Alpes Cottiae

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Die Alpes Cottiae provinsie binne die Romeinse Ryk, rondom 125 NC

Alpes Cottiae was 'n Romeinse provinsie.[1][2]

Toe keiser Augustus aan die einde van die eerste eeu v.C. die sentrale en westelike Alpe verower het, is die meeste van die nuut-onderworpe streke onder direkte Romeinse beheer gebring. Die sentrale gedeelte van die westelike Alpe is egter in die hande van 'n inheemse dinastie, die Cottiërs, gelaat. Dit het so gebly tot die bewind van Keiser Nero meer as 'n halfeeu later.[3]

Die Cottiese dinastie[wysig | wysig bron]

Die triomboog van keiser Augustus

Die vroegste bekende lid van hierdie dinastie, koning Donnus I, is slegs bekend van sy seun se inskripsies. Hierdie seun, Cottius I het hom opgevolg, maar ná Augustus se veldtogte teen sy bure het hy iewers tussen 13 en 9/8 v.C. 'n 'Alpynse vrede' met Augustus gesluit waarin hy sy titel van koning prysgegee het in ruil vir die titel van prefek (praefectus civitatium). In die naburige Alpes Graiae het die Salassi Augustus se verowering teëgestaan en in 25 v.C. het Aulus Terentius Varro Murena 36 000 van hulle gevange geneem en as slawe verkoop. Cottius I het Augustus ontvang in sy hoofstad Segusio (die huidige Susa in Italië naby die Franse grens) en vir hom 'n triomfboog gebou wat nog steeds bestaan. Die inskripsie op hierdie monument noem die Segovii, die Segusini, die Belaci, die Caturigi, die Medulli, die Tebaviori, die Adanati, die Savincati, die Ecdinii, die Veaminii, die Venisamii, die Iemerii, die Vesubianii en die Quadiatii as stamme wat Cottius as hul leier erken het.[3]

Cottius het geprobeer om die paaie deur sy bergagtige gebied te verbeter maar dit het 'n moeilik bereikbare gebied gebly. Ammianus beskryf dit as:[3]

In hierdie Kottiese Alpe, wat by die dorp Susa begin, verrys 'n verhewe rand wat skaars iemand sonder gevaar kan oorsteek. Want as 'n mens uit Gallië kom, boesem die helling nederigheid in en van die ander kant is oorhangende kranse skrikwekkend om te sien, veral in die seisoen van die lente, wanneer die ys smelt en die sneeu ontdooi onder die warmer asem van die wind.

Die pas wat hy beskryf is die Col de Montgenièvre wat die laagste pas in die westelike Alpe is. Dit verbind Briançon in Frankryk met Susa in Italië.

Cottius I is opgevolg deur sy seun, waarskynlik Donnus II, wat op sy beurt opgevolg is deur Cottius II.

Die Cottiërs was goeie bondgenote van Rome. Onder Tiberius het die bewoners van Pollentia in naburige Liguria probeer om Rome af te pers deur die liggaam van 'n hooggeplaaste centurio vas te hou. Tiberius het troepe gestuur, een cohort uit Rome en een de Cotti regno, uit die Cottiese koninkryk. Claudius het selfs Cottus II toegestaan weer die koningstitel te voer.[3]

Na Cottius II se dood was daar egter twee bronne van potensiële onstabiliteit: die gebrek aan erfgename en groeiende vrae oor die burgerskapstatus en die attributio van kleiner berggemeenskappe. Hierdie vrae in die sentrale Alpe was reeds problematies tydens die regerings van die keisers Tiberius, Gaius en Claudius.

Provinsie[wysig | wysig bron]

Die akwaduk van Susa

Keiser Nero het besluit om die koninkryk te annekseer en dit 'n provinsie te maak wat deur 'n eques -prokurator geadministreer word. Die stede het die Latynse wet geniet, maar daar was net twee: Susa en Brigantio (Briançon). Tot Trajanus is slegs drie prokureurs bekend. Onder die Severi dra drie ander die titel van procurator et praeses provinciae. Die anneksasie het wel die gebied oopgestel vir Romeinse bouwerke soos akwadukte.

Plaaslike produksie (mynbou, vee, gewasse, kunsvlyt) was redelik karig. Slegs kaas het aanleiding gegee tot uitvoere en noemenswaardige verbruik in Rome. Dit was die deurgang deur die Alpe wat belangrik gewees het. Die inheemse Galliese kultusse het gebly, veral van Albiorix (god van die berg), Belenus en die Matrone, maar Romeinse gode het geleidelik ook vereer geword. [4]

In die begin van die vierde eeu wys keiser Maximianus vyf provinsies aan die noordelike rand van Italia (Alpes Cottiae, Raetia, Emilia et Liguria, Venetia et Histria en Flaminia et Picenum) aan as Annonarii, wat beteken dat hulle die keiserlike hof en die paleisleër moet bevoorraad. Dit bly so tot die verowering deur die Langobarde in die tweede helfte van die sesde eeu.[5]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. (en) provinces of the roman empire
  2. (en) province-chronology
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 Carolynn Roncaglia. (2013). ""CLIENT PREFECTS?: ROME AND THE COTTIANS IN THE WESTERN ALPS."". Phoenix. 67 (3/4): 353–72. doi:10.7834/phoenix.67.3-4.0353.
  4. Jean Prieur (1970). "La Province romaine des Alpes cottiennes". Annales. 25 (5): 1318–1320.
  5. Carpentier, Élisabeth (1963). ""De l'Antiquité Au Moyen Age: Discontinuité et Permanence Dans l'Italie Annonaire."". Annales. Histoire, Sciences Sociales. 18 (1): 183–84.