Wikipedia:Voorbladartikel week 20 2017

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Brandenburgse Poort in die hoofstad Berlyn, simbool van die herenigde Duitsland.

Berlyn (Duits: Berlin [bɛɐ̯ˈliːn] ) is die hoofstad en sowel ten opsigte van sy oppervlakte as ook sy bevolking die grootste stad van Duitsland, met 'n bevolking van 3,61 miljoen binne die stadsgrense en sowat 4,4 miljoen in die metropolitaanse gebied wat onder meer Potsdam insluit. Die getal buitelandse inwoners het op 31 Desember 2015 621 075 beloop (of 17,2 persent van die totale bevolking), onder wie van die grootste Turks- en Russiessprekende gemeenskappe in Europa. Na Londen is Berlyn die tweede grootste stad in die Europese Unie en een van sy grootste metropolitaanse gebiede. In administratiewe opsig bestaan Berlyn tans uit twaalf distrikte wat verder verdeel word in 96 stadsdele.

Berlyn is in die noordooste van Duitsland geleë en word in sy geheel omring deur die deelstaat Brandenburg. Die stad het in die verloop van sy geskiedenis meermale as die hoofstad van Duitse state soos die Keurvorstedom Brandenburg (1417 tot 1618), Brandenburg-Pruise (1618 tot 1701), die Koninkryk Pruise (1701 tot 1918), die Duitse Keiserryk (1871 tot 1918), die Republiek van Weimar (1918/1919 tot 1933), Nazi-Duitsland (1933 tot 1945) en die Duitse Demokratiese Republiek (DDR, 1949 tot 1990) gedien. Met die ontbinding van die ou provinsie Pruise deur die geallieerde magte in 1947 het Berlyn 'n afsonderlike deelstaat geword.

Ná die hereniging van die twee Duitse state op 3 Oktober 1990 het Berlyn sy ou funksie as hoofstad van die hele Duitsland herwin en dien sedert 1999 ook weer as regerings- en parlementsetel . Alhoewel die stad sy vroeëre rol as ekonomiese en finansiële spilpunt van Duitsland lankal kwytgeraak en aan Wes-Duitse metropole soos Frankfurt am Main afgestaan het, is dit as regeringsetel van Europa se voorste ekonomie een van die invloedrykste hoofstede van die Europese Unie en het veral danksy sy ryk kulturele erfenis tot een van die gewildste toeristebestemmings in Europa ontwikkel. Saam met die val van die Ystergordyn het Berlyn ook sy tradisionele rol as Europese vervoerspilpunt hervat.

Berlyn se aanspraak op wêreldstadstatus is in Duitsland nie onomstrede nie, maar sy kulturele en politieke lewe, sy medialandskap en wetenskapsbedryf het nogtans wêreldformaat. Die stad se sportgebeurtenisse, tersiêre onderwys- en navorsingsinstellings, museums, boukuns, feeste, naglewe en veelvuldige leefstyle geniet wêreldfaam. Teen die begin van die 21ste eeu het Berlyn tot 'n trekpleister vir jong entrepreneurs, kreatiewes en immigrante ontwikkel.

...lees verder