Dmanisi-hominiene
| |
| Algemene naam | Dmanisi-hominiene |
|---|---|
| Katalogusnommer | D2600, ens. |
| Spesie | Homo erectus georgicus |
| Ouderdom | 1,85-1,77 miljoen |
| Plek ontdek | Dmanisi, Georgië |
| Datum ontdek | 2000-2013 |
Die Dmanisi-hominiene[1][2][3] of Dmanisi-mense was 'n bevolking van hominiene uit die vroeë Pleistoseen wie se fossiele en steengereedskap by Dmanisi, Georgië, ontdek is. Die fossiele en gereedskap se ouderdom wissel tussen 1,85 miljoen en 1,77 miljoen jaar,[4][5][6] en dit maak die Dmanisi-hominiene die vroegste goed gedateerde hominienfossiele in Eurasië en die bes bewaarde fossiele van vroeë Homo van 'n enkele terrein, hoewel ander fossiele en artefakte vroeër in Asië ontdek is. Hoewel hulle presiese klassifikasie omstrede is en betwis word, is die Dmanisi-fossiele baie belangrik in navorsing oor vroeë mense se migrasie uit Afrika. Altesaam meer as 100 fossiele is ontdek, onder meer vyf beroemde en goed bewaarde skedels, wat bekend is as Dmanisi-skedel 1-5.
Die taksonomiese status van die Dmanisi-hominiene is effens onduidelik vanweë hulle klein breine, primitiewe skeletstruktuur en die groot wisseling tussen die skedels. Hulle aanvanklike beskrywing klassifiseer hulle as Homo (erectus?) ergaster ('n andersins Afrika-takson) of moontlik 'n vroeë vertakking van latere Asiatiese H. erectus. Die ontdekking van 'n enorme kakebeen, D2600, in 2000 het navorsers tot die hipotese gelei dat meer as een hominientakson op die terrein teenwoordig was en in 2002 is die kakebeen aangewys as die tipespesimen van die nuwe spesie Homo georgicus. Latere ontledings deur die navorsingspan het hulle laat besluit dat al die skedels waarskynlik dieselfde takson verteenwoordig en dat die verskille vanweë verskillende ouderdomme en geslagsdimorfie is, hoewel dit nie algemeen aanvaar word nie. In 2006 is die klassifikasie verander na H. erectus georgicus of H. e. ergaster georgicus. Daar word steeds oor die naam gedebatteer.
Anatomies toon die fossiele 'n mosaïek van eienskappe. Dit het sekere eienskappe van latere H. erectus en moderne mense, maar ook van vroeëre Homo en Australopithecus. Die lengte en vorm van hulle bene was modern en sou aangepas gewees het om lang afstande te loop en hardloop, maar hulle arms was meer soos dié van Australopithecus en moderne niemenslike ape. Die hominiene sou ook verskil het van latere niedwergagtige Homo – hulle het klein lywe (145-166 cm) en breine (545-775 cc) gehad, wat albei eerder vergelykbaar is met dié van H. habilis as met dié van H. erectus. Morfologiese eienskappe wat dieselfde in al die skedels is, sluit in groot wenkbroue en gesigte – maar die mate waarin dit tot uiting kom, verskil.
In die Pleistoseen was Georgië se klimaat klammer en woudagtig, amper Mediterreens. Die Dmanisi-fossielterrein was naby 'n antieke meeroewer geleë wat deur woude en graslande omring was, en dit was die tuiste van uiteenlopende diere uit die Pleistoseen. Die gunstige klimaat by Dmanisi kon hominiene gelok het om daar toevlug te soek en dit sou van Afrika af bereikbaar gewees het deur die Levantynse Korridor. Steengereedskap wat op die terrein ontdek is, is in die Oldowan-tradisie uit die vroeë Pleistoseen.
Verwysings[wysig | wysig bron]
- ↑ Pontzer et al. 2010, p. 492.
- ↑ Lordkipanidze 2017, p. 50.
- ↑ Agustí 2018, p. 74.
- ↑ Lordkipanidze et al. 2007, p. 305.
- ↑ Ferring et al. 2011, p. 1.
- ↑ Lordkipanidze et al. 2013, p. 326.
Aangehaalde bronne[wysig | wysig bron]
- Agustí, Jordí (2018). "Evolution of the 'Homo' genus: New mysteries and perspectives". Mètode Science Studies Journal. 8: 71–77.
- Ferring, Reid; Oms, Oriel; Agustí, Jordi; Berna, Francesco; Nioradze, Medea; Shelia, Teona; Tappen, Martha; Vekua, Abesalom; Zhvania, David; Lordkipanidze, David (2011). "Earliest human occupations at Dmanisi (Georgian Caucasus) dated to 1.85–1.78 Ma". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. 108 (26): 10432–6. doi:10.1073/pnas.1106638108. PMC 3127884. PMID 21646521.
- Lordkipanidze, David; et al. (2007). "Postcranial evidence from early Homo from Dmanisi, Georgia". Nature. 449 (7160): 305–310. Bibcode:2007Natur.449..305L. doi:10.1038/nature06134. PMID 17882214.
- Lordkipanidze, David; Ponce de León, Marcia S.; Margvelashvili, Ann; Rak, Yoel; Rightmire, G. Philip; Vekua, Abesalom; Zollikofer, Christoph P. E. (2013). "A Complete Skull from Dmanisi, Georgia, and the Evolutionary Biology of Early Homo". Science. 342 (6156): 326–331. Bibcode:2013Sci...342..326L. doi:10.1126/science.1238484. PMID 24136960. S2CID 20435482.
- Pontzer, Herman; Rolian, Campbell; Rightmire, G. Philip; Jashashvili, Tea; Ponce de León, Marcia S.; Lordkipanidze, David; Zollikofer, Christoph P. E. (2010). "Locomotor anatomy and biomechanics of the Dmanisi hominins". Journal of Human Evolution. 58 (6): 492–504. doi:10.1016/j.jhevol.2010.03.006. PMID 20447679.
- Rightmire, G. Philip; Ponce de León, Marcia S.; Lordkipanidze, David; Margvelashvili, Ann; Zollikofer, Christoph P. E. (2017). "Skull 5 from Dmanisi: Descriptive anatomy, comparative studies, and evolutionary significance". Journal of Human Evolution. 104: 50–79. doi:10.1016/j.jhevol.2017.01.005. PMID 28317556.
Skakels[wysig | wysig bron]
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
