Perdekopnewel

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Perdekopnewel
Die omgewing van die newel. Die refleksienewel NGC 2023 is links onder en die newel self naby die middel, in die vorm van die kop van ’n perd.
Die omgewing van die newel. Die refleksienewel NGC 2023 is links onder en die newel self naby die middel, in die vorm van die kop van ’n perd.
Soort newel Donker
Sterrebeeld Jagter
Tipe Diffusienewel
Waarnemingsdata (Epog J2000)
Regte klimming 05h 40m 59.0s
Deklinasie -02° 27′ 30.0"
Besonderhede
Afstand (ligjaar) 1 500
Skynbare grootte 8 × 6 boogminute
Ander name
Barnard 33, LDN 1630
Portaal  Portaalicoon   Sterrekunde

Die Perdekopnewel (ook bekend as Barnard 33) is ’n donker newel in die sterrebeeld Jagter.[1] Dit is geleë net suid van die ster Alnitak, wat die verste oos is aan die Jagter se Belt, en is deel van die veel groter Orion- Molekulêre Wolkkompleks. Die newel is die eerste keer in 1888 aangeteken deur die Skotse sterrekundige Williamina Fleming op fotoplate B2312 wat deur die Harvardkollege-sterrewag geneem is.[2]

Die Perdekopnewel is sowat 1 500 ligjare van die Aarde af. Dit is een van die herkenbaarste newels vanweë die vorm van sy draaiende wolk donker stof en gas wat byna soos ’n perd se kop lyk wanneer dit van die Aarde af gesien word.[3]

Oorsig[wysig | wysig bron]

Die donker stof-en-gaswolk is ’n streek in die Orion- Molekulêre Wolkkompleks, waar stervorming plaasvind. Dit is geleë in die sterrebeeld Jagter, wat in die somer duidelik in die Suidelike Halfrond sigbaar is en in die winter in die Noordelike Halfrond. Dié teelaarde vir nuwe sterre kan tot meer as 100 bekende soorte organiese en anorganiese gasse sowel as stof bevat; van die stof bestaan uit groot en komplekse organiese molekules.

Die rooi of pienkerig gloed kom van waterstofgas agter die newel wat deur die nabygeleë helder ster Sigma Orionis geïoniseer word. Magneetvelde kanaliseer die gasse wat die newel verlaat in strome, wat as strepe in die agtergrondgloed sigbaar is.[4] ’n Gloeiende strook waterstofgas dui die kante van die massiewe wolk aan, en die digthede van nabygeleë sterre verskil weerskante opmerklik.

Die hoë konsentrasies stof in die omgewing van die Perdekop- en Orionnewel verskil van plek tot plek en dit het afwisselende seksies van algehele deursigtigheid en ondeursigtigheid tot gevolg.[5] Die donker deel van die newel word hoofsaaklik veroorsaak deur dik stofwolke wat die lig van die sterre daaragter blokkeer.[6] Die onderkant van die perd se nek gooi ’n skadu na links. Die sigbare donker newel wat uit die gaskompleks spruit, is ’n aktiewe ligging vir die vorming van sterre met ’n klein massa. Helder kolle in die basis van die newel is jong sterre wat besig is om te vorm.

Galery[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Arnett, Bill (2000). "Horsehead Nebula" (in Engels). Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 September 2019. Besoek op 21 Julie 2014.
  2. Cannon, Annie J. (Junie 1911). "Williamina Paton Fleming". Science (published 30 Junie 1911). 33 (861): 987–988. Bibcode:1911Sci....33..987C. doi:10.1126/science.33.861.987. PMID 17799863.
  3. Sharp, Nigel (2014). "The Horsehead Nebula". National Optical Astronomy Observatory (in Engels). Association of Universities for Research in Astronomy. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 Maart 2020. Besoek op 21 Julie 2014.
  4. "The Horsehead Nebula/IC434". National Optical Astronomy Observatory (in Engels). NOAO. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 21 Mei 2020. Besoek op 12 Mei 2014.
  5. Morgan, W.W.; Lodén, Kerstin (1966). "Some Characteristics of the Orion Association". Vistas in Astronomy. 8: 83–88. Bibcode:1966VA......8...83M. doi:10.1016/0083-6656(66)90023-7. ISSN 0083-6656.
  6. Mayo Greenberg, J (2002). "Cosmic dust and our origins". Surface Science. 500 (1–3): 793–822. Bibcode:2002SurSc.500..793M. doi:10.1016/S0039-6028(01)01555-2. ISSN 0039-6028.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]