Federico Fellini: Verskil tussen weergawes

Wysig skakels
in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Blaai deur geskiedenis
← Ouer wysigingNuwer wysiging →
Content deleted Content added
VisueelWikiteks
Opruim
Lyn 29: Lyn 29:
|opskrif10 =
|opskrif10 =
|10 =
|10 =
|opskrif11 =
|11 =
|opskrif12 =
|12 =
|opskrif13 =
|13 =
|opskrif14 =
|14 =
|opskrif15 =
|15 =
|opskrif16 =
|16 =
|opskrif17 =
|17 =
|opskrif18 =
|18 =
|opskrif19 =
|19 =
|opskrif20 =
|20 =
}}
}}

'''Federico Fellini''' (Rimini, 20 Januarie 1920 – [[Rome]], 31 Oktober 1993) was ’n [[Italië|Italiaanse]] rolprentvervaardiger en -regisseur. Hy word beskou as een van die invloedrykste regisseurs van die 20ste eeu.
'''Federico Fellini''' (Rimini, 20 Januarie 1920 – [[Rome]], 31 Oktober 1993) was ’n [[Italië|Italiaanse]] rolprentvervaardiger en -regisseur. Hy word beskou as een van die invloedrykste regisseurs van die 20ste eeu.


Fellini se rolprente is psigologiese en/of sosiale dramas waarin ’n fantasieryke karakter, dikwels op homself geskoei, op soek is na die betekenis van sy lewe. Dié soektogte word gekenmerk deur die gebruik van herinneringe, drome, fantasieë en obsessies. Duidelik outobiografiese dramas is ''La Dolce Vita'' (1960), ''Otto e Mezzo'' (1963) en ''Amarcord'' (1973).
Fellini se rolprente is psigologiese en/of sosiale dramas waarin ’n fantasieryke karakter, dikwels op homself geskoei, op soek is na die betekenis van sy lewe. Dié soektogte word gekenmerk deur die gebruik van herinneringe, drome, fantasieë en obsessies. Duidelik outobiografiese dramas is ''La Dolce Vita'' (1960), ''Otto e Mezzo'' (1963) en ''Amarcord'' (1973).


Sy rolprente het nie ’n aaneenlopende verhaal nie en bestaan dikwels uit ’n aaneenryging van situasies en gebeurtenisse waarin die karakters allerlei vreemde dinge ondervind. Die tonele is dikwels buitensporig met oordrewe dekor, besondere kostuums, baie grimering, opvallende kleure en skilderagtige plekke.
Sy rolprente het nie ’n aaneenlopende verhaal nie en bestaan dikwels uit ’n aaneenryging van situasies en gebeurtenisse waarin die karakters allerlei vreemde dinge ondervind. Die tonele is dikwels buitensporig met oordrewe dekor, besondere kostuums, baie grimering, opvallende kleure en skilderagtige plekke.


Terselfdertyd lewer die rolprente sosiale kritiek deurdat die karakter in aanraking kom met die skynwêreld van die Italiaanse aristokrasie, die dekadensie van die [[bourgeoisie]], die geslotenheid van die konserwatiewe platteland of die skynheiligheid van die [[Rooms-Katolieke Kerk]]. Die hoofkarakter word dikwels omring deur ’n klomp eksentrieke karakters.
Terselfdertyd lewer die rolprente sosiale kritiek deurdat die karakter in aanraking kom met die skynwêreld van die Italiaanse aristokrasie, die dekadensie van die [[bourgeoisie]], die geslotenheid van die konserwatiewe platteland of die skynheiligheid van die [[Rooms-Katolieke Kerk]]. Die hoofkarakter word dikwels omring deur ’n klomp eksentrieke karakters.


== Loopbaan==
== Loopbaan ==
[[Lêer:Federico Fellini.jpg|thumb|left|180px|’n Jong Fellini.]]
[[Lêer:Federico Fellini.jpg|duimnael|links|180px|’n Jong Fellini.]]
Op tienjarige ouderdom het Fellini van die huis af weggeloop en by ’n sirkus aangesluit. As jong man het hy draaiboeke vir radiostukke en rolprente (hoofsaaklik vir [[Roberto Rossellini]]) geskryf en geteken voordat hy self begin rolprente maak het.
Op tienjarige ouderdom het Fellini van die huis af weggeloop en by ’n sirkus aangesluit. As jong man het hy draaiboeke vir radiostukke en rolprente (hoofsaaklik vir [[Roberto Rossellini]]) geskryf en geteken voordat hy self begin rolprente maak het.


In 1944, ná die val van [[Benito Mussolini]], het hy ’n winkel in [[Rome]] oopgemaak waarin hy sy eie tekeninge verkoop het, asook dié van De Seta, Verdini, Camerini, Scarpelli, Majorana, Guasta, Giobbe, Attalo, Migneco – almal skrywers, regisseurs en ander intellektuele in die Italiaanse rolprentbedryf. In dieselfde jaar het hy begin werk aan Rossellini se ''Roma, città aperta'', met [[Aldo Fabrizi]] in die hoofrol. Fellini was ook die medeskrywer van Rossellini se rolprent ''Paisà'' (1946). Verder het hy geskryf vir regisseurs soos Alberto Lattuada, Pietro Germi en Luigi Comencini.
In 1944, ná die val van [[Benito Mussolini]], het hy ’n winkel in [[Rome]] oopgemaak waarin hy sy eie tekeninge verkoop het, asook dié van De Seta, Verdini, Camerini, Scarpelli, Majorana, Guasta, Giobbe, Attalo, Migneco – almal skrywers, regisseurs en ander intellektuele in die Italiaanse rolprentbedryf. In dieselfde jaar het hy begin werk aan Rossellini se ''Roma, città aperta'', met [[Aldo Fabrizi]] in die hoofrol. Fellini was ook die medeskrywer van Rossellini se rolprent ''Paisà'' (1946). Verder het hy geskryf vir regisseurs soos Alberto Lattuada, Pietro Germi en Luigi Comencini.


In 1947 was hy saam met Tullio Pinelli die skrywer van die draaiboek van ''Senza pietà'' van [[Alberto Lattuada]]. In [[1948]] het hy in Rossellini se ''Il miracolo'' gespeel. Hy was ook draaiboekskrywer en assistent van Rossellini se ''Francesco, giullare di Dio.'' In 1950-1952 was hy as assistent betrokke by verskillende produksies van [[Pietro Germi]].
In 1947 was hy saam met Tullio Pinelli die skrywer van die draaiboek van ''Senza pietà'' van [[Alberto Lattuada]]. In [[1948]] het hy in Rossellini se ''Il miracolo'' gespeel. Hy was ook draaiboekskrywer en assistent van Rossellini se ''Francesco, giullare di Dio.'' In 1950–1952 was hy as assistent betrokke by verskillende produksies van [[Pietro Germi]].


Fellini se eerste film is ''Luci Del Varieta'' (1950). Dit is geskryf deur [[Alberto Lattuada]] en Fellini self, volgens ’n idee van Fellini. Dié twee het ook die regie behartig. Hoewel hy teen dié tyd al 31 rolprente van onder andere Rossellini help skryf en regisseer het, is dit die eerste prent wat op sy eie idees geskoei is.
Fellini se eerste film is ''Luci Del Varieta'' (1950). Dit is geskryf deur [[Alberto Lattuada]] en Fellini self, volgens ’n idee van Fellini. Dié twee het ook die regie behartig. Hoewel hy teen dié tyd al 31 rolprente van onder andere Rossellini help skryf en regisseer het, is dit die eerste prent wat op sy eie idees geskoei is.


Fellini se tweede rolprent, ''Lo sceicco bianco'' (1951), met [[Alberto Sordi]], is die eerste prent waarvan hy die regie alleen behartig het. Met die prent ''I vitelloni'' (1953) het hy internasionale roem verwerf en ''La strada'' (1954) het hom ’n [[Oscar]] in die sak gebring. Ná die internasionale sukses van sy omstrede ''La dolce vita'' (1960) het hy sy bekendste film, ''Otto e mezzo'' (1963), geregisseer. Dit word beskou as een van die belangrikste rolprente van die [[modernisme]]. Dit gaan oor ’n regisseur se worsteling met sy gewete en sy soeke na idees vir ’n nuwe rolprent. Herinneringe speel ’n belangrike rol in die prent.
Fellini se tweede rolprent, ''Lo sceicco bianco'' (1951), met [[Alberto Sordi]], is die eerste prent waarvan hy die regie alleen behartig het. Met die prent ''I vitelloni'' (1953) het hy internasionale roem verwerf en ''La strada'' (1954) het hom ’n [[Oscar]] in die sak gebring. Ná die internasionale sukses van sy omstrede ''La dolce vita'' (1960) het hy sy bekendste film, ''Otto e mezzo'' (1963), geregisseer. Dit word beskou as een van die belangrikste rolprente van die [[modernisme]]. Dit gaan oor ’n regisseur se worsteling met sy gewete en sy soeke na idees vir ’n nuwe rolprent. Herinneringe speel ’n belangrike rol in die prent.
Lyn 72: Lyn 53:
In 1993 het Fellini ’n Oscar ontvang vir sy hele [[oeuvre]]. In dieselfde jaar is hy in Rome oorlede.
In 1993 het Fellini ’n Oscar ontvang vir sy hele [[oeuvre]]. In dieselfde jaar is hy in Rome oorlede.


== Privaatlewe==
== Privaatlewe ==
Fellini het in 1943 getrou met die aktrise [[Giulietta Masina]], wat dikwels in sy prente te sien was. Hulle het in 1945 ’n seun gehad wat net twee weke lank gelewe het. Dit was hul enigste kind.
Fellini het in 1943 getrou met die aktrise [[Giulietta Masina]], wat dikwels in sy prente te sien was. Hulle het in 1945 ’n seun gehad wat net twee weke lank gelewe het. Dit was hul enigste kind.


Lyn 95: Lyn 76:
| [[1953]]
| [[1953]]
| ''I vitelloni''
| ''I vitelloni''
|
|
|
|
|-style=background:#efefef;
|-style=background:#efefef;
| [[1953]]
| 1953
| ''L'amore in città''
| ''L'amore in città''
| ''Love in the City''
| ''Love in the City''
|
|
|-
|-
| [[1954]]
| [[1954]]
| ''La strada''
| ''La strada''
|
|
| Oscar vir beste buitelandse film
| Oscar vir beste buitelandse film
|-style=background:#efefef;
|-style=background:#efefef;
| [[1955]]
| [[1955]]
| ''Il bidone''
| ''Il bidone''
|
|
|
|
|-
|-
Lyn 120: Lyn 101:
| [[1960]]
| [[1960]]
| ''La dolce vita''
| ''La dolce vita''
|
|
| Oscar vir beste kostuums
| Oscar vir beste kostuums
|-
|-
| [[1962]]
| [[1962]]
| ''Boccaccio '70''
| ''Boccaccio '70''
|
|
|
|
|-style=background:#efefef;
|-style=background:#efefef;
| [[1963]]
| [[1963]]
Lyn 140: Lyn 121:
| [[1969]]
| [[1969]]
| ''Satyricon''
| ''Satyricon''
|
|
|
|
|-
|-
Lyn 155: Lyn 136:
| [[1973]]
| [[1973]]
| ''Amarcord''
| ''Amarcord''
|
|
| Oscar vir beste buitelandse film
| Oscar vir beste buitelandse film
|-style=background:#efefef;
|-style=background:#efefef;
Lyn 198: Lyn 179:
* Thompson, K. & Bordwell, D. (2003) ''Film History. An Introduction''. 2de uitgawe. New York: McGraw-Hill.
* Thompson, K. & Bordwell, D. (2003) ''Film History. An Introduction''. 2de uitgawe. New York: McGraw-Hill.
* Bachmann, G. (1994) ‘A Guest in My Own Dreams: An Interview with Federico Fellini’, in: ''Film Quarterly'', Vol. 47, No. 3 (Spring, 1994), ble. 2-15.
* Bachmann, G. (1994) ‘A Guest in My Own Dreams: An Interview with Federico Fellini’, in: ''Film Quarterly'', Vol. 47, No. 3 (Spring, 1994), ble. 2-15.
* IMDb.com, Inc. (1990-2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).
* IMDb.com, Inc. (1990–2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).


== Eksterne skakels==
== Eksterne skakels ==
* IMDb.com, Inc. (1990-2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).
* IMDb.com, Inc. (1990–2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).
* Fellini, F. (s.a.) ‘Vita’, Fellini. http://web.archive.org/web/20070427192509/http://www.fellini.it/vita.shtm (21-06-2008).
* Fellini, F. (s.a.) ‘Vita’, Fellini. http://web.archive.org/web/20070427192509/http://www.fellini.it/vita.shtm (21-06-2008).
* Fellini, F. (s.a.) ‘Biografia’, Fondazione Fellini. http://www.federicofellini.it/biografia.asp?id=24&cmd_search=Page (21-06-2008).
* Fellini, F. (s.a.) ‘Biografia’, Fondazione Fellini. http://www.federicofellini.it/biografia.asp?id=24&cmd_search=Page (21-06-2008).
* Shanahan, A. (2002) ‘Federico Fellini’s cinema’, in: B. Mousoulis, senses of cinema. http://www.sensesofcinema.com/2002/great-directors/fellini/ (21-06-2008).
* Shanahan, A. (2002) ‘Federico Fellini’s cinema’, in: B. Mousoulis, senses of cinema. http://www.sensesofcinema.com/2002/great-directors/fellini/ (21-06-2008).
* Encyclopaedia Britannica, Inc. (1994-2008) ‘Federico Fellini Biography (1920-1993)’, Biography.com. http://www.biography.com/search/article.do?id=9292860&page=1 (21-06-2008).
* Encyclopaedia Britannica, Inc. (1994–2008) ‘Federico Fellini Biography (1920–1993)’, Biography.com. http://www.biography.com/search/article.do?id=9292860&page=1 (21-06-2008).
* Maraini, T. (1999) ‘Chatting about other things. An interview with Federico Fellini.’ A. K. Bierman (vert.), Morris, G, Bright Lights Film Journal. http://www.brightlightsfilm.com/26/fellini1.html (21-06-2008).
* Maraini, T. (1999) ‘Chatting about other things. An interview with Federico Fellini.’ A. K. Bierman (vert.), Morris, G, Bright Lights Film Journal. http://www.brightlightsfilm.com/26/fellini1.html (21-06-2008).
* [http://web.tiscali.it/mauriziodibona/fellini_file/disegno4.htm Illustraties door Fellini]
* [http://web.tiscali.it/mauriziodibona/fellini_file/disegno4.htm Illustraties door Fellini]
*{{CommonsKategorie-inlyn|Federico Fellini}}
* {{CommonsKategorie-inlyn|Federico Fellini}}
*[[image:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http://en.wikipedia.org/wiki/Sergei_Eisenstein Engelse Wikipedia]</small>
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [[:en:Sergei Eisenstein|Engelse Wikipedia]]


{{DEFAULTSORT:Fellini, Federico}}
{{DEFAULTSORT:Fellini, Federico}}

Wysiging soos op 08:03, 27 Februarie 2016

Federico Fellini

Gebore 20 Januarie 1920
Geboorteland Italië
Oorlede 31 Oktober 1993
Plek Rome

Federico Fellini (Rimini, 20 Januarie 1920 – Rome, 31 Oktober 1993) was ’n Italiaanse rolprentvervaardiger en -regisseur. Hy word beskou as een van die invloedrykste regisseurs van die 20ste eeu.

Fellini se rolprente is psigologiese en/of sosiale dramas waarin ’n fantasieryke karakter, dikwels op homself geskoei, op soek is na die betekenis van sy lewe. Dié soektogte word gekenmerk deur die gebruik van herinneringe, drome, fantasieë en obsessies. Duidelik outobiografiese dramas is La Dolce Vita (1960), Otto e Mezzo (1963) en Amarcord (1973).

Sy rolprente het nie ’n aaneenlopende verhaal nie en bestaan dikwels uit ’n aaneenryging van situasies en gebeurtenisse waarin die karakters allerlei vreemde dinge ondervind. Die tonele is dikwels buitensporig met oordrewe dekor, besondere kostuums, baie grimering, opvallende kleure en skilderagtige plekke.

Terselfdertyd lewer die rolprente sosiale kritiek deurdat die karakter in aanraking kom met die skynwêreld van die Italiaanse aristokrasie, die dekadensie van die bourgeoisie, die geslotenheid van die konserwatiewe platteland of die skynheiligheid van die Rooms-Katolieke Kerk. Die hoofkarakter word dikwels omring deur ’n klomp eksentrieke karakters.

Loopbaan

’n Jong Fellini.

Op tienjarige ouderdom het Fellini van die huis af weggeloop en by ’n sirkus aangesluit. As jong man het hy draaiboeke vir radiostukke en rolprente (hoofsaaklik vir Roberto Rossellini) geskryf en geteken voordat hy self begin rolprente maak het.

In 1944, ná die val van Benito Mussolini, het hy ’n winkel in Rome oopgemaak waarin hy sy eie tekeninge verkoop het, asook dié van De Seta, Verdini, Camerini, Scarpelli, Majorana, Guasta, Giobbe, Attalo, Migneco – almal skrywers, regisseurs en ander intellektuele in die Italiaanse rolprentbedryf. In dieselfde jaar het hy begin werk aan Rossellini se Roma, città aperta, met Aldo Fabrizi in die hoofrol. Fellini was ook die medeskrywer van Rossellini se rolprent Paisà (1946). Verder het hy geskryf vir regisseurs soos Alberto Lattuada, Pietro Germi en Luigi Comencini.

In 1947 was hy saam met Tullio Pinelli die skrywer van die draaiboek van Senza pietà van Alberto Lattuada. In 1948 het hy in Rossellini se Il miracolo gespeel. Hy was ook draaiboekskrywer en assistent van Rossellini se Francesco, giullare di Dio. In 1950–1952 was hy as assistent betrokke by verskillende produksies van Pietro Germi.

Fellini se eerste film is Luci Del Varieta (1950). Dit is geskryf deur Alberto Lattuada en Fellini self, volgens ’n idee van Fellini. Dié twee het ook die regie behartig. Hoewel hy teen dié tyd al 31 rolprente van onder andere Rossellini help skryf en regisseer het, is dit die eerste prent wat op sy eie idees geskoei is.

Fellini se tweede rolprent, Lo sceicco bianco (1951), met Alberto Sordi, is die eerste prent waarvan hy die regie alleen behartig het. Met die prent I vitelloni (1953) het hy internasionale roem verwerf en La strada (1954) het hom ’n Oscar in die sak gebring. Ná die internasionale sukses van sy omstrede La dolce vita (1960) het hy sy bekendste film, Otto e mezzo (1963), geregisseer. Dit word beskou as een van die belangrikste rolprente van die modernisme. Dit gaan oor ’n regisseur se worsteling met sy gewete en sy soeke na idees vir ’n nuwe rolprent. Herinneringe speel ’n belangrike rol in die prent.

In 1993 het Fellini ’n Oscar ontvang vir sy hele oeuvre. In dieselfde jaar is hy in Rome oorlede.

Privaatlewe

Fellini het in 1943 getrou met die aktrise Giulietta Masina, wat dikwels in sy prente te sien was. Hulle het in 1945 ’n seun gehad wat net twee weke lank gelewe het. Dit was hul enigste kind.

Filmografie as regisseur

Jaar Oorspronklike titel Engelse titel Opmerkings
1950 Luci del varietà Variety Lights saam met Alberto Lattuada
1952 Lo sceicco bianco The White Sheik
1953 I vitelloni
1953 L'amore in città Love in the City
1954 La strada Oscar vir beste buitelandse film
1955 Il bidone
1957 Le notti di Cabiria Nights of Cabiria Oscar vir beste buitelandse film
1960 La dolce vita Oscar vir beste kostuums
1962 Boccaccio '70
1963 Otto e mezzo 8½ Oscar vir beste buitelandse film
1965 Giulietta degli spiriti Juliet of the Spirits
1969 Satyricon
1971 I clowns The clowns
1972 Roma Rome
1973 Amarcord Oscar vir beste buitelandse film
1976 Casanova
1978 Prova d'orchestra Orchestra Rehearsal
1980 La città delle donne City of Women
1983 E la nave va And the Ship Sails On
1986 Ginger e Fred Ginger and Fred
1987 Intervista Interview
1990 La voce della luna The Voice of the Moon

Bronne

  • Fellini over Fellini (1978). A. Keel & C. Strich (eds.). J.H. Klinkert-Pötters Vos (vert.); Grote cineasten. Amsterdam: Meulenhoff Nederland bv.
  • Thompson, K. & Bordwell, D. (2003) Film History. An Introduction. 2de uitgawe. New York: McGraw-Hill.
  • Bachmann, G. (1994) ‘A Guest in My Own Dreams: An Interview with Federico Fellini’, in: Film Quarterly, Vol. 47, No. 3 (Spring, 1994), ble. 2-15.
  • IMDb.com, Inc. (1990–2008) ‘Federico Fellini’, The Internet Movie Database. http://www.imdb.com/name/nm0000019/ (19-06-2008).

Eksterne skakels

Ontsluit van "https://af.wikipedia.org/w/index.php?title=Federico_Fellini&oldid=1426106"