Denel Rooivalk
| Denel Rooivalk | |
|---|---|
 | |
| Tipe | aanvalshelikopter |
| Vervaardiger | Denel |
| Ontwerp deur | Denel |
| Nooiensvlug | 15 Januarie 1990 |
| Bekendstelling | 1 April 2011 |
| Status | In gebruik |
| Hoofgebruiker | Suid-Afrikaanse Lugmag |
| Vervaardig | 1990-2007 |
| Aantal gebou | 12 |
| Eenheidskoste | $40 miljoen[1] (2007, geskat) |
| Ontwikkel van | Aérospatiale Puma Atlas Oryx |
Die Denel Lugvaart AH-2 Rooivalk is 'n moderne, Suid-Afrikaans-ontwerpte aanvalshelikopter wat van 1990 tot 2007 deur Denel Aviation in Suid-Afrika vervaardig is. Die Atlas Vliegtuigkorporasie het in 1984 met ontwikkeling van die tipe begin, en die ontwikkeling daarvan is nou verbonde aan die Atlas Oryx-transporthelikopter. Albei vliegtuie is gebaseer op die Aérospatiale SA 330 Puma en hulle is terselfdertyd ontwikkel.
Die ontwikkeling van die Rooivalk is vertraag as gevolg van die impak van beperkte befondsing gedurende die negentigerjare, en 'n begeerte om 'n hoogsgevorderde aanvalshelikopter te produseer.
Die Suid-Afrikaanse Lugmag (SALM) het destyds 12 Rooivalk AH-2As bestel waarvan die eerste in April 2011 operasioneel in diens geneem is. Die helikopters se tuisbasis is 16 Eskader by die Lugmagbasis Bloemspruit in Bloemfontein. Die Rooivalk word aangedryf deur twee Turbomeca Makila 1K2 turboas motors, 'n variant van die turboskroef.
Ontwikkeling[wysig | wysig bron]
Herkoms[wysig | wysig bron]
Die Rooivalk-projek het vroeg in 1984 begin onder toesig van die Atlas Aircraft Corporation, 'n voorganger van Denel Aviation.[1] Gekonfronteer met die toenemend konvensionele aard van die Suid-Afrikaanse Grensoorlog, het die Suid-Afrikaanse Weermag die behoefte aan 'n toegewyde aanvalshelikopter besef en 'n geskikte vliegtuig begin ontwikkel. Die helikopter moes vervoer van troepe per helikopter begelei, aanvalle op lugafweerposisies uitvoer en die toenemende teenwoordigheid van Sowjettenks effektief teenwerk; in laasgenoemde rol moes dit toegerus wees met antitenkmissiele.[1] Destyds was Suid-Afrika onder 'n wapenboikot wat deur Resolusie 418 van die Verenigde Nasies se Veiligheidsraad ingestel is weens sy apartheidsbeleid, wat verhinder het dat buitelandse gevegshelikopters ingevoer kon word.[2]
Om 'n geheel nuwe helikopter te ontwikkel sou die nuutontwerp en -ontwikkeling van 'n hele aantal meegaande substelsels en komponente, soos die turbo-enjins en die dinamiese stelsels, asook die hoof- en stertrotorstelsels en die ratkaste, behels. Vanweë uitdagings wat die koste en tydskaal van die projek aansienlik sou verhoog, is daar besluit om eerder die aanvalshelikopter op 'n bestaande ontwerp te baseer. Destyds het die SALM hoofsaaklik twee helikoptertipes bedryf - die Aérospatiale Alouette III en die Aérospatiale SA 330 Puma.[1] Die Alouette III was 'n klein helikopter wat uit die 1960's dateer het; vanweë die ouderdom van die ontwerp en 'n gebrek aan enjinkrag, was dit nie as 'n gunstige kandidaat vir verdere ontwikkelingswerk beskou nie.[1]
Die Puma was aansienlik groter met kragtiger enjins; faktore wat 'n breër basis gebied het vir die akkommodasie van addisionele toerusting en vir potensiële groei.[1] 'n Ander belangrike faktor vir die keuse daarvan was die parallelle ontwikkeling van 'n plaaslike verbeteringsmodel van die Puma in Suid-Afrika, bekend as die Atlas Oryx. Die Oryx het 'n verhoogde krag-tot-massa-verhouding gehad en het beter gevaar in die warm klimaat waarin die tipe gewoonlik gebruik word; die ontwikkeling van die Oryx was baie vinniger as vir die Rooivalk, aangesien dit 'n eenvoudiger program was.[1]
Uiteindelik is besluit om sowel die kragbron as die dinamiese stelsels van die Oryx - wat beduidende ooreenkomste met hul Puma- en Aérospatiale AS332 Super Puma-voorouers gehad het - aan te neem as basis vir die beplande aanvalshelikopter; gemeenskaplikheid met die Oryx-stelsels sou logistiek vereenvoudig en onderhoudskoste verlaag.[1][3] Dit het beteken dat die aanvalshelikopter 'n aansienlike groot vliegtuigraam sou hê, wat lang reikafstand bied en die vermoë het om baie sensors en wapens te dra. Gedurende die 1980's was die verdedigingsbegroting van Suid-Afrika relatief vrygewig, veral in teenstelling met die latere dekades. Denel het dus probeer om 'n rotortuig te voorsien wat onder die beste aanvalshelikopters ter wêreld sou kon wees. Die helikopter, wat later die naam Rooivalk genoem is, is beskou as 'n rats, hoogs gesofistikeerde wapenskip, veral geskik vir die bedreigings van die Angolese teater en om voertuie soos die T-55 tenk teë te werk.
In vlug[wysig | wysig bron]
Die prototipe het die eerste keer op 11 Februarie 1990 gevlieg,[4] maar teen hierdie tyd het die program 'n aansienlike terugslag beleef. Sommige van die kwale van die program was die gevolg van die ambisie om die wêreld se toonaangewende gevegshelikopter te produseer; terwyl 'n eenvoudiger vliegtuig reeds gedurende die 1980's voltooi kon wees. Die Rooivalk het eerder 'n baie lang ontwikkelingstyd gehad. In 1988 het die Grensoorlog ten einde geloop, wat spoedig tot aansienlike besnoeiings in die verdedigingsbegroting gelei het. Die beplande aanvalshelikopterverkryging is van 36 eenhede na slegs 12 besnoei, wat die skaalbesparings grootliks beïnvloed. In die strewe na 'n hoë-stelsel, is die koste van die program in vergelyking met 'n eenvoudiger aanvalshelikopter opwaarts gedryf, hoewel die verhogings tussen 1984 en 1990 nooit die toegewese begroting oorskry het nie.
Daar word beweer dat sommige SALM-amptenare van mening was dat die Rooivalk 'n direkte bedreiging vir hul vastevlerkvliegtuie was, veral in die lig van die krimpende verdedigingsbegroting, en het die beëindiging daarvan voorgestaan.[1] Die Suid-Afrikaanse Leër het egter die Rooivalk-program in die breë ondersteun, deels omdat die teenwoordigheid van Suid-Afrikaanse aanvalshelikopters die behoefte aan die verkryging en instandhouding van groot tenks sou verminder. Die Leër het dus 'n tyd lank befondsing vir die Rooivalk-program gelewer om die knypende begrotingsbeperkings te oorleef. Teen 1998, die jaar waarin die eerste produksie van die Rooivalk aan die SALM gelewer is, het die lang ontwikkelingstydperk beteken dat die tuig reeds gebuk gegaan het onder beweerde verouderingsprobleme; dit was 'n aërodinamies gesonde vliegtuig, maar die avionika, hoewel dit gevorderd was in die 1980's, was nou relatief verouderd, wat die tipe se potensiaal vir uitvoer benadeel het.[1]
Vergelykbare aanvalshelikopters[wysig | wysig bron]
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 1,9 Campbell, Keith (8 Junie 2007). "What went wrong with the Rooivalk?" (in Engels). Engineering News. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 April 2019. Besoek op 16 Mei 2014.
- ↑ Heitman, Helmoed Römer (21 Januarie 2016). "Developing the Rooivalk Mk2 would tick many vital boxes". Business Day.
- ↑ Dely, Frans (2004). Soaring with Eagles (section on 16 Sqdn). Avpix Publishing Pty Ltd. ISBN 0-620-32806-1.
- ↑ "Military Aircraft of the World". Flight International. 15 Augustus 1990. p. 47.
Eksterne skakels[wysig | wysig bron]
Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Denel Rooivalk.
