Bilateria

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Bilateria
Kladistiese klassifikasie
Domein: Eukaryota
Koninkryk: Animalia
Subkoninkryk: Eumetazoa
Klade: Bilateria
Hatschek, 1888

Bilateria, of triploblaste, is diere met bilaterale simmetrie; hulle het dus ’n kop ("voorkant") en ’n stert ("agterkant"), sowel as ’n rug ("bokant") en ’n maag ("onderkant"). Hulle het dus ook ’n linker- en regterkant. In vergelyking hiermee het radiaal simmetriese diere soos jellievisse ’n bo- en onderkant, maar nie ’n identifiseerbare voor- of agterkant nie.[1]

Bilateria is ’n groot groep diere wat die meeste filums insluit, behalwe Porifera (sponse), Cnidaria, Placozoa en Ctenophora. Die meeste embrio's is triploblasties; dit het drie kiemlae: ’n endoderm, mesoderm en ektoderm. Feitlik almal is (heeltemal of byna) bilateraal simmetries; die mees merkwaardige uitsondering is stekelhuidiges, wat as volwassenes byna-radiale simmetrie het, maar as larwes bilateraal simmetries is.

Buiten ’n paar filums soos platwurms en Gnathostomulida het die diere volledige spysverteringskanale met ’n aparte mond en anus. Sommige diere soos bogenoemde twee filums het geen liggaamsopeninge nie, terwyl ander skynbare openinge het, soos ’n skynbuikholte.[2][3]

Geskiedenis[wysig | wysig bron]

Dickinsonia costata

Die vroegste ontwikkeling van die Eumetazoa het in die Neoproterosoïkum plaasgevind. In die vroegste bron van fossiele dierespesies uit die Ediacarium, is 'n paar reste van Bilateria aangetref, soos die spore van 'n wurm. Hierdie spoorfossiel word Heminthoidichnites genoem. Die (liggaams)fossiel Kimberella word gewoonlik ook as 'n lid van die Bilateria beskou. Fossiele wat volop gevind word is spesies van die genus Dickinsonia. Hulle het tot 1 m lank geword en 'n ovale vorm gehad met 'n liggaam wat uit 'modules' bestaan het en 'n middellyn vertoon. Hierdie organismes verteenwoordig dalk 'n uitgestorwe tak wat tussen die Radiata en die Bilateria geplaas moet word.[4]

Kladogram[wysig | wysig bron]

Metazoa
Radiata

Ctenophora



Cnidaria



Bilateria
Nephrozoa

Protostomia



Deuterostomia




Xenacoelomorpha




Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. "Bilateria" (PDF).
  2. "Probable ancestor of cephalochordates" (PDF). Penichefossil. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 23 November 2015. Besoek op 9 Januarie 2017.
  3. "Ediacaran fauna worms". Walter Jahn. Besoek op 9 Januarie 2017.Suny Orange
  4. Highly regulated growth and development of the Ediacara macrofossil Dickinsonia costata. Scott D. Evans, Mary L. Droser, James G. Gehling, PLOS Mei 2017.

Eksterne skakels[wysig | wysig bron]