Mauretania Caesariensis

Die provisies in Africa

Mauretania Caesariensis was 'n Romeinse provinsie in Noord-Afrika wat in twee of drie dele verdeel is.

Op hul maksimum omvang onder die Severi het die Romeinse provinsies egter slegs sowat een derde van die bewoonbare oppervlakte van Romeinse Afrika bevat. Hulle het by die Hodna, Aures en Nemencha-berge opgehou. Die Romeinse het nie daarin geslaag om die groot uitgestrektheid van suidelike Oran of die bergvalleie van die Hoë Atlas te koloniseer nie.

Ontstaan

In 40 n.C. is Ptolemeus, die seun van Juba II en Cleopatra Selene II, en laaste koning van die koninkryk Mauretanië deur keiser Gaius vermoor en sy koninkryk geannekseer. Cleopatra was die dogter van Marcus Antonius en Cleopatra VII, die laaste koningin van Egipte.

Gaius het Ptolemeus dalk na Campania of Lugdunum gelok om hom te eer maar het hom vermoor. Die volgende jaar is Gaius self vermoor en deur Claudius opgevolg. Eers in ongeveer 45 het die nuwe keiser besluit om die koninkryk te verdeel is twee nuwe provinsies Mauretania Tingitana (rofweg die moderne Marokko) en Mauretania Caesariensis (rofweg Algerië)

Juba II

Cleopatra Selene II

Ptolemeus van Mauretania

Gaius se besluit om die protektoraat van Mauretanië te ontbind en sy kliënt-koning, Ptolemeus, af te sit, het gelei tot die uitbreek van die opstand van Aedemon (40 n.C.) Sommige geleerdes het beweer dat die veldtogte in 42 van Suetonius Paulinus en Hosidius Geta teen die Moorse stamme gelei deur Salabos verbind moet word met die Opstand van Aedemon, maar dit is later bevraagteken. Die gebied het verskeie bevolkingsgroepe gehad, van mense in die stede wat 'n Puniese kultuur gehad het tot (semi-)nomadiese stamme wat lank hul onafhanklikheid behou het.

Die beskikbare bronne is redelik skaars, maar hulle is geneig om te wys dat daar geen weerstand in oostelike Mauretanië was nie. Aan die ander kant het die Aedemon, 'n vrygemaakte slaaf, moontlik gekies om Volubilis te gryp om 'n ryk te vestig bloot in wat later Mauretania Tingitana sou word. Vanuit 'n strategiese oogpunt is hierdie doel taamlik redelik. Die streek is geskei van die oostelike deel van Mauretanië deur bergreekse waardeur selfs in die Romeinse tyd dalk geen pad gelei het nie.

Daar was 'n inheemse opstand rondom 122 nC. Dit was moontlik gerig teen Rome se voorneme om sy mag uit te brei na wat lank inheemse grondgebied gebly het. Tydens Hadrianus se bewind word die konsolidasie van Romeinse gesag in Mauretania gerealiseer met ondersteuning van auxilia van die semi-nomadiese Musulamii in Afrika Proconsularis. Een van die vestings in Caesariensis, naamlik Praesidium Sufative is dalk rondom 119 nC gebou om invalle van westelike bergstamme te keer wat oostelike nedersettings soos Cartenna kon bedreig.

Hawens

Tipasa

Skeepvaart en handel op die Middellandse See was 'n belangrike komponent van die Romeinse ekonomie en die bou van hawe-infrastruktuur was 'n belangrike manier om streke in hierdie netwerk in te sluit. Daar is hawens op die provinsie se kus wat dit oopgestel het vir hierdie aktiwiteite soos Iol Caesarea wat 9 ha groot was met 'n kaai van 60-70 m en 'n heiligdom en 'n vuurtoring. Ras el Meskouta het tenks vir vars water gehad en ook met seewater vir vis. In later tye het dit 'n villa en 'n kerk gehad. Thalefsa het oonde en 'n pers gehad en Tipasa 'n steengroewe.

Diocletianus

Selfs op die hoogtepunt van die Romeinse mag was die Romanisering onvolledig en twee Afrika's, naamlik die Romeinse provinsies en die Berber-stamstate het langs mekaar bestaan. Diocletianus het vroeg in sy bewind tot 'n groot onttrekking aan die Romeinse grense besluit in die gesig van druk van die ongeassimileerde inheemse stamme. In die ooste is die grens van Mauretania Caesariensis teruggeneem na die rivier Cheliff. Dit het die opgawe van 'n groot stuk van die provinsie betekn, insluitend 'n reeks versterkte dorpe, soos Altava, Albulae en Aquae Sirenses, wat voorheen die lyn van die limes gewees het Maar die onttrekking van Romeinse garnisoene het nie die einde van die Romeinse beskawing in die verlate gebiede beteken. Daar is bewyse van 'n voortgesette stedelike lewe in die verre weste van Romeinse Afrika tot in die middel van die sewende eeu, insluitend die voortgesette gebruik van datering van die provinsiale era en die teenwoordigheid van Christelike biskoppe en inskrifte in hierdie tydperk. In hierdie onafhanklike Afrika het die Berber egter die Romein geassimileer en nie andersom nie.

Onder Diocletianus word ook 'n nuwe provinsie, Mauretania Sitifensis, eenvoudig uit Mauretania Caesariensis uitgekap. Sy hoofstad, die moderne Sétif lê op hoë grond (1 100 m), suid van die Kabyliese berge sowat 8o km vanaf die Mediterreense kus. Dit was 'n kolonie onder Nerva en het in die Laat Ryk sy bloetiyd gehad. Die beskikbare argeologiese vondste het betrekking op die vierde en vyfde eeu. Dit het 'n Romeinse stadsmuur, gedateerde begrafnismosaïeke en twee geboue. Twee Christelike basilieke lê aan weerskante van 'n nou oos-wes straat.

Die Vandale

In 429 het 'n mobiele konfederasie van die Asding-Vandale en 'n deel van die Alane, wat in totaal sowat 80 000 persone tel en gelei word deur Genseric, die Straat van Gibraltar oorgesteek om Mauretania en Africa te bereik. Hulle het min weerstand ondervind. Nadat hulle Hippo Regius in die gebied van moderne Tunis geplunder het, het Valentinianus III die Vandale erken as foederati in Sitifensis in die ooste van Mauretania en in Africa Proconsularis. Maar die vrede was kortstondig. Op 10 Oktober 429 het die Vandale Kartago aangeval.

Sien ook

• Macrinus