Nabateërs
.jpg)
Die Nabateërs was 'n Arabiese volk wat omtrent 200 v.C – 106 n.C. rondom die stad Petra oor 'n koninkryk geheers het.[1]
Ná die inlywing deur die Romeine in 106 word steeds tot in die vyfde eeu van die Nabateërs gehoor.
Geskiedenis[wysig | wysig bron]
Die oorsprong van die Nabateeërs is nie bekend nie, maar geleerdes stem saam dat hulle 'n vorm van Arabies gespreek het. Hulle naam, nbṭw, kom voor in oud Semitiese tale van die Hejaz-gebied en hulle deel party gode met mense uit hierdie gebied. Moontlik was hulle hier nomade wat met wierook gehandel het. Die oudste verwysing kom van Diodorus Siculus , wat in die 1ste eeu v.C. oor die Nabateërs van 300 jaar eerder vertel. Een van Alexander die Grote se offisiere, Hieronymus van Cardia berig oor hulle nomadiese lewe en hulle handel in wierook, mirre en ander kosbare speserye, wat hulle uit Eudaimon Arabia verkry (moontlik Jemen). Aanvanklik het hulle die goeters van die Minneërs gekoop, maar in die tweede eeu v.C. het dié koninkryk uitmekaar geval. Die Nabateërs het die handelspad van hulle oorgeneem. Die pad het gelei tot aan Gasa waar skepe dit verder vervoer het na Griekeland en Rome, waar die vraag na wierook baie gegroei het. Om die laaste deel van die pad, deurheen die Negev na die Middellandse See, te beskerm het hulle in die ou land van Edom deurgedring en het hulle in Petra hulle hoofstad gestig.[2]
Die koninkryk het sy hoogtepunt bereik onder Aretas IV (9 v.C. - 40 n.C.) en het daarna 'n Romeinse vasalstaat geword.
In die Negev het hulle ook nedersettings gestig, soos die stad Oboda (Avdat) waar die reste van 'n tempel gevind is en inskrifte uit die tyd van Aretas IV en Rabel II.[3]
Religie[wysig | wysig bron]
Van die Nabatese religie is min bekend. Daar is geen Nabatese geskrifte wat dit beskryf en daar is geen Nabatese mitologie bekend. Van een van belangrikste gode weet ons selfs nie of dit 'n manlike of 'n vroulike godheid is nie. Die belangrikste godepaar is Dushara en Allāt/ al-ʿUzza, maar van hulle eienskappe weet ons min, alhoewel Dushara veral met die koningskap verband het. Ná 106, toe die land ingelyf is, is hy deur Shayʿ-al-Qawm vervang of vereenselwig met Grieks-Romeinse gode soos Dionysos, Zeus of Helios. In die Bisantynse tyd het Petra 'n belangrike Christelike sentrum geword met sy eie biskop en het die gebied Christelik geword, maar die ou gode het nog steeds aanbidders gehad. In Mekka se Kaʿbah is tot Mohamed die god Hubal vereer. Hy en sy drie dogters Allāt, Manāt en al-ʿUzza is ook uit Petra bekend. Ander gode was Kūtbā, Al-Kutbā, Baalshamin, Qōs, Manōtu en Qaysha.[4]
Ná 'n besoek deur Hadrianus word onder keiser Trajanus die koninkryk by die Romeinse Ryk amptelik ingelyf.
Konings[wysig | wysig bron]
- Aretas I (ca. 168 v.C.)
- Aretas II (ca. 120/110–96 v.C.)
- Obodas I (96–85 v.C.)
- Rabbel I (85–84 v.C.)
- Aretas III (84–61 v.C.)
- Obodas II (62–58 v.C.)
- Malik I (58–30 v.C.)
- Obodas III (30–9 v.C.)
- Aretas IV (9 v.C.–40 n.C.)
- Malik II (40–70)
- Rabbel II (70–106)
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Water Engineering in the Ancient World: Archaeological and Climate Perspectives on Societies of Ancient South America, the Middle East, and South-East Asia, Charles R. Ortloff, OUP Oxford, 2009,ISBN 0199239096, ISBN 978-0-19-923909-2
- ↑ Petra and the Lost Kingdom of the Nabataeans, Jane Taylor I.B.Tauris, 2001, ISBN 1-86064-508-9, ISBN 978-1-86064-508-2
- ↑ The Religious Life of Nabataea, Religions in the Graeco-Roman World, Peter Alpass, BRILL, 2013, ISBN 9004216235, ISBN 9789004216235
- ↑ The Religion of the Nabataeans: A Conspectus, Deel 136 van Religions in the Graeco-Roman World, John F. Healey, BRILL, 2001, ISBN 9004107541, ISBN 9789004107540
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Nabateërs.- (en) "Nabataean". Encyclopædia Britannica. Besoek op 19 Januarie 2019.
