Ahkam

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Ahkam (Arabies: أحكام, aḥkām; "beslissings"; meervoud van ḥukm, حُكْم) is 'n Islamitiese term met verskeie betekenisse. In die Koran beteken ḥukm "arbitrasie", "oordeel", "gesag" of "God se wil".[1] In die vroeë Islamitiese tydperk is verklaar dat net die ḥukm van God (حُكْمُ اللّهِ) aanvaar word.[1] Die woord het in die loop van die Islamitiese geskiedenis nuwe betekenisse verkry, soos 'n wêreldse uitvoerende gesag of 'n hofbeslissing.[1]

In die meervoud, ahkam, verwys dit oor die algemeen na spesifieke Islamitiese reëls of na die wetlike beslissings wat afgelei word met die gebruik van die metodologie van fikh.[1] Sjariabeslissings val in een van vyf kategorieë wat as "die vyf beslissings" (al-aḥkām al-khamsa) bekend is: farḍ (verpligtend), mustaḥabb ("aanbevole"), mubāḥ ("neutraal"), makrūh ("afkeurenswaardig") en ḥarām (garaam, "verbode").[2] Volgens die Islamitiese geleerde Joseph Schacht is die kategorieë eers ontwikkel minstens twee eeue ná Mohammed se tyd.[3]

Vyf beslissings[wysig | wysig bron]

Die vyf kategorieë waarin Sjariabeslissings val, is:

  1. farḍ/wājib (واجب / فرض) verpligtend
  2. mustaḥabb/mandūb (مستحب) aanbevole
  3. mubāḥ (مباح) neutraal, wat nie God se oordeel betrek nie
  4. makrūh (مكروه) afkeurenswaardig, waarvan nie gehou word nie
  5. ḥarām/maḥzūr (محظور / حرام) verbode

Dit is 'n sonde of 'n misdaad om 'n verbode daad uit te voer of nie 'n verpligtende daad uit te voer nie.[2] Afkeurenswaardige dade moet liefs vermy word, maar hulle word nie beskou as sondig of strafbaar in 'n hof nie.[2][4] Om afkeurenswaardige dade te vermy en aanbevole dade uit te voer, laat 'n mens in aanmerking kom vir beloning in die hiernamaals, terwyl God nie oordeel vel oor neutrale dade nie.[2][4] Juriste stem nie saam oor of die term ḥalāl (galaal) die eerste twee of die eerste vier kategorieë dek nie.[2] Die wetlike en morele oordeel hang af daarvan of die daad uit noodsaaklikheid verrig is.[2]

Voorbeelde van elke beslissing[wysig | wysig bron]

Farḍ sluit in salat, hadj, Islamitiese begrafnis en om te reageer op As-salamu alaykum (Islamitiese groet). Mustaḥabb sluit in welsyn, om die pubiese en onderarmhare te skeer en As-salamu alaykum. Mubāḥ sluit in eiendomsreg. Makrūh sluit in egskeiding, vloek, om knoffel te eet voor 'n besoek aan 'n moskee en om baie water te gebruik vir rituele reiniging. Harām sluit in onwettige seks en om bloed of verbode kos in te neem.

Noodtoestande[wysig | wysig bron]

Godsdienstige voorskrifte kan verslap word onder buitengewone omstandighede. Hoewel van Molems verwag word om te vas tydens Ramadaan, word 'n siek man byvoorbeeld aanbeveel om die vas te verbreek as die vas sy gesondheid sal belemmer.

Fatwa[wysig | wysig bron]

Dit is soortgelyk aan 'n fatwa, maar verskil ook daarvan.[5]:471

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 "Hukm". The Oxford Dictionary of Islam. (2014). Ed. John L. Esposito. Oxford: Oxford University Press. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Vikør, Knut S. (2014). "Sharīʿah". The Oxford Encyclopedia of Islam and Politics. Ed. Emad El-Din Shahin. Oxford University Press.  Geargiveer 2 Februarie 2017 op Wayback Machine
  3. Schacht, Joseph (1959) [1950]. The Origins of Muslim Jurisprudence. Oxford University Press. p. 133.
  4. 4,0 4,1 Hallaq, Wael B. (2009). An Introduction to Islamic Law. Cambridge University Press. p. 20.
  5. Mohammad Taqi al-Modarresi (26 Maart 2016). The Laws of Islam (PDF) (in Engels). Enlight Press. ISBN 978-0994240989. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 2 Augustus 2019. Besoek op 22 Desember 2017.

Skakels[wysig | wysig bron]