Dominique Botha

in Wikipedia, die vrye ensiklopedie

Dominique Botha is ’n Afrikaanse skrywer wat etlike pryse wen met die roman “Valsrivier”. Sy ontvang in 2023 die Ingrid Jonkerprys vir haar debuut poësiebundel, “Donkerberg/Bloodwood”.

Lewe en werk[wysig | wysig bron]

Dominique Botha word groot op die plaas Rietpan in die Vrystaat. Sy is lid van die Pirogue kollektief, ’n inisiatief van Breyten Breytenbach se Gorée-instituut in Dakar in Senegal wat kunstenaars in Afrika ondersteun. Verder dien sy op die raad van die Spier-kunstrust, die Afrika-sentrum en die Yellowwoods- kunstrust. Sy is getroud met Adi Enthoven en die egpaar het vier kinders. Hulle bly in Johannesburg

Skryfwerk[wysig | wysig bron]

Sy skryf in standerd vier ’n opstel oor Racheltjie de Beer wat haar onderwyseres gaande het en haar ouers spesiaal hiervan in kennis stel. Ten spyte hiervan neem sy haar skryfwerk nie ernstig op nie en dit is eers die behoefte om die dood van haar broer te verwerk wat haar ernstig laat skryf. “Valsrivier[1] is ’n biografiese roman wat handel oor die skrywer se verhouding met haar ouer broer Paul.[2] Hy is agtien maande ouer as sy en die oudste van die vyf kinders in die gesin.[3] Hulle word saam groot op die plaas Rietpan in die distrik Viljoenskroon in die Vrystaat, aan die walle van die rivier. Op die plaas word die werkers met menslikheid behandel, maar pa Andries is steeds rigied in sy Calvinistiese denkwyse oor opvoeding. Paul is ’n begaafde, maar sensitiewe kind wat sterk beïnvloed word deur sy verhoudings met ander en sy ervarings. So het sy komplekse verhouding met sy vader en die onregverdigheid van die apartheidsbestel ’n groot invloed op hom. Later gaan Paul Londen toe om die wêreld te sien en met die hoop om uit die kloue van sy selfvernietigende leefstyl te ontsnap. Hy kry werk as ’n skrynwerker by ’n rolprentateljee buite Londen, maar is eensaam. Op 27-jarige ouderdom is hy dood aan ’n oordosis heroïen. Die verhaal word vertel in poëtiese en sensitiewe taal, met aangrypende beelde, wat die leser intrek en ontroer. “Valsrivier” word in 2014 met die Eugène Maraisprys vir ’n eerste of vroeë werk, die Jan Rabie-Rapport-prys vir vernuwende fiksie en die Universiteit van Johannesburg-prys vir ’n debuutwerk bekroon. In dieselfde jaar is dit ook op die kortlys vir die toekenning van die KykNet-Rapport-prys. Die roman is eers in Engels geskryf en sy vertaal dit daarna in Afrikaans. Die Engelse weergawe van die roman, “False River”, word eweneens in 2014 bekroon met die Universiteit van Johannesburg-prys vir ’n debuutwerk in Engels en is in dieselfde jaar op die kortlys vir die toekenning van die Sunday Times-fiksieprys. Sy skryf ook gedigte en verower in 2014 die tweede prys in Versindaba se lykdigte kompetisie oor gestorwe digters met haar gedig oor Eugène Marais, “I always loved the wildest things best”.

Publikasies[wysig | wysig bron]

Jaar Publikasies
2013 Valsrivier
False River
2022 Donkerberg/Bloodwood (Wenner van die Ingrid Jonkerprys vir 2023)[4]

[5]

Bronnelys[wysig | wysig bron]

 Tydskrifte en koerante[wysig | wysig bron]

  • Anoniem “Bohnen seëvier in lykdigkompetisie” “Beeld” 5 Augustus 2014
  • Britz, Elretha “Ster-skrywer bespreek roman op boekefees” “Volksblad” 12 Junie 2014
  • La Vita, Murray “Die gapende wond in die heelal” “Beeld” 14 Junie 2014
  • Richter, Nelia “Woede, liefde en gebroke harte” “Rapport” 8 Junie 2014
  • Stehle. Rudolf “Verlustiging in taal is haar mentor” “Beeld” 4 April 2014

 Internet[wysig | wysig bron]

Verwysings[wysig | wysig bron]

  1. Dowling, Finuala Slipnet: http://slipnet.co.za/view/reviews/the-haunting-phrases-of-false-river/
  2. Hambidge, Joan “Beeld” 19 Augustus 2013
  3. Smith, Johan “Rapport” 1 September 2013
  4. https://www.litnet.co.za/donkerberg-bloodwood-deur-dominique-botha-n-resensie/ Opgespoor en besoek op 14 Augustus 2023
  5. https://www.litnet.co.za/persverklaring-wenner-van-ingrid-jonker-prys-aangekondig/ Opgespoor en besoek op 14 Augustus 2023