Simfonie-orkes: Verskil tussen weergawes
Jcwf (besprekings | bydraes) Ek hoop die name is reg so. |
k Skakel Wikiwoordeboek using AWB |
||
| Lyn 1: | Lyn 1: | ||
Die term ''orkes'' kom uit die [[Grieks]] ''ὀορχήστρα'' (''orkes''), die naam vir die area voor die verhoog in antieke [[Griekse teater]]. Die spasie was gereserveer vir die [[Griekse koor]] wat amal dieselfde maskers gedra het en in een stem kommentaar op die Griekse [[verhoogstuk]] gelewer het. |
Die term ''orkes'' kom uit die [[Grieks]] ''ὀορχήστρα'' (''orkes''), die naam vir die area voor die verhoog in antieke [[Griekse teater]]. Die spasie was gereserveer vir die [[Griekse koor]] wat amal dieselfde maskers gedra het en in een stem kommentaar op die Griekse [[verhoogstuk]] gelewer het. |
||
[[Lêer:Anthony inglis conducting melbourne symphony orchestra.jpg|duimnael|402x402px|Anthony Inglis dirigeer die Melbourne simfonie-orkes]] |
[[Lêer:Anthony inglis conducting melbourne symphony orchestra.jpg|duimnael|402x402px|Anthony Inglis dirigeer die Melbourne simfonie-orkes]] |
||
'n '''Simfonie-orkes''' is 'n groot versameling van musiekinstrumente. Dit bestaan uit vier hoofgroepe [[ |
'n '''Simfonie-orkes''' is 'n groot versameling van musiekinstrumente. Dit bestaan uit vier hoofgroepe [[musiekinstrument]]e: strykinstrumente, houtblaasinstrumente, koperblaasinstrumente en slaginstrumente. |
||
== Samestelling == |
== Samestelling == |
||
'n Volle simfonie-orkes van die 20ste eeu het gewoonlik 'n spesifieke samestelling. Dit hang af van die smaak van die dirigent en die eise wat 'n bepaalde werk stel. Ook die fondse waaroor die orkes se bestuur beskik het 'n groot invloed. |
'n Volle simfonie-orkes van die 20ste eeu het gewoonlik 'n spesifieke samestelling. Dit hang af van die smaak van die dirigent en die eise wat 'n bepaalde werk stel. Ook die fondse waaroor die orkes se bestuur beskik het 'n groot invloed. |
||
Die moderne '''Simfonie-orkes''' kan uit honderd of selfs meer spelers bestaan. In die tyd van [[Bach]]<nowiki/>en [[Georg Friedrich Händel|Händel]] (die eerste helfte van die [[18de eeu|18e eeu]]) was die orkes nog betreklik klein. Ook was die orkeste van die [[Klassieke musiek|klassiek]]<nowiki/>e tyd van [[Franz Joseph Haydn|Haydn]], [[Mozart]] en [[Beethoven]] (teen die einde van die 18e eeu) nie veel groter as 'n hedendaagse [[kamermusiekorkes]] nie. |
Die moderne '''Simfonie-orkes''' kan uit honderd of selfs meer spelers bestaan. In die tyd van [[Bach]]<nowiki/>en [[Georg Friedrich Händel|Händel]] (die eerste helfte van die [[18de eeu|18e eeu]]) was die orkes nog betreklik klein. Ook was die orkeste van die [[Klassieke musiek|klassiek]]<nowiki/>e tyd van [[Franz Joseph Haydn|Haydn]], [[Mozart]] en [[Beethoven]] (teen die einde van die 18e eeu) nie veel groter as 'n hedendaagse [[kamermusiekorkes]] nie. |
||
[[Lêer:Diagram Modern symphony orchestra-af.svg|duimnael|267x267px|Skematiese oorsig van 'n moderne simfonie-orkes]] |
[[Lêer:Diagram Modern symphony orchestra-af.svg|duimnael|267x267px|Skematiese oorsig van 'n moderne simfonie-orkes]] |
||
In die tweede helfte van die [[19de eeu|19e eeu]] is die '''Simfonie-orkes''' tot sy huidige grootte uitgebrei deur die toevoeging van nuwe instrumente en die vermeerdering van die getal tradisionele instrumente. |
In die tweede helfte van die [[19de eeu|19e eeu]] is die '''Simfonie-orkes''' tot sy huidige grootte uitgebrei deur die toevoeging van nuwe instrumente en die vermeerdering van die getal tradisionele instrumente. |
||
== Dirigent == |
== Dirigent == |
||
Hoewel die [[dirigent]] (''maestro'') geen instrument bespeel nie, is hy die heel belangrikste lid van die '''Simfonie-orkes.''' Hy hanteer die orkes asof dit een reuse-instrument is, en die gehalte van die uitvoering is afhanklik van sy vermoë om die individuele spelers onder sy leiding tot 'n hegte eenheid saam te snoer. |
Hoewel die [[dirigent]] (''maestro'') geen instrument bespeel nie, is hy die heel belangrikste lid van die '''Simfonie-orkes.''' Hy hanteer die orkes asof dit een reuse-instrument is, en die gehalte van die uitvoering is afhanklik van sy vermoë om die individuele spelers onder sy leiding tot 'n hegte eenheid saam te snoer. |
||
Met sy hande en [[dirigeerstokkie]] (''baton'') dui hy aan wanneer die verkillende dele van die orkes moet inval, hoe hard of sag elke instrument of groep instrumente moet speel en wat die regte tempo is. Dus moet die dirigent 'n besonder goed onderlegde musikus wees. Sy taak is om te besluit presies hoe 'n werk gespeel moet word. Alle groot dirigente het dan ook 'n eie, onmiskenbare styl. [[Herbert von Karajan]] was 'n baie bekende dirigent. |
Met sy hande en [[dirigeerstokkie]] (''baton'') dui hy aan wanneer die verkillende dele van die orkes moet inval, hoe hard of sag elke instrument of groep instrumente moet speel en wat die regte tempo is. Dus moet die dirigent 'n besonder goed onderlegde musikus wees. Sy taak is om te besluit presies hoe 'n werk gespeel moet word. Alle groot dirigente het dan ook 'n eie, onmiskenbare styl. [[Herbert von Karajan]] was 'n baie bekende dirigent. |
||
== Sien ook == |
== Sien ook == |
||
| Lyn 26: | Lyn 25: | ||
== Bron == |
== Bron == |
||
* KENNIS, vol 9, 1980, bl. 1734-1736, ISBN 0 7981 0828 2 |
* KENNIS, vol 9, 1980, bl. 1734-1736, ISBN 0 7981 0828 2 |
||
{{saadjie}} |
|||
== Eksterne skakels == |
|||
* {{Wikt-inlyn|simfonie-orkes}} |
|||
{{Saadjie}} |
|||
Wysiging soos op 16:37, 17 Desember 2017
Die term orkes kom uit die Grieks ὀορχήστρα (orkes), die naam vir die area voor die verhoog in antieke Griekse teater. Die spasie was gereserveer vir die Griekse koor wat amal dieselfde maskers gedra het en in een stem kommentaar op die Griekse verhoogstuk gelewer het.
'n Simfonie-orkes is 'n groot versameling van musiekinstrumente. Dit bestaan uit vier hoofgroepe musiekinstrumente: strykinstrumente, houtblaasinstrumente, koperblaasinstrumente en slaginstrumente.
Samestelling
'n Volle simfonie-orkes van die 20ste eeu het gewoonlik 'n spesifieke samestelling. Dit hang af van die smaak van die dirigent en die eise wat 'n bepaalde werk stel. Ook die fondse waaroor die orkes se bestuur beskik het 'n groot invloed.
Die moderne Simfonie-orkes kan uit honderd of selfs meer spelers bestaan. In die tyd van Bachen Händel (die eerste helfte van die 18e eeu) was die orkes nog betreklik klein. Ook was die orkeste van die klassieke tyd van Haydn, Mozart en Beethoven (teen die einde van die 18e eeu) nie veel groter as 'n hedendaagse kamermusiekorkes nie.
In die tweede helfte van die 19e eeu is die Simfonie-orkes tot sy huidige grootte uitgebrei deur die toevoeging van nuwe instrumente en die vermeerdering van die getal tradisionele instrumente.
Dirigent
Hoewel die dirigent (maestro) geen instrument bespeel nie, is hy die heel belangrikste lid van die Simfonie-orkes. Hy hanteer die orkes asof dit een reuse-instrument is, en die gehalte van die uitvoering is afhanklik van sy vermoë om die individuele spelers onder sy leiding tot 'n hegte eenheid saam te snoer.
Met sy hande en dirigeerstokkie (baton) dui hy aan wanneer die verkillende dele van die orkes moet inval, hoe hard of sag elke instrument of groep instrumente moet speel en wat die regte tempo is. Dus moet die dirigent 'n besonder goed onderlegde musikus wees. Sy taak is om te besluit presies hoe 'n werk gespeel moet word. Alle groot dirigente het dan ook 'n eie, onmiskenbare styl. Herbert von Karajan was 'n baie bekende dirigent.
Sien ook
- Lys van musiekinstrumente
- Musiek
- Europese klassieke musiek
- Berliner Philharmoniker
- Herbert von Karajan
- Lys van komponiste
Bron
- KENNIS, vol 9, 1980, bl. 1734-1736, ISBN 0 7981 0828 2
Eksterne skakels
Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir simfonie-orkes.
