Titaan-49

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Eienskappe

Algemeen

Naam Titaan-49 
 
Protone 22 
Neutrone 27 
Kernspin 7/2-[1] 
Massa-oorskot -48558,8 keV[1] 

Status

Status stabiel[1] 
Relatiewe voorkoms 5,41%  

Navigasie

4822Ti
4922Ti 5023V
5022Ti 5123V
Lys van isotope
Portaal Chemie
Portaal Fisika

Titaan-49 (chemiese notasie 4922Ti) is 'n stabiele isotoop van titaan. Dit is 'n taamlik seldsame isotoop.

Vorming[wysig | wysig bron]

Hierdie isotoop word hoofsaaklik gevorm as die vervalproduk van die radioaktiewe chroomisotoop 49Cr. Die nukleosintese van hierdie chroomisotoop kan naby die ineenstortende kern van 'n supernova tipe II of in ontploffende heliumverbranding in 'n bepaalde soort tipe I-supernova plaasvind. 49Cr verval eers na 49V, 'n isotoop van 'n vuurvaste element, wat 'n halfleeftyd van 330 dae besit. Hierdeur kan die materiaal in supernovakorrels ophoop. Hierdie effek kan in hulle afwykende isotoopverhoudings waargeneem word.[2]

δ49Ti[wysig | wysig bron]

Die isotoopverhouding tussen 49Ti en 48Ti wat met 73,72% die volopste voorkom, kan hier op aarde wissel van +0,054 ‰ tot +0,548 ‰. Metings van hierdie isotoopverhouding word in die geochemie gebruik vir die navorsing van die vorming van gesteentes. Hoë waardes word viral in gedifferensieerde magmas aangetref en dit word dalk deur fraksionering wat tydens die differensiasie optree veroorsaak. Die vorming van yster-titaan-oksiede speel hierin 'n sleutelrol. Hoë delta-waardes gaan gewoonlik saam met hoë kiesel-gehaltes.

In basalte wat op die maan gevind is, is die verryking van sware titaanisotope taamlik klein (tot slegs +0,033 ‰)[3]

In die meeste meteoriete soos gewone chondriete (H, L en LL), koolstofhoudende chondriete en enstatiet-chondriete wisse die δ49Ti-waarde nouliks en die gemiddelde waarde +0,004±0,010 ‰ kom baie goed ooreen met die waarde van silikate of aarde, die maan, Mars en die hemelliggame wat as die oorsprong van die HED- en angriet-achondriete beskou word. Die aubriete wys nogtans waardes wat wissel van -0,07 tot +0,24 ‰[4]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 The NUBASE evaluation of nuclear and decay properties G. Audi, O. Bersillon, J. Blachot, A.H. Wapstra IUPAC
  2. Handbook of Isotopes in the Cosmos: Hydrogen to Gallium Donald Clayton Cambridge University Press, 2003, ISBN 0-521-53083-0, ISBN 978-0-521-53083-5
  3. "Titanium stable isotope investigation of magmatic processes on the Earth and Moon Marc-Alban Millet,Nicolas Dauphas,Nicolas D. Greber,Kevin W. Burton,Chris W. Dale,Baptiste Debret,Colin G. Macpherson,Geoffrey M. Nowell, Helen M. Williams Earth and Planetary Science Letters 449 (2016) 197–205" (PDF). Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 30 Mei 2020. Besoek op 11 Augustus 2018.
  4. Titanium stable isotopic variations in chondrites, achondrites and lunar rocks Nicolas D.Greber,NicolasDauphas,Igor S.Puchtel, Beda A.Hofmann, Nicholas T.Arndt Geochimica et Cosmochimica Acta 213, 2017, 534-552