Wonderfonteinspruit
Wonderfonteinspruit is 'n klein rivier op die Hoëveld.
Die rivier se opvanggebied is op die plato van die binneland van Suid-Afrika geleë en beslaan 'n oppervlakte van sowat 1600 km2. Die hoogte bo seevlak wissel van 1 700 m in die ooste tot 1 400 m in die weste. Die potensiële evapotranspirasie oorskry die gemiddelde jaarlikse reënval van 550–750 mm/jaar met 'n faktor van twee, wat die klimaat halfdroog maak, met dorheid wat na die weste toeneem. Meer as 90% van die reën val tussen Oktober en April (somer), hoofsaaklik tydens intense donderstorms. Die rivier ontstaan net suid van die kontinentale skeiding, naby Randfontein en vloei sowat 100 km weswaarts voordat dit by die Mooirivier aansluit. Die stroom loop vir meer as 80% van sy totale lengte deur groot uitlopers van dolomitiese karst onder die rivierbedding. As gevolg van 'n opeenvolging van karstbronne wat in die rivier stroom hou die vloei stand ten spyte van die uitgesproke seisoenaliteit van die reënval. Gemeenskappe wat stroomaf geleë is, soos Potchefstroom, ontvang 'n aansienlike deel van die huidige watervoorsiening daarvan.[1]
In sy opvanggebied vind heelwat mynbou plaas, veral van goud en die rivier ontvang hoë besoedelingslaste van huishoudelike afvalwater, landbou se afloopwater en stedelike en informele nedersettings. Die rivier is besoedel met kobalt, arseen, chroom, nikkel en uraan en ook sy pH is in wanbalans. Die relatiewe oorvloed van Proteobacteria, Bacteroidetes en Actinobacteria is hoër by die stroomop terreine, terwyl Acidobacteria, Cyanobacteria, Firmicutes en Verrucomicrobia verder stroomaf prominent is. Boonop is stroomop-terreine ryk aan genera wat patogenies en/of potensieel patogenies vir mense is.[2]
Verwysings
[wysig | wysig bron]- ↑ Winde, Frank (2006). "Challenges For Sustainable Water use in Dolomitic Mining Regions of South Africa—A Case Study of Uranium Pollution Part II: Spatial Patterns, Mechanisms, and Dynamics". Physical Geography. 27: 379–395. doi:10.2747/0272-3646.27.5.379.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link) - ↑ K. Jordaan, A. M. Comeau, D.P. Khasa, C.C. Bezuidenhout (2019). "An integrated insight into the response of bacterial communities to anthropogenic contaminants in a river: A case study of the Wonderfonteinspruit catchment area, South Africa". doi:10.1371/journal.pone.0216758.
{{cite web}}
: AS1-onderhoud: gebruik authors-parameter (link)