Verenigde Arabiese Emirate dirham
Die dirham (/dirhəm/; Arabies: درهم إماراتي Arabiese afkorting: د.إ, Dh (enkelvoud) en Dhs (meervoud) of DH in Latyn; ISO-kode: AED) is die amptelike geldeenheid van die Verenigde Arabiese Emirate. Die dirham word onderverdeel in 100 fils (فلس).
Geskiedenis
[wysig | wysig bron]Die naam dirham is 'n leenwoord van die Griekse δραχμή (drakhmé). As gevolg van eeue se handel en gebruik van die geldeenheid, het dirham deur die Ottomaanse Ryk oorleef.
Voor 1966 het al die emirate wat nou die VAE vorm die Golf-roepee gebruik, wat teen pariteit aan die Indiese roepee gekoppel was. Op 6 Junie 1966 het Indië besluit om die Golf-roepee teenoor die Indiese rupee te devalueer. Omdat hulle nie die devaluasie aanvaar het nie, het verskeie van die state wat steeds die Golf-roepee gebruik, hul eie of ander geldeenhede aangeneem. Al die Verdragskusstate, behalwe Aboe Dhabi het die Katar- en Doebai-riyal aangeneem, wat gelyk was aan die Golf-roepee voor die devaluasie. Hierdie emirate het kortliks die Saoedi-riyal aangeneem tydens die oorgang van die Golf-roepee na die Katar- en Doebai-riyal. Aboe Dhabi het die Bahreinse dinar gebruik teen 'n koers van 10 Golfroepees = 1 dinar. In 1973 het die VAE die VAE dirham as geldeenheid aangeneem. Aboe Dhabi het die VAE-dirham in die plek van die Bahreinse dinar aangeneem, teen 1 dinar = 10 dirhams, terwyl die Katar- en Doebai-riyal in die ander emirate teen pariteit omgeruil is.
Muntstukke
[wysig | wysig bron]In 1973 is munte bekendgestel in denominasies van 1, 5, 10, 25 en 50 fils en 1 dirham. Die 1, 5 en 10 fils is in brons geslaan, met die hoër denominasies in kupro-nikkel. Die fils-munte was dieselfde grootte en samestelling as die ooreenstemmende Katar- en Doebai-dirham-munte. In 1995 is die 5 fils, 10 fils, 50 fils en 1 dirham munte kleiner gemaak, met die nuwe 50 fils wat kromme-gelyksydig-heptagonaal gevorm is.
Die waarde en syfers op die munte is in Oos-Arabiese syfers geskryf en die teks is in Arabies . Die 1, 5 en 10 fils munte word selde in die alledaagse lewe gebruik, so alle bedrae word afgerond tot die naaste veelvoude van 25 fils. Die 1 fils-muntstuk is 'n rariteit en sirkuleer nie noemenswaardig nie. Deur 'n verandering aan te bring is daar 'n risiko dat die ou 50 fils-muntstuk met die moderne 1 dirham-munt verwar kan word omdat die munte amper dieselfde grootte is.
Sedert 1976 het die Muntraad van die Verenigde Arabiese Emirate verskeie gedenkmunte gemunt ter viering van verskillende gebeurtenisse en heersers van die Verenigde Arabiese Emirate.
Banknote
[wysig | wysig bron]Op 20 Mei 1973 het die VAE-valutaraad banknote in denominasies van 1, 5, 10, 50 en 100 dirhams bekendgestel; 'n Dhs 1 000-noot is op 3 Januarie 1976 uitgereik.
'n Tweede reeks note is in 1982 bekendgestel met Dh 1 tot Dhs 1 000 note. Dhs 500 noot is in 1983 bekendgestel, gevolg deur Dhs 200 in 1989. Dhs 1 000 note is in 2000 weer ingestel. Banknote is tans beskikbaar in denominasies van Dhs 5 (bruin), Dhs 10 (groen), Dhs 20 (ligblou), Dhs 50 (pers), Dhs 100 (pienk), Dhs 200 (groen/bruin), Dhs 500 (vlootblou) en Dhs 1 000 (groenblou).
Die voorkante se teks is in Arabies geskryf met syfers in Oosterse Arabies; die omgekeerde tekste is in Engels met syfers in Arabiese syfers. Die 200 dirham denominasie is skaars aangesien dit eers in 1989 vervaardig is; enige wat vandag sirkuleer, kom van bankaandele. Die denominasie van 200 dirham is sedertdien heruitgereik en is nou sedert einde Mei 2008 in sirkulasie – dit is heruitgereik in 'n ander kleur; geel/bruin om die ouer groen/bruin te vervang.[1]
Wisselkoerse
[wysig | wysig bron]Op 28 Januarie 1978 is die dirham amptelik aan die IMF se spesiale trekkingsregte gekoppel. In die praktyk is dit die meeste van die tyd aan die Amerikaanse dollar gekoppel. Sedert November 1997 is die dirham aan die Amerikaanse dollar gekoppel teen 'n koers van VS$1 = Dhs 3.6725, wat na ongeveer Dh 1 = VS$0,272294 omgereken word.
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ url="Gulfnews: New Dh200 note to be issued in the UAE". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 7 Desember 2008. Besoek op 27 Junie 2008.