. (1992)''The End of History and the Last Man.'' USA: The Free Press, xi</ref>
Daar is baie kommentators wat beweer dat ons vandag in 'n post-ideologieiese era leef,<ref>Bell, D. ''The End of Ideology: On the Exhaustion of Political Ideas in the Fifties (2000) (2de ed.). Cambridge, Mass: Harvard University Press, p. 393''</ref> waarin verlossende en alles-omvattende ideologieë misluk het. Die sienswyse word dikwels met [[Francis Fukuyama]] se skrywes oor die "einde van geskiedenis" geassosieer.<ref>Fukuyama, F. (1992)''The End of History and the Last Man.'' USA: The Free Press, xi</ref>

Wysiging soos op 08:54, 16 Augustus 2014

'n Ideologie (meervoud: ideologieë) is 'n versameling idees wat die grondslag van 'n politieke of ekonomiese teorie of stelsel vorm, veral idees wat tot starheid, onversetlikheid van denke op optrede lei. Daar is baie verskillende tipes ideologieë. Voorbeelde hiervan is kommunisme, sosialisme en kapitalisme. Iemand wat 'n bepaalde ideologie voorstaan of beoefen, word 'n ideoloog genoem.

Ideologieë kan in twee hooftipes ingedeel word: politieke en epistemologiese ideologieë. Politieke ideologieë is etiese idees oor hoe 'n land regeer moet word. Epistemologiese ideologieë is idees oor die filosofie, die heelal, en hoe mense besluite moet neem.

Politieke ideologieë het twee dimensies:

  1. Doelwitte: hoe die samelewing behoort te werk (of gereël moet word).
  2. Metodes: die mees geskikte maniere om die ideale reëling te bereik.

Ideologieë word soms deur hulle posisie in die politieke spektrum geïdentifiseer. Voorbeelde hiervan is linkse, sentrum en regse politiek. Hierdie definisies is egter meestal omstrede. Ideologieë moet onderskei word van politieke strategieë (soos populisme) en enkele kwessies waarom 'n party gebou is (soos die wettiging van dagga).

Daar is baie kommentators wat beweer dat ons vandag in 'n post-ideologieiese era leef,[1] waarin verlossende en alles-omvattende ideologieë misluk het. Die sienswyse word dikwels met Francis Fukuyama se skrywes oor die "einde van geskiedenis" geassosieer.[2]

Verwysings

  1. Bell, D. The End of Ideology: On the Exhaustion of Political Ideas in the Fifties (2000) (2de ed.). Cambridge, Mass: Harvard University Press, p. 393
  2. Fukuyama, F. (1992)The End of History and the Last Man. USA: The Free Press, xi