Perdekopnewel

Perdekopnewel
Die omgewing van die newel. Die refleksienewel NGC 2023 is links onder en die newel self naby die middel, in die vorm van die kop van ’n perd.
Soort newel	Donker
Sterrebeeld	Jagter
Tipe	Diffusienewel
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming	05h 40m 59.0s
Deklinasie	-02° 27′ 30.0"
Besonderhede
Afstand (ligjaar)	1 500
Skynbare grootte	8 × 6 boogminute
Ander name
Barnard 33, LDN 1630
Portaal    Sterrekunde

Die Perdekopnewel (ook bekend as Barnard 33) is ’n donker newel in die sterrebeeld Jagter. Dit is geleë net suid van die ster Alnitak, wat die verste oos is aan die Jagter se Belt, en is deel van die veel groter Orion- Molekulêre Wolkkompleks. Die newel is die eerste keer in 1888 aangeteken deur die Skotse sterrekundige Williamina Fleming op fotoplate B2312 wat deur die Harvardkollege-sterrewag geneem is.

Die Perdekopnewel is sowat 1 500 ligjare van die Aarde af. Dit is een van die herkenbaarste newels vanweë die vorm van sy draaiende wolk donker stof en gas wat byna soos ’n perd se kop lyk wanneer dit van die Aarde af gesien word.

Oorsig

Die donker stof-en-gaswolk is ’n streek in die Orion- Molekulêre Wolkkompleks, waar stervorming plaasvind. Dit is geleë in die sterrebeeld Jagter, wat in die somer duidelik in die Suidelike Halfrond sigbaar is en in die winter in die Noordelike Halfrond. Dié teelaarde vir nuwe sterre kan tot meer as 100 bekende soorte organiese en anorganiese gasse sowel as stof bevat; van die stof bestaan uit groot en komplekse organiese molekules.

Die rooi of pienkerig gloed kom van waterstofgas agter die newel wat deur die nabygeleë helder ster Sigma Orionis geïoniseer word. Magneetvelde kanaliseer die gasse wat die newel verlaat in strome, wat as strepe in die agtergrondgloed sigbaar is. ’n Gloeiende strook waterstofgas dui die kante van die massiewe wolk aan, en die digthede van nabygeleë sterre verskil weerskante opmerklik.

Die hoë konsentrasies stof in die omgewing van die Perdekop- en Orionnewel verskil van plek tot plek en dit het afwisselende seksies van algehele deursigtigheid en ondeursigtigheid tot gevolg. Die donker deel van die newel word hoofsaaklik veroorsaak deur dik stofwolke wat die lig van die sterre daaragter blokkeer. Die onderkant van die perd se nek gooi ’n skadu na links. Die sigbare donker newel wat uit die gaskompleks spruit, is ’n aktiewe ligging vir die vorming van sterre met ’n klein massa. Helder kolle in die basis van die newel is jong sterre wat besig is om te vorm.

Galery

• 
  Die Perdekopnewel en die veelvoudige ster Alnitak (1888).
• 
  Gesien deur ’n gewone teleskoop.
• 
  ’n Foto van die Hubble-ruimteteleskoop (infrarooi).
• 
  Soos gesien deur die Europese Suidelike Sterrewag (2002).

Eksterne skakels

• Die Perdekopnewel by The Electronic Sky
• van die Perdekopnewel
• Die Perdekopnewel in die 19de eeu, deur Waldee
• Die Perdekopnewel by ESA/Hubble
• Die Perdekopnewel by Constellation Guide
• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Perdekopnewel.
• Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia