Tandepasta

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Tandepasta uit 'n buis wat op 'n tandeborsel aangewend word.

Tandepasta is 'n pasta of gel wat saam met 'n tandeborsel gebruik word om 'n mens se tande skoon te maak en die estetika en gesondheid daarvan in stand te hou. Die gebruik van tandepasta  bevorder mondhigiëne: dit dien as 'n skuurmiddel wat behulpsaam is met die verwydering van die plaak en kosreste van die tande, help met die onderdrukking van halitose, en verskaf aktiewe bestanddele (mees algemeen fluoried) wat tandbederf en tandvleisontsteking verminder.[1] Sout en natriumbikarbonaat (koeksoda) is twee stowwe wat kommersiële tandepasta kan vervang. Tandepasta is nie bedoel om ingesluk te word nie, as gevolg van die fluoriedinhoud daarvan, maar is gewoonlik nie skadelik indien per ongeluk ingesluk word in klein hoeveelhede nie. 'n Mens moet egter mediese hulp bekom indien abnormaal groot hoeveelhede ingesluk is.[2]

Bestanddele[wysig | wysig bron]

Bykomend tot die 20-42% water, is tandepasta saamgestel uit 'n verskeidenheid komponente, die drie belangrikste is skuur- en skoonmaakmiddels en fluoried.

Fluoried[wysig | wysig bron]

Fluoried in verskeie vorme is die gewildste aktiewe bestanddeel in tandepasta om gaatjies te verhoed. Fluoried kom in klein hoeveelhede in plante, diere, en 'n paar natuurlike waterbronne voor. Die bykomende fluoried in tandepasta het 'n positiewe uitwerking op die vorming van tandemalje en bene. Natriumfluoried (NaF) is die mees algemene bron van fluoried, maar tin(II)fluoried (SnF2), olafluoor ('n organiese sout van fluoried), en natriummonofluorofosfaat (Na2PO -3F) word ook gebruik. Daar is bewys dat tin(II)fluoried meer effektief is as natriumfluoried in die voorkoming van tandbederf[3] en die beheer van tandvleisontsteking, maar dit veroorsaak 'n bietjie meer oppervlakvlekke.[4]

Oppervlak-aktiewe stowwe[wysig | wysig bron]

Meeste, maar nie alle, tandepasta bevat natriumlaurielsulfaat (SLS) of verwante oppervlak-aktiewe stowwe (skoonmaakmiddels). SLS word in baie ander persoonlike sorgprodukte gevind, so ook in sjampoe, en is hoofsaaklik 'n skuimmiddel, wat deur die eenvormige verspreiding van die tandepasta sy reinigingskrag verbeter.

Antibakteriële middels[wysig | wysig bron]

Triklosaan, 'n antibakteriese stof, is 'n algemene tandepastabestanddeel in die Verenigde Koninkryk. Triklosaan of sinkchloried voorkom tandvleisontsteking en, volgens die Amerikaanse Tandheelkundige Vereniging, help dit om tartar en slegte asem te verminder.[5] 'n Oorsig van kliniese navorsing wat in 2006 gedoen is, het tot die gevolgtrekking gekom dat daar bewyse is dat 0.30% triklosaan doeltreffend is in die vermindering van plaak en tandvleisontsteking.[6]

Geurmiddels[wysig | wysig bron]

Tandepasta word in 'n verskeidenheid van kleure en geure bemark, wat bedoel is om die gebruik van die produk aan te moedig. Die drie algemeenste geure is peperment, mint en wintergroen. Tandepasta gegeur met peperment-anysolie is baie gewild in die Middellandse Seestreek. Hierdie geure word verskaf deur die onderskeie olies, bv. pepermentolie. Meer eksotiese geure sluit in anys, appelkoos, kougom, kaneel, vinkel, laventel, gemmer, vanielje, suurlemoen, lemoen, en denne. Alternatiewelik kan ongegeurde tandepasta gekoop word.

Tandepasta word in vele handelsmerke verkoop.

Sien ook[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. American Dental Association Description of Toothpastehttp://www.ada.org/1322.aspx.
  2. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/002745.htm.
  3. "Topical applications of sodium fluoride and stannous fluoride". Public Health Rep. 73 (9): 847–50. September 1958. doi:10.2307/4590256.
  4. Perlich, MA (1995). "The clinical effect of a stabilized stannous fluoride dentifrice on plaque formation, gingivitis and gingival bleeding: a six-month study". The Journal of Clinical Dentistry. 6 (Special Issue): 54–58.
  5. http://www.fda.gov/ForConsumers/ConsumerUpdates/ucm205999.htm.
  6. Gunsolley, JC (Desember 2006). "A meta-analysis of six-month studies of antiplaque and antigingivitis agents". J Am Dent Assoc. 137 (12): 1649–57. doi:10.14219/jada.archive.2006.0110.