Covid-19-entstof

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie
Covid-19-entstof van Moderna.

'n Covid‑19-entstof is 'n entstof wat bedoel is om immuniteit te verkry teen die ernstige akute respiratoriese sindroom coronavirus 2 (SARS ‑ CoV ‑ 2), die virus wat die Koronavirussiekte-2019 (Covid-19) veroorsaak. Voor die Covid-19-pandemie was daar gevestigde kennis oor die struktuur en funksie van koronavirusse wat siektes veroorsaak, soos ernstige akute respiratoriese sindroom (Ears) en Midde-Oosterse respiratoriese sindroom (MORS). Hierdie kennis versnel die ontwikkeling van verskillende entstoftegnologieë vroeg in 2020.[1] Op 10 Januarie 2020 is die SARS-CoV-2-genetiese volgorde-data via die GISAID (global initiative on sharing avian influenza data) gedeel, en teen 19 Maart het die wêreldwye farmaseutiese industrie hulle verbind om entstowwe teen Covid-19 te ontwikkel.[2] Die Covid-19-entstowwe word wyd erken vir hul rol in die vermindering van die verspreiding, voorkom en dood wat deur Covid-19 veroorsaak word.[3]

In fase III-proewe het verskeie Covid-19-entstowwe die doeltreffendheid van tot 95% getoon om simptomatiese Covid-19-infeksies te voorkom. Vanaf Junie 2021 word 19 entstowwe deur ten minste een nasionale regeringsowerheid vir openbare gebruik goedgekeur: twee RNS entstowwe (Pfizer–BioNTech en Moderna), nege konvensionele geïnaktiveerde entstowwe (BBIBP-CorV, Chinese Academy of Medical Sciences, CoronaVac, Covaxin, CoviVac, COVIran Barakat, Minhai-Kangtai, QazVac, en WIBP-CorV), vyf virale vektor-entstowwe (Sputnik Light, Sputnik V, Oxford–AstraZeneca, Convidecia, en Johnson & Johnson), en drie proteïen-subeenheid-entstowwe (EpiVacCorona, Soberana 02 en RBD-Dimer).[4] In totaal is 308 entstofkandidate in Maart 2021 in verskillende stadiums van ontwikkeling, met 73 in kliniese navorsing, waaronder 24 in Fase I-proewe, 33 in Fase I-II-proewe en 16 in Fase III-ontwikkeling.[5]

Baie lande het gefaseerde verspreidingsplanne geïmplementeer wat diegene met die grootste risiko vir komplikasies, soos bejaardes, en diegene met 'n hoë risiko vir blootstelling en oordrag, soos gesondheidswerkers, prioritiseer.[6] Tussentydse gebruik van enkelvoudige dosisse word oorweeg om die inenting na soveel mense moontlik uit te brei totdat die beskikbaarheid van entstof verbeter.[7][8][9][10]

Op 3 Julie 2021 is 3,19 miljard dosisse Covid-19-entstof wêreldwyd toegedien op grond van amptelike verslae van nasionale gesondheidsinstansies.[11] AstraZeneca verwag om 3 miljard dosisse in 2021 te produseer, Pfizer–BioNTech 1,3 miljard dosisse, en Sputnik V, Sinopharm, Sinovac en Johnson & Johnson elk 1 miljard dosisse. Moderna mik vir die produksie van 600 miljoen dosisse en Convidecia vir 500 miljoen dosisse in 2021.[12][13] Teen Desember 2020 was meer as 10 miljard dosisse van entstof deur lande voorafbestel,[14] met ongeveer die helfte van die dosisse wat deur lande met 'n hoë inkomste gekoop is, en wat 14% van die wêreldbevolking uitmaak.[15]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Li YD, Chi WY, Su JH, Ferrall L, Hung CF, Wu TC (Desember 2020). "Coronavirus vaccine development: from SARS and MERS to COVID-19". Journal of Biomedical Science. 27 (1): 104. doi:10.1186/s12929-020-00695-2. PMC 7749790. PMID 33341119.
  2. Padilla TB (24 Februarie 2021). "No one is safe unless everyone is safe". BusinessWorld. Besoek op 24 Februarie 2021.[dooie skakel]
  3. Vergano, Dan (5 Junie 2021). "COVID-19 Vaccines Work Way Better Than We Had Ever Expected. Scientists Are Still Figuring Out Why". BuzzFeed News. Besoek op 24 Junie 2021.
  4. (1 Maart 2021) COVID-19 vaccine tracker. https://vac-lshtm.shinyapps.io/ncov_vaccine_landscape/%7CBesoek[dooie skakel] op 10 Maart 2021. London School of Hygiene & Tropical Medicine
  5. (1 Maart 2021) COVID-19 vaccine tracker. https://vac-lshtm.shinyapps.io/ncov_vaccine_landscape/%7CBesoek[dooie skakel] op 10 Maart 2021. London School of Hygiene & Tropical Medicine
  6. Beaumont, Peter (18 November 2020). "Covid-19 vaccine: who are countries prioritising for first doses?". The Guardian. ISSN 0261-3077. Besoek op 26 Desember 2020.
  7. Plotkin, Stanley A.; Halsey, Neal (Januarie 2021). "Accelerate COVID-19 Vaccine Rollout by Delaying the Second Dose of mRNA Vaccines". Clinical Infectious Diseases. doi:10.1093/cid/ciab068. PMC 7929065.
  8. Epperly, David (2021). "Evidence For COVID-19 Vaccine Deferred Dose 2 Boost Timing". SSRN. doi:10.2139/ssrn.3760833.
  9. Wang X (Februarie 2021). "Safety and Efficacy of the BNT162b2 mRNA Covid-19 Vaccine". N Engl J Med (letter). 384 (11): 1576–78. doi:10.1056/NEJMc2036242.
  10. "More Evidence: Evidence For COVID-19 Vaccine Deferred Dose 2 Boost Timing". ReallyCorrect.com. 25 Mei 2021.
  11. Coronavirus (COVID-19) Vaccinations – Statistics and Research, https://ourworldindata.org/covid-vaccinations%7CBesoek[dooie skakel] op 1 Julie 2021. Our World in Data
  12. Buntz, Brian, 5 Februarie 2021, Which companies will likely produce the most COVID-19 vaccine in 2021? https://www.pharmaceuticalprocessingworld.com/which-companies-will-likely-produce-the-most-covid-19-vaccine-in-2021/ Besoek op 1 Maart 2021, Pharmaceutical Processing World.
  13. China can hit 500-mln-dose annual capacity of CanSinoBIO COVID-19 vaccine this year. https://ca.sports.yahoo.com/news/china-hit-500-mln-dose-103509138.html 27 Februarie 2021, Reuters
  14. Mullard A (November 2020). "How COVID vaccines are being divvied up around the world". Nature. doi:10.1038/d41586-020-03370-6. PMID 33257891. S2CID 227246811.
  15. So AD, Woo J (Desember 2020). "Reserving coronavirus disease 2019 vaccines for global access: cross sectional analysis". BMJ. 371: m4750. doi:10.1136/bmj.m4750. PMC 7735431. PMID 33323376.
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.